Οταν τα κορίτσια δεν ξεμύτιζαν από το σπίτι

'Ακόμα και σήμερα υπάρχουν στην 'Αθήνα κοπέλες που διαμαρτύρονται για τον περιορισμό που τους έχουν οι γονείς τους. Δεν τους επιτρέπουν, δηλαδή, να κάνουν τη ζωή τους όπως αυτές θέλουν η όπως παρακινούνται από τις πι προοδευτικές φίλες τους. 'Αν είναι βέβαια δυνατό να μιλήσει κάποια για περιo­ρισμούς στη σημερινή εποχή, που έχει απόλυτη ελευθε­ρία, εκ των πραγμάτων, αφού ζει, κινείται, εργάζεται, σχε­δόν όλη την ημέρα έξω από το σπίτι. 'Ετσι με σιγουριά μπορούμε να πούμε ότι οι διαμαρτυ­ρίες δεν αφορούν στις ώρες της ημέρας αλλά σε μερικές και μόνο ώρες της νύχτας αφού ένα μέρος κι απ' αυτές βρίσκει τις κοπελιές στο δρόμο. Εδώ θα αναφερθούμε στην 'Αθηναία των πρώτων χρόνων της απελευθέρωσης, της 'Οθωνικής εποχής ας πούμε. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η γυναίκα απολάμβανε μεταξύ των 'Ελλήνων ανδρών ιδιαίτερης εκτίμησης. Βέβαια οι ασχολίες της περιορίζονταν σε οικιακά έργα. ΄Ηταν ο σύντροφος της ζωής του αφέντη, του αρ­χηγού δηλαδή της οικογένειας και ονομαζόταν «κιουρά». Ηταν εγκατεστημένη μόνιμα στην κατοικία και σπάνια έβγαινε από αυτή. Η κόρη της οικογένειας ζούσε αθέατη μέσα στο σπίτι, σαν σε θερμοκήπιο, και της έφτανε να παρατηρεί κάπου-­κάπου, μέσα από τα σιδερόφρακτα παράθυρα τους νέους που περνούσαν. Η μεγάλη αυτή προφύλαξη περιγράφεται και στο δημώδες δίστιχο: Δώδεκα χρονώ κι ο ήλιος δεν την είδε……… 'Ακόμα κι η φράση «δεν βγήκε στον κόσμοι» κυριολε­κτούσε. 'Ιδεώδης τύπος της 'Αθηναίας κοπέλας ήταν η ξανθομαλλούσα, μαυρομάτα και φεγγαροπρόσωπη, δηλαδή στρογγυλοπρόσωπη. Η κοπέλα, σ' οποιαδήποτε οικογένεια και αν ανήκε, έπρεπε να μάθει να ζυμώνει. Το πρώτο ζύμωμα γινόταν στα 12 χρόνια της και με πανηγυρικό τρόπο. Μαζεύονταν στο σπίτι οι συγγενείς και άλειφαν τα χέ­ρια της με μέλι και λάδι για να κάνει το ψωμί γλυκό και νόστιμο. Μαζί με το ζύμωμα, η κόρη μάθαινε να κεντάει , να υφαίνει και να ράβει για να κατασκευάσει τα «προικιά» της. Σ' αυτό τη βοηθούσε ειδική τεχνίτρα ή «μαϊστρα» που τη δίδασκε από τα δώδεκα χρόνια της. Η κοπέλα έπρεπε να μάθει καλά τον αργαλειό, γιατί αλλιώς της τραγουδούσαν το σατιρικό δίστιχο: Σαν δεν ήξερες να φάνεις τα μασούρια τι τα βάνεις; Η οικογενειακή ζωή της νεαρής 'Αθηναίας ήταν πολύ αυστηρή. Ομως ήταν γεμάτη τρυφερότητα, πράγμα που λείπει σήμερα. Η ζωή αυτή απέκλειε τις συναναστροφές με νέους. Γι' αυτό και τα πρώτα χρόνια της 'Ελεύθερης 'Ελλάδας, ο έρωτας αναπτυσσόταν σε άτομα λαϊκών τά­ξεων κυρίως. Η αριστοκρατία της εποχής τον είχε κλειδωμένο στο σεντούκι. Εκτός ορισμένων περιπτώσεων Ο γάμος της κοπέλας εξαρτιόταν από την επι­θυμία των γονιών της. Η άρνηση της κόρης να δεχτεί την απόφασή τους, αποτελούσε σοβα­ρό αμάρτημα, που ούτε η Θρησκεία, ούτε η κοινωνία το συγχωρούσαν. Βέβαια, μ' αυτό δε θέλω να πω ότι η 'Αθηναία κοπελιά ήταν κλεισμένη σε μπουντρούμι. Αντίθετα, ότι ήταν κορίτσι του σπιτιού και μόνο με τούς δικούς της πήγαινε οπουδήποτε.

koutouzis.gr