Αύξηση κόστους δανεισμού και άνοδος του αριθμού όσων αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους

 Αυξήσεις επιτοκίων λόγω της ανόδου του κόστους του χρήματος, μείωση της ζήτησης από μέρους των καταναλωτών, έγκριση δανειοδοτικών αιτημάτων από μέρους των τραπεζών ύστερα από αυστηρή τήρηση κριτηρίων και άνοδος του αριθμού μη εξυπηρετούμενων δανείων, είναι η εικόνα που χαρακτηρίζει τις πιστώσεις του τραπεζικού συστήματος προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις την τρέχουσα χρονική περίοδο.

    Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος περαιτέρω μείωση παρουσίασε η χρηματοδότηση νοικοκυριών αλλά και επιχειρήσεων. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα σημείωσε μικρή περαιτέρω επιβράδυνση το Μάρτιο του 2011 και διαμορφώθηκε σε -0,4%, από -0,3% το Φεβρουάριο του 2011 και 0,0% το Δεκέμβριο του 2010. Συνολικά, το Μάρτιο του 2011, η χρηματοδότηση προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα παρουσίασε αρνητική καθαρή ροή 722 εκατ. ευρώ.

    Η χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις παρουσίασε το Μάρτιο του 2011 αρνητική καθαρή ροή 310 εκατ. ευρώ (Μάρτιος 2010: αρνητική καθαρή ροή 632 εκατ. ευρώ), αλλά ο ετήσιος ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης παρουσίασε μικρή αύξηση και διαμορφώθηκε σε 1,1% έναντι 0,9% τον προηγούμενο μήνα (Δεκέμβριος 2010: 1,1%).

    Η καθαρή ροή των δανείων προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 85 εκατ. ευρώ τον επισκοπούμενο μήνα και ο δωδεκάμηνος ρυθμός μεταβολής των δανείων αυτών μειώθηκε σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα (Μάρτιος 2011: -0,4%, Φεβρουάριος 2011: 0,0%, Δεκέμβριος 2010: 0,3%).

    Αρνητική κατά 326 εκατ. ευρώ ήταν η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα το Μάρτιο του 2011, έναντι θετικής καθαρής ροής 58 εκατ. ευρώ το Μάρτιο του 2010. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα να μειωθεί περαιτέρω (Μάρτιος 2011: -2%, Φεβρουάριος 2011:-1,6%, Δεκέμβριος 2010: -1,3%).

    Αύξηση κόστους χρήματος

    Την ίδια στιγμή, αύξηση σημειώνει το κόστος του χρήματος. Τα επιτόκια στις περισσότερες κατηγορίες χορηγήσεων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από την ΤτΕ τον Μάρτιο, σημείωσαν άνοδο, ενώ τα επιτόκια καταθέσεων παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα. Αναλυτικά, τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων αυξήθηκε στο 14,7% από 14,64% που ήταν το Φεβρουάριο. Περιορισμένη αύξηση σημείωσε και το επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια, το οποίο διαμορφώθηκε το Μάρτιο στο 7,05% από 6,9% που ήταν τον προηγούμενο μήνα.

    Το επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε στο 9,78% από 9,72%. Το επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας και για ποσά έως 1 εκατ.ευρώ διαμορφώθηκε στο 6,46% από 6,23%, ενώ για ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ αυξήθηκε οριακά στο 5,39% από 5,37%.

    Στη στεγαστική πίστη το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά περίπου 0,1% στο 4,04%, ενώ το σταθερό επιτόκιο (έως πέντε έτη) της ίδιας κατηγορίας σημείωσε μεγαλύτερη αύξηση στο 3,86% από 3,57%.

    Στον τομέα των καταθέσεων το επιτόκιο για συμφωνημένη διάρκεια έως ένα έτος παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο επίπεδο του 3,76%.

    Σημαντική επιβάρυνση για τους δανειολήπτες αποτελεί το γεγονός ότι το διατραπεζικό επιτόκιο παρουσιάζει άνοδο τις τελευταίες εβδοµάδες και πλέον έχει ανέλθει περίπου στο 1,43. Σε ένα χρόνο έχει διπλασιαστεί, καθώς τον Ιούνιο του 2010 βρισκόταν στο 0,70% έχοντας έτσι αυξήσει τις δόσεις των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων µε κυμαινόμενο επιτόκιο. Ενδεικτικά, για ένα δάνειο 150.000 ευρώ διάρκειας 20 ετών, η δόση από τα 885 ευρώ (µε επιτόκιο 3,70% - περιθώριο τράπεζας 3% πλέον euribor 0,70%) έχει αυξηθεί στα 945 ευρώ (µε επιτόκιο 4,435%, περιθώριο τράπεζας 3% πλέον euribor 1,435%), δηλαδή ο δανειολήπτης πληρώνει 60 ευρώ παραπάνω το µήνα ή 720 ευρώ επιπλέον σε ετήσια βάση. Το κόστος αυξάνεται όσο μεγαλώνει το ποσό του δανείου, αλλά και το χρονικό διάστηµα της αποπληρωµής.

    Το γεγονός της αύξησης του κόστους του χρήματος εκτιμάται ότι θα έχει αρνητικές επιπτώσεις και στην ήδη πολύ χαμηλή ζήτηση που παρατηρείται από πλευράς επιχειρήσεων και νοικοκυριών για τραπεζικό δανεισμό. Η ζήτηση δανείων από πλευράς νοικοκυριών τόσο στην καταναλωτική όσο και στη στεγαστική πίστη γνωρίζει μεγάλη υποχώρηση, σε σχέση με μία διετία πριν, που φθάνει και το 50% κατά μέσο όρο.

    Αναφορικά με το επιτόκια των στεγαστικών δανείων, όπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες η πλειονότητα των νοικοκυριών σήμερα ζητάει στεγαστικό δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο και όχι σταθερό, σε αναλογία 90% προς 10%. Το τελευταίο όμως χρονικό διάστημα έχει αρχίσει να αυξάνεται η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο για τα πρώτα 3 ή 5 χρόνια, μια τάση που εκτιμάται ότι θα μπορεί να συνεχισθεί με μεγαλύτερους ρυθμούς στη διάρκεια των επόμενων μηνών.

    Έτσι, οι τράπεζες αφιερώνουν μεγάλο μέρος των εργασιών τους στην αναδιάρθρωση των δανείων των πελατών τους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες αποπληρωμής με στόχο να προλάβουν δυσάρεστες εξελίξεις, με αρνητικές συνέπειες τόσο για τις ίδιες όσο και για τους δανειολήπτες, έχοντας προχωρήσει σε αναδιαρθρώσεις δανειακών υποχρεώσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.

    Αυξάνεται ο αριθμός όσων αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνεια

    Προβληματισμό, όμως, στους τραπεζίτες δημιουργεί και το γεγονός της αύξησης του αριθμού των νοικοκυριών και επιχειρήσεων που αδυνατούν να αποπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Σύμφωνα μάλιστα με εκτιμήσεις της ΤτΕ, στην τελευταία έκθεση του διοικητή, θα συνεχιστούν και το 2011 οι ανοδικές τάσεις των δανείων σε καθυστέρηση.

    Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στη συγκεκριμένη έκθεση, η σημαντική επιδείνωση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, λόγω του αντίξοου μακροοικονομικού περιβάλλοντος, συνοδεύτηκε από σημαντική άνοδο του λόγου των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο δανείων, από 7,7% που ήταν τον Δεκέμβριο του 2009 σε 10,4% τον Δεκέμβριο του 2010, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγω για συνέχιση της ανοδικής τάσης και το 2011. Ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων στη στεγαστική πίστη αυξήθηκε από 7,4% το 2009 σε 10% το 2010. Την ίδια στιγμή, στην καταναλωτική πίστη ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση και ανήλθε σε 20,5% το 2010 από 13,4% το 2009. Σε ορισμένες μάλιστα τράπεζες το ποσοστό αυτό ανεβαίνει αρκετά πιο υψηλά. Στην επιχειρηματική πίστη παρουσιάστηκε αύξηση από 6,7% σε 8,7%.


πηγή