Απόκριες... μια πολύχρωμη γιορτή...

Και ναι... έφτασε το -πολυαναμενόμενο για πολλούς - τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς.
Της Κωνσταντίνας Σοφικίτη/ Briefingnews.gr


Από μικρή,  θυμάμαι το καρναβάλι... τις απόκριες... Από τις πρώτες στολές που είχα ντυθεί ήταν κλόουν... όμορφη στολή... πολύχρωμη, με έντονα ζωηρά μοτίβα και χρώματα.  Το παντελόνι μου είχε πάνω μια πανδαισία χρωμάτων. Λίγο μωβ, λίγο κίτρινο... φούξια,  πράσινο, μπλε. σαν ουράνιο τόξο... και από πάνω φορούσα ένα κατάλευκο πουκάμισο με κόκκινα πουά και στο λαιμό έναν τεράστιο γιακά (μεταξύ μας, με έκανε να αισθάνομαι σαν γιγάντια μπομπονιέρα). Η "υπερπαραγωγή" τεράστια μπλε περούκα στα μαλλιά και το έντονο -από τα χεράκια της καταπληκτικής μαμάς- "κλοουνίστικο" βάψιμο, συμπλήρωναν την δική μου αποκριάτικη αμφίεση και... απ' όσο θυμάμαι, άρεσε πολύ.

Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν και άλλες μεταμφιέσεις... Ανάμεσα σε αυτές, ήταν το  "σκυλάκι δαλματίας", κοράλλι της θάλασσας, Harry Potter (όχι, δεν ήμουν από τα παιδάκια που έβλεπαν τον Daniel Radcliffe και ούρλιαζαν Oh Haaaaarryyy...   ούτε κρατούσα ένα ραβδί προσπαθώντας να πετάξω σαν και αυτόν, απλώς συμμετείχα σε ένα γκρουπ ε... και ενέδωσα στη "γοητεία" του μάγου) και φυσικά... -σαν κορίτσι και εγώ- πριγκίπισσα.

Ήταν όμορφες στιγμές... αλλά δεν εντυπωσιαζόμουν στην ιδέα να χορεύω σαν "τρελή" στους δρόμους στους απόηχους των ξέφρενων καρναβαλίστικων ρυθμών, ούτε εντυπωσιαζόμουν από τη ρίψη των κομφετί και σερπαντίνων...

Μεγαλώνοντας, σταμάτησα να μεταμφιέζομαι... δεν μου άρεσε... Δεν καταλάβαινα για ποιο λόγο ανυπομονούσαν όλοι για το καρναβάλι. Πέρυσι, όμως, βρέθηκα σε ένα πάρτυ μασκέ. Μίλαγα με μία κυρία και τη ρώτησα "μα γιατί αρέσει τόσο πολύ το καρναβάλι; Τι του βρίσκουν;" Και, η απάντηση δεν μου ήρθε από την κυρία, αλλά από ένα κοριτσάκι ηλικίας περίπου 5 ετών. "Μου αρέσει γιατί μπορώ να γίνω ό,τι θέλω!"...

Και ναι, πράγματι στο καρναβάλι γίνεσαι αυτό που θέλεις, πρίγκιπας, βασίλισσα, ήρωας... Αντιλήφθηκα,ότι τελικά το καρναβάλι ήταν ξεχωριστό. Γύρω μου υπήρχαν μόνο χαρούμενα και γελαστά πρόσωπα. Μικροί και μεγάλοι, ενώνονταν σε ένα κόσμο που ήταν σαν να είχε βγει από "τη χώρα των θαυμάτων", ξέρετε... εκεί που ζούσε η "Αλίκη".

Ακόμη και σήμερα, εξακολουθώ να μην μεταμφιέζομαι, όμως πάντα ψάχνω την ευκαιρία να "τρυπώσω" σε ένα παιδικό αποκριάτικο πάρτυ. Εκεί, που όλα είναι τόσο χαρούμενα, πολύχρωμα, σχεδόν μοναδικά. Ψάχνω ακόμη και την ευκαιρία να παρακολουθήσω από κοντά μια καρναβαλίστικη παρέλαση.  Εκεί -έστω και για λίγες μέρες- ο κόσμος "ξεχύνεται" στους δρόμους και γίνεται "ένα". Με γοητεύει που οι σοβαρές διχογνωμίες του πλήθους που παρελάζουν με περίσσια υπερηφάνεια, είναι για το ποιος πέτυχε την καλύτερη μεταμφίεση, ποιος "έχτισε" το καλύτερο άρμα και ποιος πέταξε τη σερπαντίνα πιο ψηλά.  Μου αρέσει να "κουφαίνομαι" από τις τυμπανοκρουσίες και τα σφυρίγματα.

Φέτος, λοιπόν,  δεσμεύομαι ότι -εάν βρεθώ σε κάποιο καρναβαλίστικο "σουαρέ", θα πετάξω και εγώ λίγο κομφετί... έτσι... για το καλό!

Καλό καρναβάλι, καλές απόκριες και καλή Σαρακοστή !

Πού και πώς θα γιορτάσετε το φετινό Καρναβάλι

Στην Πάτρα, την Ξάνθη, το Ρέθυμνο, το Γαλαξίδι, τη Νάουσα, τη Θεσσαλονίκη αλλά και την Αθήνα μικροί και μεγάλοι ετοιμάζονται για ξέφρενα γλέντια, χορό και τραγούδι

Έρχεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς και τόσο στην Αθήνα όσο και στην επαρχία όλοι βρίσκονται σε πυρετώδεις προετοιμασίες εν όψει του φετινού καρναβαλιού.

Σερπαντίνες, κομφετί, μάσκες και αποκριάτικες στολές... Το τελευταίο τριήμερο της αποκριάς δεν απαιτεί μόνο την κατάλληλη αμφίεση από τους μασκαράδες, αλλά θα πρέπει απαραιτήτως να συνοδεύεται από ξέφρενο κέφι, μπόλικη τρέλα, και πολύ καλή διάθεση.

Ήδη σε Πάτρα, Αθήνα, Ξάνθη, και Ρέθυμνο ο κόσμος έχει μπει σε γιορτινό κλίμα ενώ και στις τρεις μεγάλες πόλεις αναμένεται να καταφθάσει πλήθος επισκεπτών.

Μπορεί η χώρα να αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα όμως όλοι θέλουν να ξεφύγουν από αυτά και οι απόκριες είναι μία καλή ευκαιρία για λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς. Παράλληλα είναι και ένας τρόπος για τον κόσμο να γελάσει με τα προβλήματα της καθημερινότητας, αφού οι σύλλογοι των καρναβαλιστών ανά την Ελλάδα έχουν φροντίσει ώστε και τα φετινά άρματα να περάσουν τα... μηνύματά τους.

Το κέφι, η διασκέδαση και η χαρά κυριαρχούν σε όλες τις πόλεις και τα ξέφρενα πάρτι ήδη έχουν αρχίσει σε πολλές από αυτές, τα οποία και θα κορυφωθούν το τελευταίο Σαββατοκύριακο της αποκριάς.

Πάτρα

Η Πάτρα δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις αφού κάθε χρόνο πρωταγωνιστεί στις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Το πρόγραμμα των φετινών εκδηλώσεων έχει ήδη διανεμηθεί στους Πατρινούς και περιέχει αναλυτικά όλες τις εκδηλώσεις του Δήμου άλλα και τον χάρτη της πόλης για τους επισκέπτες.

Όπως αναφέρει στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Γ. Δημαράς, «το πατρινό Καρναβάλι παρακάμπτει τις δυσκολίες, πορεύεται προς το μέλλον και σκορπίζει σε όλους το πνεύμα της ξεγνοιασιάς και της χαράς. Η Πάτρα αντιστέκεται με χαμόγελο, δημιουργία και ζωντάνια!».

Το διάσημο πλέον τραγούδι “Πατρινό Καρναβάλι για πάντα” σηματοδοτεί κάθε χρόνο την έναρξη μιας περιόδου, όπου το κέφι, η διασκέδαση και η χαρά κυριαρχούν σε όλη την πόλη.  Στην φετινή μεγάλη παρέλαση του καρναβαλιού θα λάβουν μέρος συνολικά 239 πληρώματα (με συμμετοχή 40.000 περίπου καρναβαλιστών) ενώ ξεχωριστό χρώμα δίνουν το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού (με συμμετοχή περίπου 90 πληρωμάτων), το Καρναβάλι των Παιδιών (με συμμετοχή περίπου 12.000 παιδιών), το Θέατρο Δρόμου, οι Εκθέσεις, το Κινηματογραφικό αφιέρωμα, το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Σάτιρας Ερασιτεχνικού Θεάτρου και πολλά ακόμα δρώμενα.

Πρώτη στάση για την κορύφωση του γλεντιού η Νυχτερινή Ποδαράτη Παρέλαση, το βράδυ του Σαββάτου, η οποία ξεκινά στις 18:30 με αφετηρία την Πλατεία Γεωργίου.

Την Κυριακή 2 Μαρτίου και στις 14:00 ξεκινά η μεγάλη παρέλαση του καρναβαλιού, με τους καρναβαλιστές και τα περίτεχνα άρματα να κλέβουν και φέτος τις εντυπώσεις. Το ίδιο βράδυ θα γίνει και η τελετή λήξης του καρναβαλιού στον μόλο του Αγίου Νικολάου, ενώ παράλληλα ο Δήμος έχει προγραμματίσει και άλλες εκδηλώσεις οι οποίες θα λάβουν χώρα σε διάφορα σε σημεία της πόλης.

Το “Καρναβάλι των Μικρών” αποτελεί μια ξεχωριστή και σημαντική ενότητα του Πατρινού Καρναβαλιού ως συνέχεια και εξέλιξη του baby rally που πρωτοδιοργανώθηκε το 1968. Eίναι μια από τις πιο ζωντανές και ελπιδοφόρες ενότητες του Πατρινού Καρναβαλιού και το φυτώριο των αυριανών καρναβαλιστών, εκπέμποντας κάθε χρόνο μηνύματα αισιοδοξίας και ιδιαίτερης προοπτικής για το μέλλον του θεσμού. Με μότο: «Μεσ’ την τρελή αποκριά βάζω κι εγώ μια πινελιά», οι μικροί καρναβαλιστές είναι έτοιμοι να δώσουν μια διαφορετική νότα στην φετινή αποκριά.

Αθήνα
Για όσους δεν καταφέρουν να αποδράσουν το τριήμερο της αποκριάς ο Δήμος Αθηναίων έχει φροντίσει για ακόμα μία χρονιά να μπει στον ρυθμούς του καρναβαλιού με εκδηλώσεις και παρελάσεις που θα κάνουν τους κατοίκους της πρωτεύουσας να νιώσουν και πάλι παιδιά.

Πιο αναλυτικά το Σάββατο και την Κυριακή 2 και 3 Μαρτίου οι Αθηναίοι θα έχουν την ευκαιρία να βρεθούν στις παρακάτω εκδηλώσεις:

Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

• Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελικής   Χατζημιχάλη»
11:30 – 13:00 Παραδοσιακά αποκριάτικα ήθη και έθιμα – κατασκευή αποκριάτικης   μάσκας – κυνήγι κρυμμένου  θησαυρού. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για ηλικίες 6-12 ετών. Με δήλωση συμμετοχής στο τηλ.: 210- 3243987
• Φωκίωνος Νέγρη
12:00 Περίπατος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων σε
ρυθμούς λάτιν
• Διονυσίου  Αρεοπαγίτου           
12:00 Η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων σε αποκριάτικους ρυθμούς
• Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα «Οδοιπορικό της Παλιάς Αθήνας»
20:00 Συναυλία με Αποκριάτικες Μελωδίες της Παλιάς Αθήνας με τη σοπράνο –ηθοποιό Δέσποινα Τσολάκη

Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

• Πολιτιστικό Κέντρο «ΜΕΛΙΝΑ»
12:00 Το γαϊτανάκι του Καραγκιόζη. Παράσταση Θεάτρου Σκιών με τον καραγκιοζοπαίχτη Χαράλαμπο Ρουμελιώτη από τη Συλλογή Φιγούρας Θεάτρου Σκιών  της οικογένειας του Σωτήρη Χαρίδημου
• Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη»
11:30 – 12:30 Αναφορές στα αποκριάτικα ήθη και έθιμα του τόπου μας. Ξενάγηση στο Μουσείο
• Δωδεκανησιακό σπίτι «Βασίλη και Ειρήνη Μοσκόβη»
11:30 – 12:30 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας  6-12 ετών με θέμα:
«Παραδοσιακά ήθη και έθιμα – κατασκευή αποκριάτικης μάσκας»
Οι μικροί μας φίλοι θα έχουν την ευκαιρία να κατασκευάσουν  τις δικές τους μάσκες με υλικά που θα προσφέρει το Μουσείο.  Δηλώσεις συμμετοχής: 210-5151541
• Πλάκα
12:00  Περίπατος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων
• Θησείο - Παιδική Χαρά Ηρακλειδών
12:00 Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων
• Ακρόπολη - στο ύψος Μακρυγιάννη, στον πεζόδρομο έναντι Μουσείου
13:00 Συναυλία της Big Band του Δήμου Αθηναίων
• Πλάκα
19:30 Παρέλαση καρναβαλιστών με μουσικά όργανα, χορό και αποκριάτικα τραγούδια από τις Μορφές Έκφρασης
(Διαδρομή: Μετρό Ακροπόλεως -Σέλλεϋ- Βύρωνος - Πλ. Αγ. Αικατερίνης - Πλ. Φιλομούσου- Κυδαθηναίων – Αδριανού - Τριπόδων – Φλέσσα - Λυσίου - Μαρκου Αυρηλίου- Αδριανού- Πλ. Μοναστηρακίου).

Δεν θα λείψουν και οι παρελάσεις στις περισσότερες γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά με κυρίαρχη αυτή του Μοσχάτου, που κάθε χρόνο δίνει τον παλμό του καρναβαλιού με πολύ μεγάλη επιτυχία. Φέτος όπως και κάθε χρόνο είναι έκδηλο το ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στην μεγάλη παρέλαση και σχολεία του Μοσχάτου και του Ταύρου με τον δήμο Μοσχάτου-Ταύρου να διοργανώνει εκδηλώσεις για όλους με χαμηλό κόστος αλλά υψηλή ποιότητα. Αντίστοιχες εκδηλώσεις θα διεξαχθούν στο Παλαιό Φάληρο, τον Άλιμο, στου Ρέντη αλλά και στον Πειραιά.

Ρέθυμνο
Την τιμητική του φέτος έχει το ρεθυμνιώτικο καρναβάλ που κλείνει τα 100 χρόνια ενεργής παρουσίας στις γιορτές της αποκριάς. Έτσι λοιπόν και φέτος εκτός από την παρέλαση των καρναβαλιστών ο Δήμος Ρεθύμνου έχει διοργανώσει εκδηλώσεις για μικρά και... μεγάλα παιδιά.

Ήδη ο αριθμός των καρναβαλικών ομάδων που θα συμμετάσχουν στη Μεγάλη Παρέλαση της Κυριακής αγγίζει τις 46, με 32 άρματα, ενώ ο αριθμός των συμμετεχόντων - καρναβαλιστών αναμένεται να φτάσει τους 15.000. Τα θέματα που επέλεξαν φέτος οι ομάδες αφορούν την επικαιρότητα της χώρας, χαρακτήρες και ιστορίες από παιδικά κόμικς, καθώς και θέματα που σχετίζονται με διάφορους μύθους, χώρες, φανταστικούς χαρακτήρες κ.ά.

Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν με τη νυχτερινή παρέλαση του Σαββάτου και τη μεγάλη παρέλαση την οποία ακολουθεί το κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου την Κυριακή.

Ξάνθη
Η Ξάνθη φέτος, όπως και κάθε χρόνο, θα «πλημμυρίσει» με χρώματα και μουσικές. Το θέμα του φετινού καρναβαλιού είναι εμπνευσμένο από τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική γιορτή, το Μουντιάλ.

Η φετινή Βασίλισσα του Ξανθιώτικου Καρναβαλιού, είναι η Ευαγγελία Αραβανή, όπως ανακοίνωσε το μεσημέρι της Πέμπτης μέσω διαδικτύου ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των ΘΛΕ, Μανώλης Φανουράκης.

Τα αποκριάτικα πληρώματα θα ξεκινήσουν στις 19.30 του Σαββάτου από τη διασταύρωση 28ης Οκτωβρίου και Καβάλας, με την παρέλαση να καταλήγει στην κεντρική πλατεία της πόλης όπου το γλέντι θα συνεχιστεί με ένα μεγάλο πάρτι.

Την Κυριακή, στις 13.00, θα πραγματοποιηθεί η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση. Άρματα και καρναβαλιστές θα ξεχυθούν στους δρόμους της θρακικής πόλης, με χρώματα και μουσικές να συνοδεύουν τον βασιλιά καρνάβαλο. Μετά τη λήξη της παρέλασης θα ξεκινήσει ένα μεγάλο πάρτι στο πάρκο απέναντι από το γήπεδο του ΑΟ Ξάνθης, με πυροτεχνήματα, άφθονο κρασί και χορό.

Γαλαξίδι
Και στο Γαλαξίδι το κέφι ο χορός και η μουσική θα έχουν την τιμητική τους το Σαββατοκύριακο της αποκριάς. Με πίπιζες και νταούλια και ομάδες κουδουνοφόρων, κάτοικοι και επισκέπτες κάθε ηλικίας κατακλύζουν την παραλία για τα περίφημα «αλευρομουτζουρώματα» σ’ ένα διονυσιακό ξεφάντωμα που όμοιό του δεν υπάρχει σε κανένα μέρος του κόσμου.

Νάουσα
Στη Νάουσα για μία ακόμη χρονιά έχουν την τιμητική τους οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες, ένα δρώμενο που δίνει ένα ιδιαίτερο παραδοσιακό χρώμα στην αποκριά.

Το Σάββατο θα πραγματοποιηθεί το ολοήμερο γλέντι στο κέντρο της πόλης, με τίτλο «Μια πόλη, μια γιορτή» και θα περιλαμβάνει μουσικές μπάντες, χάλκινα συγκροτήματα, λαϊκές ορχήστρες με ξινόμαυρο κρασί Νάουσας και τοπικούς μεζέδες.

Την Κυριακή οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες θα μαζευτούν σε μπουλούκια και αφού πάρουν στις 11 το πρωί την άδεια από τον δήμαρχο της πόλης θα βγουν στους δρόμους χορεύοντας μαζί με τους χιλιάδες ντόπιους και επισκέπτες, αποκαλύπτοντας αργά το απόγευμα τα πρόσωπα τους. Τέλος την Κυριακή θα γίνει το κάψιμο του Βασιλιά καρνάβαλου υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής.

Κοζάνη
Το έθιμο των «Φανών»
Στην Κοζάνη κυριαρχούν οι παραδοσιακοί Φανοί. Πρόκειται για φωτιές που συμβολίζουν τον εξαγνισμό, τη λατρεία της φύσης που ανανεώνεται και ξαναγεννιέται σηματοδοτώντας το καλωσόρισμα της άνοιξης και την έναρξη της καρποφορίας της γης.

Κυρίαρχος είναι ο ρόλος του «κορυφαίου τραγουδιστή», ο οποίος τραγουδά συγκεκριμένα τραγούδια που λέγονται μόνο την Κυριακή της Μεγάλης Αποκριάς. Οι παρευρισκόμενοι σχηματίζουν έναν κύκλο γύρω από τη φωτιά και τον «κορυφαίο τραγουδιστή» και με ρυθμικό τρόπο επαναλαμβάνουν τα λόγια του υπό το χτύπημα των χεριών τους.

Οι εκδηλώσεις της Κοζάνης θα κορυφωθούν με την παρέλαση αρμάτων την Κυριακή ενώ το βράδυ της ίδιας μέρας θα ανάψουν όλοι οι φανοί σε 14 διαφορετικά σημεία.

Θεσσαλονίκη
«Κουδουνοφόροι»
Στο Σοχό Θεσσαλονίκης θα κάνουν παρέλαση την Καθαρά Δευτέρα οι Κουδουνοφόροι. Ντυμένοι με στολές που φτιάχνονται από δέρματα ζώων και ζωσμένοι με κουδούνια, οι αθυρόστομοι κουδουνοφόροι καρναβαλιστές χορεύουν και τραγουδούν, συμπαρασύροντας τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής.

Λάρισα
Χαρακτηριστικές εκδηλώσεις γίνονται και στον Τύρναβο. Ο Δήμος Τυρνάβου, διοργανώνει για μια ακόμη χρονιά έναν πανάρχαιο θεσμό ανά το Πανελλήνιο, ένα έθιμο με διονυσιακές καταβολές, το Τυρναβίτικο Καρναβάλι και το «Μπουρανί» της Καθαράς Δευτέρας. Πρόκειται για έναν θεσμό που βγάζει τους πολίτες του Τυρνάβου στους δρόμους, στις πλατείες και τα μαγαζιά κάθε ημέρα με την έναρξη του Τριωδίου και αποκορύφωμα την μεγάλη παρέλαση των αρμάτων και των χιλιάδων καρναβαλιστών την Κυριακή της Τυροφάγου και της φαλλοκρατίας την Καθαρά Δευτέρα με το παραδοσιακό Μπουρανί.

Ζάκυνθος
Για όσους θέλουν να ζήσουν την αποκριά σε κάποιο νησί η Ζάκυνθος είναι το κατάλληλο μέρος. Έχοντας ως στόχο την προβολή της ζακυνθινής παράδοσης και του ζακυνθινού καρναβαλιού σε όλη την Ελλάδα και συνάμα, την διασκέδαση των δημοτών και των επισκεπτών του νησιού, θα διοργανωθούν ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους. Ανάμεσά τους, ζακυνθινές παραδοσιακές «Ομιλίες» (λαϊκό θέατρο που παίζεται στους δρόμους και σε πλατείες από μεταμφιεσμένους άνδρες), παιχνίδια στους δρόμους της πόλης και μια ποδηλατάδα, καρναβαλική.

Την Κυριακή θα πραγματοποιηθεί η μεγάλη παρέλαση ενώ μετά το τέλος της, ακολουθεί το ιστορικό σατυρικό δρώμενο «Η Κηδεία της Μάσκας», που κλείνει και την αυλαία των καρναβαλικών εκδηλώσεων στη Ζάκυνθο. Οι καρναβαλιστές, με πόνο ψυχής, θα συνοδεύσουν το Βασιλιά Καρνάβαλο στην… «τελευταία του κατοικία».


Καθαρά Δευτέρα

Έπειτα από ένα ξέφρενο Σαββατοκύριακο έρχεται η Καθαρά Δευτέρα που σηματοδοτεί τη λήξη της Αποκριάς και για πολλούς την έναρξη της νηστείας.

Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί θέλει να συμβολίσει την πνευματική και σωματική «κάθαρση». Επίσης μια άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι επειδή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη μέρα από το φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποιούμε είναι τα Κούλουμα που είναι η καθαροδευτεριάτικη έξοδος και το πέταγμα του χαρταετού.

Η αφετηρία της Σαρακοστής είναι για τη χώρα μας μια ιδιαίτερη μέρα και γιορτάζεται κατά κύριο λόγο με διάφορα σαρακοστιανά εδέσματα, την παραδοσιακή λαγάνα, την ταραμοσαλάτα και τις ελιές.

Έθιμα της Καθαρής Δευτέρας σε όλη την Ελλάδα

Βόνιτσα: το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη»

Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήταν ψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτήν του την πράξη και κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σ’ ένα γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Όσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον καημένο τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ’ ανοιχτά.

Ο «Βλάχικος Γάμος» της Θήβας

Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1830 και έχει να κάνει με τα προξενιά που γίνονταν τότε. Στις μέρες μάς πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.

Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου

Το έθιμο του Αγά έχει ρίζες από την Τουρκοκρατία και μέχρι σήμερα παραμένει το ίδιο διασκεδαστικό. Ο Αγάς εισβάλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου “δικάζεται” για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο! Από αυτή τη διαδικασία δεν γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού.

Τα Κούλουμα στη Βόρεια Ελλάδα

Ξάνθη: Το έθιμο της καμήλας

Κατά την τέλεση του δρώμενου, συμμετέχουν οι κάτοικοι, μαζί με τους επισκέπτες, μεταμφιεσμένοι κάνοντας διάφορους ήχους και μουτζουρώνοντας ο ένας τον άλλο, σε μια παρέλαση χρωμάτων και χαράς, με οδηγό ένα ομοίωμα καμήλας κι έναν ενήλικο να παριστάνει τον καμηλιέρη Άραβα. Στο τέλος της πομπής μοιράζονται στους παρευρισκόμενους δωρεάν νηστίσιμα εδέσματα και άφθονο κρασί.

Νάουσα

Στην πόλη της Νάουσας και την Καθαρά Δευτέρα θα κυκλοφορούν ελεύθερα τα μπουλούκια χωρίς το προσωπείο, παρασύροντας τους επισκέπτες σε ένα ξέφρενο γλέντι. Ωστόσο, σε γύρω περιοχές του δήμου Νάουσας (περιοχή “Ρουντίνα”, Ανθέμια, περιοχή “Ροδινα” Αγγελοχωρίου, πλατεία Καρατάσου και Γιαννακοχώρι) θα στηθούν από το πρωί ένα σωρό εκδηλώσεις όπου κάτοικοι και επισκέπτες θα μπορούν να πετάξουν χαρταετούς και να απολαύσουν τα τοπικά εδέσματα.

Θεσσαλονίκη

Στην κεντρική πλατεία του Σοχού, στο νομό Θεσσαλονίκης, από το πρωί της Καθαρά Δευτέρας θα ξεκινήσουν οι εκδηλώσεις. Την αρχή θα κάνουν τα μουσικοχορευτικά συγκροτήματα, ενώ στις 2 το μεσημέρι θα εμφανιστούν οι “Κουδουνοφόροι” για να ξεσηκώσουν τους επισκέπτες.

Πιερία

Στη Λεπτοκαρυά του νομού Πιερίας, από τις 10:30 το πρωί, θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις για τα Κούλουμα, ενώ στις 3 το μεσημέρι θα γίνει η παρέλαση των καρναβαλιστών. Σαρακοστιανά εδέσματα θα μοιραστούν, επίσης, στον Πλαταμώνα, το Λιτόχωρο, τη Σκοτίνα, τον Παντελεήμονα και τους Πόρους του νομού Πιερίας, ενώ για τις 6 το απόγευμα, στην πλατεία του Δίου, έχει προγραμματιστεί διαγωνισμός αερόστατου.

Πέλλα
Στην πόλη της Σκύδρας, στην Πέλλα, από τις 10:30 το πρωί στην πλατεία Δημοκρατίας, ο δήμος θα μοιράσει φασολάδα, λαγάνα, άφθονο κρασί στους επισκέπτες, οι οποίοι θα χορέψουν με μουσική από τα τοπικά συγκροτήματα.

Θάσος
Στην Παναγιά Θάσου διοργανώνονται λαογραφικές και διονυσιακές εκδηλώσεις. Οι κάτοικοι τιμούν τον αρχαίο θεό Διόνυσο, με ποικίλες εκδηλώσεις, παρέλαση αρμάτων, παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.


Όσα δεν γνωρίζετε για τις απόκριες...
Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών που τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου, λέγεται και Προφωνή, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι Απόκριες. Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ή την Παρασκευή. Η εβδομάδα αυτή γιορτάζεται με γλέντια και φαγοπότια χωρίς κανένα θρησκευτικό περιορισμό. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω -και συνεκδοχικά ολόκληρη η περίοδος από την είσοδο του Τριωδίου μέχρι την Καθαρά Δευτέρα- ονομάστηκε έτσι, επειδή συνηθίζεται να μην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από το κρέας». Η τρίτη εβδομάδα λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα σαν ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας, για να προετοιμαστούν σιγά - σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής.

Τις μέρες αυτές γίνεται το έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας και του «μασκαρέματος», της μεταμφίεσης, που έχει παραμείνει από παλιές γιορτές της ρωμαϊκής εποχής, τις γιορτές αφιερωμένες στην έκπτωση του θεού Σατούρνους από τον Ήλιο τα Κρόνια «Λουπερκάλια» και «Σατουρνάλια» και από τις αρχαιότερες «Διονυσιακές γιορτές» των Ελλήνων, όπου οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, χόρευαν, τραγουδούσαν πίνοντας κρασί και το κέφι έφτανε στο κατακόρυφο προς τιμή του Διόνυσου.

Παλιότερα το καρναβάλι γινόταν παντού στην Ελλάδα με μασκαράτες ομαδικές, χορούς, γλέντια, σάτιρα και διάφορα ιδιαίτερα έθιμα σε κάθε μέρος. Ήταν ευκαιρία για ξεφάντωμα, κρασί και χίλια δυο πειράγματα. Μεγαλύτερα κέντρα τέτοιου ξεφαντώματος ήταν, όπως και σήμερα, η Πάτρα με το περιβόητο Πατρινό καρναβάλι, που έχει τις ρίζες του στις αρχές του 19ου αιώνα, η Ξάνθη με το ξακουστό πλέον Ξανθιώτικο Καρναβάλι, που γίνεται πόλος έλξης αφού έχει το μεγαλύτερο καρναβάλι των Βαλκανίων με πολλά λαογραφικά στοιχεία, η Πλάκα των Αθηνών, και η Θήβα με τον περίφημο «βλάχικο γάμο» της.

Στη Θήβα γίνεται και σήμερα ο «βλάχικος γάμος» που αρχίζει από την Τσικνοπέμπτη και αποτελείται από το προξενιό, το γάμο δυο νέων και τελειώνει με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων. Όλες αυτές οι διαδικασίες είναι γεμάτες από σατυρική αθυροστομία, κέφι, γλέντι και χορό. Στην Πάτρα γίνεται το μεγαλύτερο καρναβάλι της Ελλάδας με διάρκεια δύο μηνών και τη τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται παρέλαση αρμάτων με επικεφαλής το ομοίωμα του θεού της αποκριάς του «Καρνάβαλου» και ακολουθία διάφορων άλλων έξυπνων μασκαρεμάτων, με τη συμμετοχή 40.000 καρναβαλιστών, και πλήθους επισκεπτών ενώ το κέφι δίνει και παίρνει. Στην Κοζάνη γίνεται το έθιμο του φανού, κατά το οποίο φωτιές και υπαίθρια γλέντια στήνονται σε διάφορες γειτονιές της πόλης. Ένα από τα πιο φημισμένα παραδοσιακά καρναβάλια στον ελλαδικό χώρο είναι και οι "Μπούλες" στη Νάουσα Ημαθίας.

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και πιθανότατα έχει σχέση με τελετές φυλετικής μύησης όπως η τελετή ενηλικίωσης κατά την οποία ο νέος, ντυμένος με γυναικεία ρούχα και οδηγούμενος από ανύπανδρους άντρες της φυλής, θα μυηθεί με τη σειρά του στα μυστικά της, θα αποβάλλει τη γυναικεία ενδυμασία και θα μεταμορφωθεί σε άνδρα. Σήμερα μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι στη μακραίωνη ιστορία του το έθιμο μεταπλάθει και παράλληλα ενσωματώνει στα επί μέρους στοιχεία του, την τοπική παράδοση, τους μύθους, τους θρύλους, τα τραγούδια και τους ηρωικούς αγώνες της Νάουσας.

Στην Πλάκα, καθώς και σ' όλα γενικά μέρη, γυρνούν στους δρόμους οι άνθρωποι μεταμφιεσμένοι, μικροί και μεγάλοι, μπαίνουν στα κέντρα, πίνουν, χορεύουν, πειράζονται και γλεντούν. Τα τελευταία χρόνια το Καρναβάλι του Μοσχάτου καταλαμβάνει τη πρώτη θέση μεταξύ των δήμων του λεκανοπεδίου Αττικής.

briefingnews.gr