«Δεν Είναι Θεωρία Συνωμοσίας ότι μας Ψεκάζουν»

Όταν μου ανατέθηκε να γράψω για το εάν μας ψεκάζουν ένιωσα μια παροδική πλήξη. Θα έπρεπε να δω καλτ τηλεοπτικές εκπομπές. Να διαβάσω «σεντόνια» από σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα που κατακεραυνώνουν τους «συνωμοσιολόγους» συμπολίτες μας (30% είναι αυτοί, δεν είναι και λίγοι), να αναλύσω ομιλίες πολιτικών που αποδίδουν τον περιορισμό της νεοελληνικής επανάστασης ενάντια στην κρίση στο μέγεθος ενός καναπέ στους ψεκασμούς.

Να διαβάσω δεκάδες πανομοιότυπες απόψεις διαφόρων ειδικών -ψυχολόγων, κοινωνιολόγων και έγκριτων επιστημόνων- που προσπαθούν (ματαίως) να αντικρούσουν την συλλογική παράκρουση που προκαλούν οι λευκές ουρές των αεροπλάνων και «μουτζουρώνουν» για ώρες τον καθαρό ουρανό.

Μπορούσε άραγε μια έκφραση που σύντομα θα καταχωρηθεί στο ερμηνευτικό λεξικό ως νεοελληνική αργκό, «μας ψεκάζουν», να εμπεριέχει έστω και μια ρανίδα σοβαρότητας; Αποφάσισα να μιλήσω με έναν άνθρωπο που ήταν από τους πρώτους που έφεραν την συζήτηση στην Ελλάδα περί αεροψεκασμών, κι εάν και ο ίδιος παλιός ακτιβιστής κατά των πυρηνικών, παραμένει ανεξάρτητος από τα μαζικά κινήματα. Ο λόγος για τον Αυστραλό Γουέιν Χολ ο οποίος μάλλον περισσότερο Έλληνας είναι, αφού έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Ελλάδα. Σήμερα ζει στην Αίγινα.

Στην συνέντευξη που μου παραχώρησε δεν ξέρω εάν πείστηκα πως ήδη έχουν ξεκινήσει να μας ψεκάζουν. Όμως προβληματίστηκα αρκετά για το εάν στην Ελλάδα της κρίσης, όπου το περιβάλλον έχει περάσει στις τελευταίες προτεραιότητες της πολιτείας και της κοινωνίας, μπορεί να ξεπεραστεί η γραφική αντιπαλότητα (μας ψεκάζουν ή δεν μας ψεκάζουν) και μπορούμε να λάβουμε μέρος στην παγκόσμια συζήτηση που μαίνεται μεταξύ επιστημόνων με εκτενή αρθρογραφία στα πιο έγκριτα αμερικάνικα και διεθνή περιοδικά για το εάν είμαστε σε θεωρητική βάση υπέρ ή κατά των ψεκασμών; Σε ποιο επιστημονικούς όρους είμαστε υπέρ ή κατά οποιασδήποτε τεχνολογικής παρέμβασης στον πλανήτη, όπως είναι οι αεροψεκασμοί, για να γίνει δυνατή η αναστροφή της κλιματικής αλλαγής;  

VICE: Τι σας έκανε να πιστέψετε ξαφνικά ότι οι λευκές ουρές των αεροπλάνων έχουν κάποια χημική σύσταση και δεν είναι απλά αέρια;
​Γουέιν Χολ: Την εποχή που πρόσεξα για πρώτη φορά τους ψεκασμούς, η απορία μου για το ανεξήγητο φαινόμενο λύθηκε, παρακολουθώντας την έρευνα του Καναδού δημοσιογράφου William Thomas, ο οποίος πρώτος κατέγραψε τον όρο χημικές ουρές (chemtrails) το 1999. Η ταινία του «Χημικές ουρές - μυστηριώδες γραμμές στον ουρανό» προβλήθηκε μάλιστα και στην Αίγινα το 2003.

Τι ανταπόκριση είχε η ταινία;
​Ακόμα και πριν από την προβολή της ταινίας είχε ήδη ξεκινήσει η πρώτη ευρωπαϊκή προσπάθεια να ληφθούν νομικά μέτρα. Ο τότε δημοτικός σύμβουλος Νεκτάριος Κουκούλης παρουσίασε το θέμα στο δημοτικό συμβούλιο και ο τότε και νυν δήμαρχος Αίγινας, Δημήτρης Μούρτζης, αποφάσισε να κάνει μήνυση κατʼ αγνώστων. Η δικηγόρος στην οποία ανέθεσε την υπόθεση όμως δεν μπόρεσε να προχωρήσει λόγω έλλειψης, όπως είπε, στοιχείων.

Πως πιστεύετε ότι γίνονται οι ψεκασμοί;
​Οι ψεκασμοί είναι μυστικοί και γίνονται τόσο από εμπορικά, όσο και από στρατιωτικά αεροπλάνα.

Από ποιον υποκινούνται;
​Ξεκίνησε από κρατικούς φορείς των ΗΠΑ αλλά η ανεξέλεγκτη ιδιωτική πρωτοβουλία παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια γιατί μας ψεκάζουν;
​Αυτό που προβάλλεται, παρόλο που δεν αναγνωρίζεται ρητά, είναι ότι πρόκειται για προγράμματα εφαρμογής της γεωμηχανικής, δηλαδή παρεμβάσεις στο κλίμα με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Θυμίζω ότι το 2010 στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας τα 193 κράτη που υποστηρίζουν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα επέβαλαν μορατόριουμ για οποιαδήποτε ιδιωτικά ή δημόσια πειράματα με στόχο τη χειραγώγηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.

Πόσο δύσκολο είναι μια ομάδα ακτιβιστών, όπως εσείς και άλλοι, να μπορέσετε να αποδείξετε ότι οι λευκές ουρές των αεροπλάνων δεν είναι απλά νέφη;
​Η ερώτηση που κάνετε δεν έχει την σωστή προσέγγιση. Δεν έχω καμία υποχρέωση σαν πολίτης να αποδείξω τίποτα. Οι επιστήμονες-«πλασιέ» της γεωμηχανικής χρειάζεται να αποδείξουν ότι αυτό που λένε οι ίδιοι, δηλαδή ότι δεν γίνονται αεροψεκασμοί, είναι αλήθεια.

Εννοείται ότι η συζήτηση ότι μας ψεκάζουν είναι λάθος αφού δεν αποδεικνύεται;
​Ας ξεκινήσουμε από κάτι άλλο, πιο βασικό. Η συζήτηση για το εάν μας ψεκάζουν δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και δεν είμαστε η μόνη χώρα στην οποία η συζήτηση έχει εκτραπεί με στόχο φυσικά να μην γίνεται κατανοητή στο ευρύ κοινό. Σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά υπάρχει συζήτηση για τις επιστημονικές δυνατότητες της αποκαλούμενης γεωμηχανικής. Η θέση των ακτιβιστών είναι ότι αυτό που παρουσιάζεται ως «γεωμηχανική» ήδη εφαρμόζεται. Αυτό λοιπόν που λέω είναι ότι θεωρώ λάθος να συζητάμε μόνο για την παρατήρηση του ουρανού, αλλά θα πρέπει να συζητήσουμε για την ίδια την γεωμηχανική. Και τότε να δούμε: επιτρέπεται κάποιος να παρεμβαίνει στο κλίμα και μάλιστα κρυφά; Αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να κάνουμε.

Ποια ήταν η συμμετοχή των ακτιβιστών κατά των ψεκασμών στην φετινή παγκόσμια ημέρα δράσης για το κλίμα;
​Στην Μελβούρνη από τους 30.000 ακτιβιστές για το κλίμα, μόνο 3 ήταν ακτιβιστές κατά των ψεκασμών. Στην Αθήνα κανένας. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι τόσο λίγοι οι ακτιβιστές κατά των ψεκασμών. Απλώς μειοψηφούν οι ακτιβιστές κατά των ψεκασμών που πιστεύουν ότι είναι χρήσιμο να συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις για το κλίμα.

Μήπως το κίνημα βρίσκεται σε ύφεση;
​Ό,τι δεν ανταποκρίνεται ο απλός κόσμος δεν σημαίνει ότι το φαινόμενο δεν συμβαίνει ή ότι η λύση για το θέμα της γεωμηχανικής είναι να κατέβουμε στους δρόμους. Σήμερα επικρατεί μια γενική σύγχυση. Ο επιστημονικός κόσμος καθοδηγείται από λόμπι, που το καθένα έχει την ατζέντα του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι η πτήση των αεροπλάνων συμβάλλει στο πρόβλημα της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Οι οπαδοί της γεωμηχανικής ισχυρίζονται ότι τα αεροπλάνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν  για να ψυχράνουν τον πλανήτη. Για μένα η λύση είναι να υπάρξει μια δεύτερη Ευρωβουλή ενεργών πολιτών όπου εκεί μπορούν να τεθούν όλα αυτά τα ζητήματα, χωρίς να αλλοιώνονται και να φιλτράρονται με κακόβουλο τρόπο από τα ΜΜΕ.

Είναι διχασμένος ο κόσμος των οικολόγων σε σχέση με την γεωμηχανική;
​Οι μόνοι οικολόγοι που αναγνωρίζουν το γεγονός ότι η γεωμηχανική δεν είναι θεωρία αλλά πλανητική πραγματικότητα είναι οι Πράσινοι της Κύπρου.

Σε τόσα χρόνια ακτιβισμού τι έχετε πετύχει;
​Μπορέσαμε να εισακουστούμε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο έκρινε πως το αίτημα της ομάδας Skyguards που επιδιώκει να αναγνωριστεί ότι γίνονται αεροψεκασμοί και ότι πρέπει να απαγορευτούν, είναι ένα θεμιτό ζήτημα για να διεξαχθεί προκαταρκτική έρευνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επί των διαφόρων πτυχών του προβλήματος.

Δεν σας έχει περάσει από το μυαλό ότι υπάρχει μια συλλογική παράκρουση λόγω τη οικονομικής κρίσης;
​Κανένας ακτιβιστής, ακόμα και του χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, δεν συνδέει την οικονομική κρίση με τους ψεκασμούς, με την έννοια ότι δεν λέει ότι «μας ψεκάζουν για να μην αντιδρούμε σε αυτό που μας κάνουν». Η προσέγγιση αυτή είναι ένα δημιούργημα των ΜΜΕ ή κάποιων πολιτικών για να εισπράξουν οφέλη και για να γελοιοποιήσουν την συζήτηση. Σε αυτό που διατυπώνονται διαφορετικές απόψεις είναι οι στόχοι πίσω από τους ψεκασμούς. Δηλαδή κατά πόσο τα κίνητρα αφορούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και πόσο είναι «στρατιωτικά» και/ή κερδοσκοπικά. Φυσικά το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Η τροποποίηση του κλίματος για στρατιωτικούς σκοπούς δεν είναι τίποτα το καινούργιο. Η επιχείρηση Popeye στο Βιετνάμ από τους Αμερικάνους είναι μια από τις πιο γνωστές τέτοιες προσπάθειες.

Δεν θα μπορούσε δηλαδή οι αεροψεκασμοί να είναι άλλη μια θεωρία συνωμοσίας;
​Η ιδέα των «θεωριών συνωμοσίας» είναι ένα μεταψυχροπολεμικό φαινόμενο που οφείλεται στην έκλειψη της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Η μόνη κατηγορία που δέχομαι ως θεμιτή είναι ότι αρκετοί από τους λεγόμενους «θεωρητικούς της συνωμοσίας» είναι άτομα προληπτικά, χωρίς πίστη στις δυνατότητες των πολιτών.

Δεν υπάρχει δηλαδή περίπτωση να μην μας ψεκάζουν;
​Έχω ήδη διευκρινίσει ότι δεν σκοπεύω να συζητώ άλλο το θέμα του εάν μας ψεκάζουν ή όχι. Ας μείνουμε στο ότι αυτό που παρουσιάζεται ως «γεωμηχανική» ήδη εφαρμόζεται.

vice.com