«Μίλησαν» με ασθενείς σε κατάσταση φυτού

Η χρήση μιας φθηνής συσκευής έδειξε ότι οι ασθενείς μπορούν να αποκριθούν σε εντολές

Λονδίνο

Ερευνητές κατάφεραν να «συζητήσουν» με ασθενείς που βρίσκονταν σε κατάσταση «φυτού» μέσω της χρήσης μιας φθηνής και φορητής απεικονιστικής συσκευής. Το νέο αυτό επίτευγμα δημιουργεί ελπίδες σχετικά με το ότι στο μέλλον άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση ελάχιστης συνείδησης θα μπορούν να επικοινωνούν με τους οικείους τους.

Στην κατάσταση ελάχιστης συνείδησης ο ασθενής διατηρεί ένα βαθμό συνείδησης αλλά, εξαιτίας των τραυμάτων στον εγκέφαλό του, δεν είναι σε θέση να την εκφράσει στο περιβάλλον του. Η κατάσταση φυτού διαφέρει από το κώμα το οποίο ορίζεται ως  κατάσταση πλήρους απώλειας της συνείδησης. Ενας ασθενής που βρίσκεται σε κώμα δεν μπορεί να αφυπνισθεί, αδυνατεί να ανταποκριθεί σε φυσιολογικά ή σε επώδυνα ερεθίσματα, στο φως ή στον ήχο και δεν μπορεί να εκτελέσει εθελούσιες δράσεις.

«Μίλησε» το εγκεφαλογράφημα

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης που διεξήχθη από βρετανούς, βέλγους και καναδούς επιστήμονες μελετήθηκαν 16 ασθενείς που βρίσκονταν σε κατάσταση «φυτού» στο νοσοκομείο Addenbrooke στο Κέιμπριτζ καθώς και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λιέγης στο Βέλγιο – οι πέντε από τους ασθενείς ήταν σε κατάσταση «φυτού» εξαιτίας ατυχήματος.

Ολοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG), μια απλή εξέταση που γίνεται με φορητό μηχάνημα κατά την οποία καταγράφεται η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου μέσω της χρήσης ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο κρανίο. Οι ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να φανταστούν ότι έσφιγγαν το δεξί τους χέρι ή τα δάχτυλα των ποδιών τους.

Στη μελέτη συμμετείχαν και 12 υγιείς εθελοντές οι οποίοι έλαβαν ακριβώς τις ίδιες εντολές. Όπως φάνηκε τρεις από τους 16 ασθενείς που εθεωρείτο ότι δεν μπορούσαν να αποκριθούν σε ερεθίσματα αποκρίθηκαν στις εντολές. Αυτό σημαίνει ότι εμφάνισαν ίδια ακριβώς εγκεφαλική δραστηριότητα με εκείνη που κατεγράφη στους υγιείς συμμετέχοντες στη μελέτη, όπως σημειώνουν οι ερευνητές στον δικτυακό τόπο της ιατρικής επιθεώρησης «The Lancet».

Πιο φθηνή και βολική εξέταση

Οι επιστήμονες είχαν δείξει και στο παρελθόν ότι ορισμένα άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση ελάχιστης συνείδησης μπορούν να εμφανίσουν απόκριση σε εξωτερικά ερεθίσματα μέσω της χρήσης όμως της εξειδικευμένης και ακριβής λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI).

Ωστόσο η διεξαγωγή fMRI είναι δύσκολη από πολλές απόψεις: καταρχάς υπάρχουν λίγοι λειτουργικοί μαγνητικοί τομογράφοι οι οποίοι μάλιστα δεν είναι φορητοί. Αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς πρέπει να μεταφερθούν στον μικρό αριθμό κέντρων που διαθέτουν τέτοια μηχανήματα. Η μεταφορά τους όμως δεν είναι πάντα εύκολη ενώ παράλληλα πολλοί από αυτούς κάνουν ακούσιες κινήσεις και δεν μπορούν να παραμείνουν ακίνητοι, όπως απαιτείται για τη διεξαγωγή της εξέτασης.

Ο ηλεκτροεγκεφαλογράφος όμως είναι φθηνός και φορητός, γεγονός που μαρτυρεί ότι μπορεί να αλλάξει το τοπίο της διάγνωσης και της αντιμετώπισης πολλών ασθενών που βρίσκονται σε κατάσταση ελάχιστης συνείδησης.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Αντριαν Όουεν από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο στον Καναδά που ήταν επικεφαλής της μελέτης «ευελπιστούμε ότι μελλοντικά θα καταφέρουμε να αναπτύξουμε μια τεχνολογία που θα είναι πιο βολική και πιο οικονομική από την fMRI και η οποία θα επιτρέπει σε κάποιους από αυτούς τους ασθενείς να επικοινωνούν σε καθημερινή βάση με το περιβάλλον τους».

tovima