Αιγυπτιακό Πάνθεον και Μυθολογία

Στην αρχή ήταν μόνο το σκοτάδι. Και έπειτα ξύπνησε η Ogdoad, η οχτάδα των Θεών, Nun και Naunet, Hu και Haunet, Ku και Kauket, και τέλος Amun και Amaunet.
Όλοι μαζί κατάφεραν να ανυψώσουν ένα λόφο, ένα κομμάτι στεριάς μέσα από την θάλασσα. Πάνω στη στεριά υπήρχε ένα αυγό και απ' αυτό γεννήθηκε ο Θεός Atum, ο πατέρας όλων.
Η οχτάδα αποσύρθηκε και ο Atum έμεινε μόνος. Έφτυσε στη γη και απ' αυτή τη κίνηση γεννήθηκαν ο γιος του Shu και η κόρη του Tefnut και τους έδωσε αμέσως μεγάλες δυνάμεις.
Ο Shu είχε κυριαρχία στον αέρα και τον ουρανό, ενώ η Tefnut είχε κυριαρχία στην υγρασία. Μαζί άρχισαν να χωρίζουν την στεριά από το νερό και τον ουρανό από το κόσμο. 
Κατά την διάρκεια όμως, ο Shu και η Tefnut χάθηκαν στο χαοτικό σκοτάδι, γιατί δεν είχαν την δύναμη του Atum να ξεφύγουν. Έτσι ο Atum έβγαλε το μάτι του (the all seeing eye) και τους το έστειλε για να βρουν το δρόμο και να τους οδηγήσει πίσω. Στη θέση του, βγήκε νέο μάτι. Ο Shu και η Tefnut επέστρεψαν με το μάτι, το οποίο ο Atum τοποθέτησε στην κορώνα του, για να μπορεί να βλέπει τα πάντα. Αυτό είναι το μάτι που βρίσκεται στην κορώνα κάθε Φαραώ, το μάτι Udjat.
Ο Atum χάρηκε για την επιστροφή των παιδιών του και δάκρυα κύλησαν στο έδαφος, τα οποία μόλις άγγιξαν την γη, η ζωή άρχισε σε ολόκληρη την πλάση.
Ο Shu παντρεύτηκε την Tefnut και γέννησαν τον Geb και την Nut. O Geb έγινε ο Θεός της γης και η Nut η Θεά του στερεώματος, του ουράνιου θόλου.
Η Nut με την σειρά της γέννησε από τον γάμο της με τον Geb, τους Θεούς Osiris και Set και τις Θεές Isis και Nephthys. Αυτοί έγιναν οι πρώτοι Θεοί του κόσμου και των ανθρώπων και οι Θεές, θεές της γης και του ουρανού.
Αυτή είναι η περίφημη αιγυπτιακή Εννεάδα που κυριαρχεί στους μύθους και την θρησκεία των αρχαίων Αιγυπτίων:
Ο αυτογέννητος Atum, Shu, Tefnut, Geb, Nut, Osiris, Isis, Set και Nephthys. 
Οι πρώτοι Θεοί των ανθρώπων ήταν οι δυνάμεις της φύσης, τρομακτικές, απρόσμενες... περισσότερο τις φοβόντουσαν, παρά τις λάτρευαν. Παρ' όλα αυτά όταν ο κόσμος βρισκόταν στο σκοτάδι, λάτρευαν και πρωσοποποιούσαν τις σκληρές φυσικές καταστροφές.Αργότερα λάτρεψαν θεούς που πάντα ήταν όμορφοι, λαμπερά όντα που "περπάτησαν" στη γη και που οδηγούσαν την ανθρώπινη φυλή στον παράδεισο. Είχαν ανθρώπινη μορφή, αλλά ήταν πολύ πιο δυνατοί. Καθότι ανθρώπινοι, θύμωναν, απογοητεύονταν, πολεμούσαν ο ένας τον άλλον, αποκτούσαν παιδιά και ερωτεύονταν! Ζούσαν ζωές αρκετά όμοιες με αυτές των απλών ανθρώπων που τους λάτρευαν, τους αρχαίους Αιγυπτίους.Ήταν Θεοί που έπρεπε να τους φοβούνται, όπως άλλωστε όλους τους Θεούς, αλλά ταυτόχρονα ήταν και Θεοί που μπορούσαν να αγαπήσουν. Το σημαντικότερο όμως για τους Αιγυπτίους, ήταν ότι τους άρεσε να συζητάνε για τους Θεούς τους. Όπως και οι Θεοί των Ελλήνων και των Ρωμαίων, έτσι και οι Αιγύπτιοι Θεοί υπήρχαν για να λέγονται οι ιστορίες τους.
Μύθοι και θρύλοι που σκοπό είχαν να μορφώσουν, να διασκεδάσουν, ιστορίες με ηθικό περιεχόμενο και ειδικά σε αυτές τις ιστορίες, οι Θεοί δεν φαίνονταν να είναι τόσο μακριά ή "άπιαστοι"... Ήταν παρήγορο να ακούνε ιστορίες ότι οι Θεοί τους κλαίγανε όπως οι θνητοί για το χαμό αγαπημένων τους προσώπων, ότι οι Θεοί τους αντιμετωπίζανε παρόμοια προβλήματα όπως και οι ίδιοι, αλλά σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Μαθαίνοντας για τους Θεούς τους σε τέτοιο "προσωπικό" επίπεδο, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι μπορούσαν να ζήσουν καλύτερα με το σύμπαν γύρω τους.
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν ένα πολύπλοκο λατρευτικό σύστημα, ένα μέρος τοτεμισμό, ένα μέρος πολυθεϊσμό και ένα μέρος λατρεία προγόνων. Υπήρχαν αναρίθμητοι Θεοί, αλλά αντί να κατοικούν σε ένα απροσπέλαστο βουνό ή στον άπιαστο Ουρανό, πολλούς απ' αυτούς ζούσαν αόρατα στον θνητό κόσμο, ενεργώντας μέσα από ιερά σημεία, αντικείμενα, ζώα ή ακόμα και μέσα από επιλεγμένους θνητούς ανθρώπους.
Επίσης πίστευαν ότι τα πνεύματα των νεκρών, αν τους θυμόντουσαν, μπορούσαν να τους βοηθήσουν και να τους οδηγήσουν από την επόμενη ζωή... Το Ankh ήταν για τους αρχαίους Αιγύπτιους, το σύμβολο (εκτός και από το καθεαυτού ιερογλυφικό σαν έννοια) της ζωής. Είναι μία διαρκής εικόνα / σύμβολο που διαιωνίστηκε μέχρι και σήμερα έχοντας εξελιχτεί στον χριστιανικό σταυρό. 
Είναι από τα πιο δυναμικά σύμβολα που έχει χρησιμοποιηθεί στην αιγυπτιακή τέχνη σαν μέρος διακοσμητικού σχεδίου.Υπάρχει επίσης η θεωρία ότι το σύμβολο αυτό αναπαριστά την ανατολή του ήλιου, με την θηλιά στο άνω μέρος να συμβολίζει τον ήλιο που προβάλει πάνω από τον ορίζοντα, ο οποίος αναπαριστάται με την κάθετη στήλη, όπως επίσης και με την πορεία του ήλιου.
Οι αρχαίοι Θεοί της Αιγύπτου συχνά παρουσιάζονται να κρατάνε αυτό το σύμβολο. Το βρίσκουμε στους Anqet, Ptah, Satet, Sobek, Tefnut, Osiris, Ra, Isis, Hathor, Anibus και σε αρκετούς ακόμα μαζί με ένα σκήπτρο, σε διάφορους τάφους και γλυπτά σε ναούς, να το τοποθετούν μπροστά στο πρόσωπο του βασιλιά συμβολίζοντας την ανάσα για την αιώνια ζωή. Κατ' επέκταση, το σύμβολο αυτό δεν ήταν απλά το σύμβολο της εγκόσμιας ζωής, αλλά και της ζωής μετά θάνατον. Αυτός είναι ο λόγος που το βρίσκουμε συχνά σε τοιχογραφίες νεκρών (ο νεκρός λεγόταν και ankhu), αλλά και πάνω σε σαρκοφάγους, που ονομάζονταν και neb-ankh, το οποίο σημαίνει και κάτοχος ζωής.Η Νεφερτάρη λαμβάνει ζωή από την Ίσιδα 

Είναι επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι το σχήμα του ankh χρησιμοποιήθηκε ως καθρέπτης κυρίως από το Μέσο Βασίλειο και μετά. Άλλωστε οι καθρέπτες
χρησιμοποιούνταν σε αρκετές αρχαίες θρησκείες με σκοπό την προφητεία. Από τη στιγμή που ο χριστιανισμός έκανε την εμφάνισή του, "κλείνοντας" την φαραωνική παγανιστική θρησκεία των Αιγυπτίων, το σύμβολο του Ankh υιοθετήθηκε από την Κοπτική Εκκλησία, λόγω του σχήματος του σταυρού, γνωστό και ως crux ansata.

H Ηλιακή Λέμβος

Η ηλιακή λέμβος είναι ένα μεγάλο καράβι με το οποίο ο Θεός Ra (ή ο Atum ή άλλοι θεοί), μαζί με την συνοδεία τους, ταξιδεύανε στον ουρανό δίνοντας φως στο κόσμο.
Είναι επίσης το καράβι με το οποίο οι θεοί ταξίδευαν από τον ουρανό στην γη και το οποίο χρησιμοποίησε ο Ra για να επιστρέψει στον ουρανό όταν γέρασε, αφήνοντα τον θεό Osiris στην θέση του να κυβερνήσει. Όταν την χρησιμοποιούσαν για να ταξιδεύεουν ανάμεσα σε κόσμους, ονομαζόταν "Η λέμβος των εκατομμυρίων ετών".
Στις παραδοσιακές τοιχογραφίες βλέπουμε την λέμβο και στο κέντρο της να στέκεται ο Ra φορώντας τον ηλιακό δίσκο στο κεφάλι του. Πίσω του στέκονται οι θεοί Osiris και Isis με τα χέρια τους σηκωμένα σε στάση προσευχής. Σε μερικές τοιχογραφίες βλέπουμε και την θεά Nephthys μαζί τους. Οι θεοί Set και Mehen στέκονται οπλισμένοι για να χτυπήσουν τον δαίμονα θεό Apep (Apophis).

Το αιγυπτιακό πάνθεο

* Άθωρ, (Hathor) - "Οίκος του Ώρου", θεά αγελάδα της αγάπης και της μουσικής.
* Ακέρ, (Aker) - "the Bender", προστάτης του ταξιδεύοντος ηλίου.
* Άμμουτ, (Ammut) - "Καταβροχθιστής των Νεκρών", δαίμων που καταβρόχθιζε ψυχές.
* Άμων, (Amon) - "ο Κρυμμένος", θηβαϊκός βασιλεύς των νεκρών.
* Ανκέτ, (Anqet) - "Εναγκαλίζουσα Κυρία", θεά των υδάτων, Ελεφαντίνη.
* Άνουβις, (Anubis) - "το Βασιλικό Παιδί", θεός-τσακάλι της μουμιοποίησης.
* Απέπ, (Apep), ο όφις που προσπάθησε να σκοτώσει τον ήλιο.
* Ατέν, (Aten), ηλιακός δίσκος.
* Ατούμ, (Atum) - "ο Πλήρης", θεός του δύοντος ηλίου.
* Γκεμπ, (Geb) - "Γη", θεός της γης.
* Θωθ, (Thoth) - "Οδηγός", θεός-ίβις της σοφίας και της σελήνης
* Ιμσέτυ, (Imsety) - "ο Ευγενικός", προστάτης του ήπατος του νεκρού.
* Ιμχοτέπ, (Imhotep) - "Εκείνος που ερχεται εν ειρήνη", γιος του Πτα.
* Ίσις, (Isis) - "ο Θρόνος", θεά της μαγείας.
* Κεμπεχσενουέφ, (Qebehsenuef) - "Εκείνος που δροσίζει τον αδελφό του", Προστάτης των σπλάχνων του νεκρού.
* Κεπερά, (Khepera) - "Εκείνος που έρχεται σε Ύπαρξη", θεός-σκαραβαίος του ανατέλλοντος ηλίου.
* Κετές, (Qetesh) - "Ιερή", Σημιτική θεά της φύσης.
* Κνεμού, (Khnemu) - "Προστάτης/Εμπλουτιστής" θεός της πλημμύριδας του Νείλου.
* Κχονσού, (Khonsu) - "Ταξιδιώτης", θηβαϊκός θεός της σελήνης.
* Μά'ατ, (Ma'at) - "Αλήθεια", θεά της τάξης και της αλήθειας.
* Μερετσεγκέρ, (Meretseger) - "Εκείνη που αγαπά τη σιγή", θεά της Κοιλάδας των Βασιλέων.
* Μεσκνέτ, Meshkhent - "Γενέθλιος τόπος", προστάτιδα θεά της γέννησης.
* Μιν, (Min) - "ο Σταθερός", θεός της αρσενικής γονιμότητας
* Μιχός, (Mihos) - "Αληθής έμπροσθέν τους", θεός-λέων, γιος της Μπαστέτ.
* Μοντού, (Montu) - "Νομάδας", αιγυπτιακός θεός του πολέμου.
* Μουτ, (Mut) - "Μητέρα", θηβαϊκή Μητέρα-Θεά.
* Μπαστέτ, (Bastet) - "Καταβροχθίστρια Κυρία" Γάτα θεά του οίκου.
* Μπατ, (Bat), αρχαία ουράνια θεά-αγελάδα.
* Μπες, (Bes) Νάνος θεός της μουσικής και των πολεμικών επιχειρήσεων.
* Μπουτό, (Buto) - "Εκείνη που είναι Πράσινη" θεά κόμπρα των Κάτω Αιγύπτου
* Νεθ, (Neith) - "Εκείνη που είναι", θεά του πολέμου και της ύφανσης
* Νεκχεμπέτ, (Nekhebet) - "Εκείνη που ανήκει στην Νεκχέμπ" θεά-όρνεο της Άνω Αιγύπτου
* Νεφερτέμ, (Nefertem) - "Λωτός", θεός του λωτού, Μέμφις.
* Νέφθυς, (Nephthys) - "Κυρία του Οίκου" Αδελφή της Ίσιδας, σύζυγος του Σετ
* Νουν, (Nun) - "Άβυσσος" θεός των αρχέγονων υδάτων.
* Νουτ, (Nut) - "Ουρανός", θεά του ουρανού.
* Ντουαμουτέφ, Duamutef - "Εκείνος που υμνεί την μητέρα του" Προστάτης του στομάχου των θεών.
* Όνουρις, (Onuris) - "Sky-Bearer" Πολεμιστής και ουράνιος θεός της Αβύδου.
* Όσιρις, (Osiris) - "Εκείνος που βλέπει τον Θρόνο" Κύριος της μεταθανάτιας ζωής.
* Ουεπουαουέτ, (Wepwawet), Οφιός - "Εκείνος που ανοίγει τους δρόμους", ψυχοπομπός.
* Πτα, (Ptah) - "Δημιουργός" Μουμιοποιημένος θεός δημιουργός.
* Ρε ή Ρα, (Re) - "Ήλιος", δημιουργός θεός του ήλιου.
* Σατέτ, (Satet), θεά του Νείλου και της γονιμότητας.
* Σεκμέτ, (Sekhmet) - "Ισχυρό Θηλυκό", θεά του πολέμου και της καταστροφής.
* Σελκέτ, Selket - "Εκείνη που αναπνέει" θεά-σκορπιός της μαγείας.
* Σέραπις, (Serapis) Συγκριτική θεότητα της μεταθανάτιας ζωής.
* Σεσχάτ, (Seshat) - "Κυρία Γραφέας", θεά της μέτρησης.
* Σετ, (Seth) - "To Dazzle", θεός του χάους, σκότωσε τον Όσιρι.
* Σοκάρ, (Sokar), θεός της νεκρόπολης της μέμφιδας.
* Σομπέκ, (Sobek) - "ο Παρατηρητής", θεός των κροκοδείλων.
* Σοπντέτ, (Sopdet), θεά του άστρου Σείριος.
* Σου, (Shu) - "Ξηρός", θεός του αέρα.
* Ταουρέτ, (Tauret) - "η Μεγάλη", θεά των γυναικών και του οίκου.
* Τεφνούτ (Tefnut), θεά της υγρασίας και της βροχής.
* Χαπί, (Hapi) - "Δρομέας", Θεός του Νείλου.
* Χαπύ, (Hapy) - "Δρομέας" προστάτης των πνευμόνων των νεκρων.
* Χε, (Heh), θεός του απείρου.
* Χεκέτ, (Heket), θεά-βάτραχος του απείρου.
* Ώρος, (Horus) - "Υψηλά, Άνω", θεός γεράκι του ήλιου.

Θεοί

Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των Αιγυπτίων στις πρώιμες περιόδους είναι δυνατόν να ομαδοποιηθούν σε πέντε διακριτές ομάδες:

* Εννεάδα της Ηλιούπολης, με κυρίαρχη θεότητα τον Ατούμ.
* Ογδοάδα της Ερμούπολης, με κυρίαρχη θεότητα τον Ρα.
* Τριάδα της Ελεφαντίνης, Κνουμ-Σατέτ-Ανουκέτ, με κυρίαρχη θεότητα τον Κνουμ.
* Τριάδα των Θηβών, Άμων-Μουτ-Κχονς, με κυρίαρχη θεότητα τον Άμωνα.
* Τριάδα της Μέμφιδας Πτα-Σεκμέτ-Νεφερτέμ , με κυρίαρχη θεότητα τον Πτα.

Οι κυρίαρχες πεποιθήσεις αρχαίων Αιγυπτίων συγχωνεύονταν και αλλοιώνονταν ανάλογα με το ποιες ηγετικές ομάδες διεκδικούσαν την πολιτική εξουσία, επιβάλλοντας τις λατρευτικές πεποιθήσεις του ηγεμονικού οίκου τους. Αρχικά ο Ρα και ο Άμων συγχωνεύθηκαν σε μία θεότητα, τον Άμμωνα-Ρα και αργότερα ο Ρα απορροφήθηκε με τη σειρά του από τον Ώρο, για να δημιουργηθεί μια νέα θεότητα με το όνομα Ρα-Χεράκτυ. Ο Πτα από την άλλη, γενόμενος Πτα-Σεκέρ, απορροφήθηκε από τον Όσιρι, ο οποίος μετουσιώθηκε σε Πτα-Σεκέρ-Όσιρις. Το ίδιο συνέβη με τις θηλυκές θεότητες. Η Άθωρ αρχικά απορρόφησε τις ιδιότητες των άλλων θεαινών και με τη σειρά της αφομοιώθηκε στο αρχέτυπο της Ίσιδας. Ο Σετ, αρχικά ήρωας, απορρόφησε τις όψεις άλλων 'κακών' θεοτήτων, πολύ περισσότερα μάλιστα αφού υπήρξε αγαπημένος θεός των Υξώς.Το τέλος των πολλαπλών συγχωνεύσεων κατά την περίοδο της ελληνιστικής επίδρασης στην Αίγυπτο, έμεινε μόνο η τριάδα Όσιρις, Ίσις, Ώρος και ο έχθρός τους Σετ, όπως φαίνεται στον μύθο του Όσιρι και της Ίσιδας. Η τριάδα απορρόφησε αρκετές από τις προγενέστερες θρησκείες, που διατηρούσαν το δικό τους λατρευτικό κέντρο - Άβυδος (Όσιρις), Ντεντερά (Ίσις) και Εντφού (Ώρος). Η συγχώνευση προχώρησε ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα ο Ώρος να γίνει όψη του Όσιρι και το αντίθετο, οδηγώντας σε ένα είδος ενοθεϊσμού και όχι μονοθεϊσμού όπως συχνά αναφέρεται. Τούτος ο ενοθεϊσμός βέβαια υπήρξε και προγενέστερα, καθώς κατά τον 13ο αιώνα ο Ακενατόν προσπάθησε να εισάγει την ενοθεϊστική λατρεία του Ατόν, του ίδιου του ηλιακού δίσκου, λατρεία η οποία αργότερα απορρίφθηκε.

ΠΗΓΕΣ: Pyles.tv, http://psixikafenomena.blogspot.com