Τι είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών - Διαβάστε το νόμο

Η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης και η σταθεροποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αποτελούν συστημικά προϋπόθεση για την παροχή ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και άρα και για την...
πολυπόθητη ανάκαμψη. Υπάρχει βέβαια το μείζον ηθικό ζήτημα για το αν πρέπει να διατηρήσουν οι τράπεζες τον ιδιωτικό τους χαρακτήρα αλλά και τις ίδιες διοικήσεις τη στιγμή που το Δημόσιο συνεισφέρει δεκάδες δις ευρώ στη διάσωσή τους.

Οι έννοιες κλειδιά της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών
Κοινές μετοχές (με ψήφο): 
Μετοχές με δικαίωμα ψήφου στη συνέλευση των μετόχων της τράπεζας –άρα και με δικαίωμα παρέμβασης στην πολιτική της, χωρίς προτεραιότητα επαναγοράς τους από τους παλιούς μετόχους.

Κοινές μετοχές χωρίς ψήφο: 
Έχουν προκριθεί ως επιλογή για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και πρόκειται για μετοχές χωρίς προτεραιότητα επαναγοράς τους από τους παλιούς μετόχους, αλλά και χωρίς δικαίωμα ψήφου για το νέο τους κάτοχο (στην προκειμένη περίπτωση το κράτος) που δεν θα έχει δηλαδή δικαίωμα παρέμβασης στην πολιτική της τράπεζας.

Προνομιούχες μετοχές: είναι εξαγοράσιμες σε βάθος χρόνου με προτεραιότητα επαναγοράς τους από τους παλιούς μετόχους των τραπεζών. Επιπλέον, οι νέοι κάτοχοι των προνομιούχων μετοχών (κράτος) δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, συνεπώς δεν μπορούν να παρεμβαίνουν στην πολιτική των τραπεζών.

Μετατρέψιμα Ομολογιακά δάνεια (coco’s): είναι ένα σταθερής ή κυμαινόμενης απόδοσης χρεόγραφο, το οποίο δίνει το δικαίωμα στον ομολογιούχο να μετατρέψει σε προκαθορισμένο χρονικό διάστημα το ομόλογό του σε νέες μετοχές, οι οποίες προέρχονται από αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας.

Warrants: Παραστατικά απόκτησης μετοχών. Αποτελούν ουσιαστικά δικαίωμα -αλλά όχι υποχρέωση- του κατόχου τους να αγοράσει μετοχές σε προκαθορισμένη τιμή οποτεδήποτε θέλει μέχρι ένα προκαθορισμένο μελλοντικό χρονικό σημείο. Όταν ένα warrant εξασκηθεί, η εταιρεία πρέπει να εκδώσει νέες μετοχές και σαν αποτέλεσμα θα αυξηθεί ο αριθμός των μετοχών της εταιρείας. Παράδειγμα: Όταν λέμε π.χ. ότι η αναλογία μετοχών-warrants είναι 1 προς 4 εννοούμε ότι: για κάθε μετοχή που αγοράζει κάποιος τώρα, στο μέλλον αποκτά 4.

CoreTier1: Είναι ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, δηλαδή το ποσοστό ιδίων κεφαλαίων σε σχέση με το «άνοιγμα» της τράπεζας. Αυτή τη στιγμή, καθορίζεται τόσο για τις ελληνικές όσο και για τις ευρωπαϊκές τράπεζες στο 8-10%. Π.χ. (πολύ απλοϊκά) Εάν μία τράπεζα έχει ανοιχτεί σε δάνεια και επενδύσεις ύψους 10 δις, θα πρέπει να έχει πίσω στο ταμείο της τουλάχιστον το 1 δις.

Τα καίρια πλήγματα στη ρευστότητα των τραπεζών
Φυγή καταθέσεων (ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι πριν το 2009 οι καταθέσεις μας ήταν περίπου 250 δις ενώ σήμερα έχουν πέσει στα 170 δις): Λόγω συνεχώς εντεινόμενου κλίματος ανασφάλειας στην ελληνική οικονομία (κάθε φορά που ακούγονται φράσεις του τύπου «πάγωμα δόσης», «καταγγελία του Μνημονίου» ή «επιστροφή στη δραχμή» πολλά δις καταθέσεων κάνουν φτερά) αλλά και λόγω ύφεσης, αφού ένα ποσοστό των καταθέσεων καταναλώθηκε..

Επισφάλειες: Τα «κόκκινα» δάνεια που δεν εξυπηρετούνται από νοικοκυριά και επιχειρήσεις και δεν έχουν προοπτική να εισπραχθούν από την τράπεζα –είτε λόγω πτώχευσης του οφειλέτη είτε λόγω έλλειψης εγγυήσεων- ξεπερνούν αυτή τη στιγμή τα 50 δις ευρώ. Τις επισφάλειες αυτές κλήθηκε να ελέγξει (με αμφίβολο τρόπο –λόγω κυρίως παράλειψης ελέγχου των off-shore του εξωτερικού) το προηγούμενο έτος η Blackrock στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, για τις οποίες οι τράπεζες φαίνεται ότι θα χρειαστούν πάνω από 10 δις επιπλέον προβλέψεων στους ισολογισμούς τους (αφού πριν τη Blackrock οι τράπεζες φαίνεται πως είχαν ήδη εγγράψει περίπου 15 δις προβλέψεις λόγω επισφαλειών).

PSI: Τον Οκτώβριο 2011 αποφασίστηκε το οριστικό κούρεμα του ελληνικού χρέους άνω του 50% (ονομαστική αξία). Οι ελληνικές τράπεζες συμμετείχαν σε αυτό με ομόλογα αξίας περίπου 50 δις ευρώ (υπέστησαν 53,7% κούρεμα της ονομαστικής αξίας των ομολόγων και άνω του 80% πραγματικές ζημιές-αφού αυτή τη στιγμή τα νέα ελληνικά ομόλογα διαπραγματεύονται στο 17-18% της αξίας τους).

Η απόφαση για ανακεφαλαιοποίηση
Έτσι, λοιπόν, στις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του Οκτωβρίου του 2011, μαζί με το οριστικό κούρεμα του ελληνικού χρέους και το δεύτερο πακέτο δανεισμού της χώρας, αποφασίστηκε και ένα ποσό-δάνειο ύψους περίπου 35 δις από τον Προσωρινό Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF) για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Τα λεφτά αυτά προορίζονταν για το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), στο οποίο υπήρχαν ήδη 10 δις από το 1ο πακέτο δανεισμού της Ελλάδας (1ο Μνημόνιο).

Μετά και το νέο αυτό ποσό, τα κεφάλαια του Ταμείου, σήμερα, προσδιορίζονται συνολικά στα 50 δις ευρώ. Από αυτά, τα 18 δις δόθηκαν τον Απρίλιο του 2012 ως προκαταβολή για την ανακεφαλαιοποίηση των 4 βιώσιμων μεγάλων τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Alpha, Eurobank) και επιπλέον άλλα 7 δις ευρώ πήγαν για την ανακεφαλαιοποίηση της ΑΤΕ μετά την απορρόφησή της από την Πειραιώς. Τέλος, τα υπόλοιπα 23-25 δις που ελήφθησαν από την πιο πράσφατη δόση του δανείου που πήρε η χώρα προσδοκάται να ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης.

Ο τρόπος ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών αποτελεί φλέγον οικονομικό, πολιτικό, ιδεολογικό αλλά και ηθικό ζήτημα. Απασχόλησε έντονα την κυβέρνηση Παπανδρέου, στη συνέχεια την προηγούμενη κυβέρνηση Παπαδήμου και, τώρα, η κυβέρνηση Σαμαρά δοκιμάζει ίσως ακόμα και τη συνοχή της- αφού προεκλογικά, κανείς δεν ήθελε να αναλάβει την ευθύνη, ο ένας πετούσε την «καυτή πατάτα» στον άλλον και η οριστικοποίηση των όρων δεν έγινε ποτέ.

Ο νέος νόμος Στουρνάρα για την ανακεφαλαιοποίηση
Σύμφωνα με τους όρους της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το Core 1 (δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας) θα είναι στο 9% μέχρι το 2014, δηλαδή μια τράπεζα πρέπει να έχει το 9% του σταθμισμένου ενεργητικού της, τα περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή τα δάνεια, τα ομόλογα, ακίνητα.

Κάθε τράπεζα πρέπει να έχει το 9% είτε σε μετρητά, είτε σε κέρδη. Όπως είναι γνωστό η Τράπεζα της Ελλάδος με απόφαση της είχε μειώσει τον δείκτη σε 8% μέχρι να εκταμιευθεί η δόση. Περαιτέρω, η συμμετοχή των ιδιωτών θα είναι 10%. Σε ό,τι αφορά τον δείκτη το 6% θα καλυφθεί από τις μετοχές και το 3% από τα μετατρέψιμα ομολογιακά (Convertible Bonds).

Η τιμή της διάθεσης των μετοχών θα υπολογιστεί με τον μέσο όρο των 50 ημερών πριν την ανακοίνωση της αύξησης. Στις αυξήσεις κεφαλαίου θα εκδοθούν και τα μετατρέψιμα ομολογιακά (Cocos) τα οποία θα έχουν τόκο 7%. Τα warrants, δηλαδή τα μελλοντικά δικαιώματα αγοράς κοινών μετοχών θα είναι 9 προς 1, δηλαδή αν καλυφθεί το 10% της ελάχιστης συμμετοχής θα μπορούν οι μέτοχοι να έχουν δικαίωμα να αγοράσουν έως και το 90% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας. Τα δικαιώματα θα έχουν τόκο 3%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχει διευκρινιστεί πως θα καταβάλλεται ο τόκος όταν οι τράπεζες δεν έχουν κέρδη. Πιθανότατα, οι τόκοι θα ανακεφαλαιοποηθούν και θα διανεμηθούν ως μετοχές, εξέλιξη που σημαίνει ότι θα εκδοθούν πολλές μετοχές που θα προκαλέσουν αραίωση στην περιουσία των μετόχων.

Διαβάστε τι προβλέπεται στην πράξη του υπουργικού συμβουλίου για την ανακεφαλαιοποίση των Τραπεζών 

Τι γίνεται με το ΤΧΣ
Οι μετοχές που αποκτά το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις αυξήσεις κεφαλαίου μπορούν να μεταβιβάζονται από το Ταμείο σε τρίτα πρόσωπα και δεν είναι δεκτικές εισαγωγής σε οργανωμένη αγορά μέχρι την λήξη της διάρκειας του ΤΧΣ (30 Ιουνίου 2017).
Ουσιαστικά εδώ δίνεται η δυνατότητα στους μετόχους, καθ’όλο το διάστημα της 5ετίας που το ΤΧΣ θα κατέχει τις μετοχές τους, εάν βρίσκουν χρήματα (π.χ. από πώληση μιας θυγατρικής) να τις επαναγοράζουν ώστε να μικραίνει η συμμετοχή του Ταμείου στις τράπεζες. Επιπλέον, οι τραπεζικές μετοχές θα μπορούν να διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο κανονικότατα.

- «Κατάργηση της κερδοφορίας ως στόχο για τη συμμετοχή του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο, καθώς λόγω της οικονομικής συγκυρίας καθίσταται αβέβαιη ή ανέφικτη».

- «Παράταση του χρόνου που προβλέπεται στο επιχειρησιακό σχέδιο για τη βιωσιμότητα του πιστωτικού ιδρύματος από τρία σε πέντε χρόνια»
Είχε ξεκινήσει με προθεσμία 3 ετών, είχε γίνει 3 + 2 υπό προϋποθέσεις και τώρα κλείνει επίσημα στα 5 χρόνια το περιθώριο των τραπεζιτών να ανακτήσουν το σύνολο των μετοχών των τραπεζών τους και επομένως να επιστρέψουν τα χρήματα της ενίσχυσης στο κράτος.

- Δυνατότητα του Ταμείου να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο πιστωτικών ιδρυμάτων και με άλλα μετατρέψιμα χρηματοπιστωτικά μέσα, πέραν των ήδη προβλεπόμενων κοινών μετοχών και μετατρέψιμων ομολογιών.
Σημειώνεται ότι «άλλα χρηματοπιστωτικά μέσα» θεωρούνται και οι προνομιούχες μετοχές..

-Ελάχιστη συμμετοχή κατά 10% των ιδιωτών μετόχων στις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών προκειμένου να συμμετέχει και το ΤΧΣ σε αυτές και να τις ανακεφαλαιοποιήσει.

Το χαμένο στοίχημα των συγχωνεύσεων:
Όταν ξεκίνησε η κρίση το 2008 και οι τράπεζες απέσπασαν από την κυβέρνηση Καραμανλή το πακέτο Αλογοσκούφη των 28 δις κρατικής στήριξης με αντάλλαγμα προνομιούχες μετοχές, άνοιξε ο χορός των αφειδών ενέσεων ρευστότητας στις τράπεζες από το ελληνικό Δημόσιο χωρίς αυτό να αποκομίζει κανένα όφελος ούτε για τα κρατικά ταμεία αλλά ούτε καν για την πραγματική οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι για μεγάλο διάστημα οι τράπεζες επικαλούμενες προβλήματα ρευστότητας αντλούσαν συνεχώς δεκάδες δις ενισχύσεων από το ελληνικό Δημόσιο για φτηνό δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (δίδοντας ως ενέχυρο τα ελληνικά κρατικά ομόλογα), αλλά την ίδια στιγμή αυτές παρουσίαζαν μηδενική ή και αρνητική πιστωτική επέκταση.

Ταυτόχρονα, και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, ουδέποτε διαπραγματεύονταν το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, προκειμένου να δημιουργηθούν 2 ή 3 ισχυροί τραπεζικοί πυλώνες που θα στήριζαν αναλόγως και τη χειμαζόμενη ελληνική πραγματική οικονομία, τις επενδύσεις και την αγορά και με τη σειρά τους οι πολίτες θα εμπιστεύονταν και θα στήριζαν με τις καταθέσεις τους.

Οι σημερινές συγχωνεύσεις που δρομολογούνται πλέον κατόπιν «εορτής» και την έσχατη στιγμή προκειμένου οι τράπεζες να μπορέσουν να ανακεφαλαιοποιηθούν, εάν είχαν γίνει όταν άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα σύννεφα της κρίσης, ενδεχομένως, να μην είχαμε μπει καν στη διαδικασία να φορτωθεί το ελληνικό Δημόσιο επιπλέον 50 δις χρέους για την ανακεφαλαιοποίησή τους και ενώ, μάλιστα, οι μεγαλομέτοχοί τους συνεχίζουν ευθαρσώς να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους…
blog.gr
http://vatolakkiotis.blogspot.gr