Καλάβρυτα 1943: Η πρώτη "τεχνική βοήθεια" των Γερμανών

Το φθινόπωρο του 1943 και έπειτα από τη συνθηκολόγηση της φασιστικής Ιταλίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, ο διοικητής του 749 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών της 117ης Μεραρχίας Ορεινών Κυνηγών, ο 39χρονος Συνταγματάρχης Γιούλιους Βέλφιντζερ, έλαβε εντολή να αντικαταστήσει άμεσα την 1η Τεθωρακισμένη Μεραρχία, που είχε αναπτυχθεί εκείνη την εποχή στη βορειοδυτική Πελοπόννησο. Στις 3 Οκτωβρίου, ο Συνταγματάρχης διέταξε το Ι/749 Τάγμα του Συντάγματος να σταθμεύσει στο Αίγιο, το ΙΙ/749 στο Ξυλόκαστρο, ενώ το ΙΙΙ/749 και το Επιτελείο του συντάγματος θα παρέμεναν στην Πάτρα.

Βασική αποστολή του 749 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών ήταν «η παρεμπόδιση κάθε προσπάθειας τυχόν διείσδυσης συμμαχικών δυνάμεων προς και επάνω από τον Ισθμό της Κορίνθου», καθώς επίσης και η απόκρουση τυχόν επιθέσεων στο μήκος της παραλιακής οδού Πατρών–Κορίνθου, αυτό που σήμερα αποκαλείται «παλαιά εθνική οδός Αθηνών–Πατρών». Στο πλαίσιο αυτής της γενικότερης αποστολής, η περιφρούρηση της κρίσιμης περιοχής του Αιγίου, κομβικού σημείου με λιμάνι, σιδηροδρομικό σταθμό και οδικό άξονα, αλλά και του τριγώνου Πάτρας–Καλαβρύτων– Τρυπιών, ήταν η βασική αποστολή του 749 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών.
Διοικητής του Ι/749 Τάγματος ήταν ο φανατικός ναζιστής Ταγματάρχης Χανς Εμπερσμπέργκερ, ο οποίος στις 8 Οκτωβρίου έλαβε προφορική εντολή του μεράρχου του Υποστράτηγου Καρλ φον Λε Σουίρ, να ανιχνευθεί η περιο χή και ο δρόμος προς τα Καλάβρυτα. Ο Συνταγματάρχης του, χαρακτήριζε τον Ταγματάρχη Εμπερσμπέργκερ «δύστρο πο και σκληρό αξιωματικό, ο οποίος ανήκει σε εκείνους που εκτελούν τυφλά κάθε διαταγή». Η διαταγή μεταστάθμευσης του Ι/749 Τάγματος στο Αίγιο εκτελέστηκε στις 10 Οκτωβρίου. Το Τάγμα διέθετε πέντε λόχους Ορεινών Κυνηγών και διοικητής του 5ου Λόχου ήταν ο Λοχαγός Όττο Γιοχάνες Σόμπερ, 31 ετών, προερχόμενος από το Σώμα των υπαξιωματικών.
Στις 14 Οκτωβρίου, ο Λοχαγός Σόμπερ έλαβε διαταγή από τον διοικητή του Ταγματάρχη Εμπερσμπέργκερ να ξεκινήσει επιχείρηση με σκοπό την «αναγνώριση και ανίχνευση της περιοχής Καλαβρύτων, Νιαμάτων και Τρυπιών», προκειμένου να διασφαλίσει πιθανά μελλοντικά καταλύματα για τη διενέργεια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων κατά των ανταρτών του ΕΛΑΣ της περιοχής. Η απλή παράθεση των ημερομηνιών αποκαλύπτει ότι η επιχείρηση οργανώθηκε εξαιρετικά εσπευσμένα και ανατέθηκε στον λόχο του Σόμπερ, ο οποίος είχε φτάσει τελευταίος στο Αίγιο, δεν ήταν ακόμα πλήρης και του έλειπαν βαρέα όπλα και τα υποζύγιά του. Για τον λόγο αυτό, υπό τις διαταγές του Λοχαγού Σόμπερ τέθηκε και μία διμοιρία του 1ου Λόχου, που βρισκόταν ήδη στην πόλη του Αιγίου και είχε μάλιστα στρατοπεδεύσει κοντά στον 5ο Λόχο. Λίγο πριν την αναχώρηση του 5ου Λόχου, προστέθηκαν στη δύναμή του και με- ρικοί άνδρες του 3ου Λόχου και έτσι σχηματίστηκε ένα ανομοιογενές σύνολο 97 ανδρών, που ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν πραγματοποιήσει μαζί κάποια αποστολή.
Η «μάχη της Κερπινής», στις 17 Οκτωβρίου 1943, μεταξύ των ανδρών Συγκροτήματος Μάχης του 5ου Λόχου του Λοχαγού Σόμπερ και των ανταρτών του ονομαζόμενου «Ανεξάρτητου τάγματος Καλαβρύτων» του ΕΛΑΣ, απετέλεσε τη γενεσιουργό αιτία της σφαγής των Καλαβρύτων, η οποία συντελέστηκε περίπου ένα δίμηνο αργότερα. Και αυτό, γιατί η συγκεκριμένη μονάδα έπεσε σε μία καλοστημένη παγίδα των Ελλήνων ανταρτών, υφιστάμενη σημαντικές απώλειες. Τρεις Γερμανοί σκοτώθηκαν επιτόπου, 4 τραυματίστηκαν και 81 άλλοι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι, γεγονός πρωτοφανές για τους στρατιώτες της Βέρμαχτ.
Παρ’ όλο που στο επίσημο ημερολόγιο της 117ης Μεραρχίας του Υποστράτηγου Λε Σουίρ το περιστατικό της συγκεκριμένης ημέρας χαρακτηρίζεται απλά ως «συμπλοκή», ο αντίκτυπος που είχε για τη γερμανική διοίκηση κατοχής ήταν εκ διαμέτρου αντίθετος. Και για λόγους γοήτρου, αλλά και για επιχειρησιακούς λόγους, καθώς η Πελοπόννησος μετά τη συνθηκολόγηση της φασιστικής Ιταλίας εθεωρείτο ως μία από τις πιθανότερες περιοχές για την απόβαση των Συμμάχων στην Ευρώπη. Σε αυτή λοιπόν την περιοχή είχε αναπτυχθεί ένα δραστήριο αντιστασιακό κίνημα, με κυρίαρχο τον ΕΛΑΣ, του οποίου τη δύναμη, οι ίδιες οι γερμανικές υπηρεσίες εκτιμούσαν στην περιοχή της βορειοδυτικής Πελοποννήσου σε 5.500-6.000 άτομα. Τη διοίκηση ασκούσε ο Αντισμήναρχος (Ι) Δημήτριος Μίχος, επικεφαλής των ανταρτών του ΕΛΑΣ! Στην πραγματικότητα, και παρά τις εκτιμήσεις των αρμόδιων γερμανικών πηγών της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, οι Έλληνες αντάρτες της περιοχής ήταν περίπου 300-500 άνδρες.
Διαβάστε το πλήρες ιστορικό της καταστροφής των Καλαβρύτων από του Γερμανούς εδώ


defencenet