Δες πότε θα “κλειδώνει” ο ΑΦΜ σου και ποιος θα το αποφασίζει

Το υπουργείο Οικονομικών έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση για ...δύο ημέρες, διάταξη που ορίζει ότι ο ΑΦΜ όσων υποπίπτουν στο αδίκημα της φοροδιαφυγής θα αναστέλλεται ή θα απενεργοποιείται.

Όμως, έτσι, όπως είναι γραμμένη η διάταξη, μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ακόμη και 100.000 επιχειρήσεων. Το σημαντικότερο είναι ότι καθιστά απόλυτο κριτή του ποια επιχείρηση θα ζήσει και ποια θα πεθάνει τον εκάστοτε γενικό γραμματέα δημοσίων εσόδων, στην προκειμένη περίπτωση την Κατερίνα Σαββαϊδου.

Κάθε χρόνο –επιβεβαιώθηκε και φέτος- τα νομικά πρόσωπα υποβάλλουν στην εφορία περίπου 230.000 δηλώσεις άρα αυτός είναι και ο αριθμός τους. Τι λέει η διάταξη του υπουργείου Οικονομικών;

«4. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αναστέλλει τη χρήση Αριθμού Φορολογικού Μητρώου ή να προβαίνει σε απενεργοποίηση αυτού εάν υφίστανται αντικειμενικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι ο φορολογούμενος έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι διαπράττει φοροδιαφυγή ή άλλο αδίκημα. Ο φορολογούμενος έχει σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα να αποδείξει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου».

Δεκάδες χιλιάδες από τα νομικά πρόσωπα που προαναφέρθηκαν, υποβάλλουν κάθε χρόνο μηδενικές φορολογικές δηλώσεις. Θα θεωρηθούν όλες αυτές οι επιχειρήσεις ότι δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα και ας έχουν περιουσιακά στοιχεία στην κατοχή τους; Αυτομάτως προκύπτει το ερώτημα. Για πόσα χρόνια θα πρέπει να είναι μηδενικές οι δηλώσεις; Για πόσο χρονικό διάστημα δεν θα πρέπει να έχει κοπεί τιμολόγιο ώστε να θεωρηθεί η επιχείρηση ανενεργή; Αυτό η διάταξη δεν το λέει. Θα το πει η γενική γραμματέας δημοσίων εσόδων.

Οι περιπτώσεις των ανενεργών εταιρειών είναι πιο εύκολες και μπορούν να προσδιοριστούν άνετα με έναν συγκεκριμένο ορισμό. Το ζήτημα είναι τι γίνεται με τις περιπτώσεις φοροδιαφυγής. Τι είναι φοροδιαφυγή; Τι είναι «άλλο αδίκημα;». Έτσι όπως είναι γραμμένη η διάταξη μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο τουλάχιστον 100.000 εταιρειών. Ας δούμε τι λέει ο νέος φορολογικός νόμος για τη φοροδιαφυγή:

Για τους σκοπούς του Κώδικα, ως «φοροδιαφυγή» νοείται:
α) η απόκρυψη καθαρών εισοδημάτων από οποιαδήποτε πηγή με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή φόρου εισοδήματος. Ως απόκρυψη καθαρών εισοδημάτων νοείται και η περίπτωση κατά την οποία καταχωρούνται στα βιβλία ανύπαρκτες ή εικονικές ολικά ή μερικά δαπάνες ή γίνεται επίκληση στη φορολογική δήλωση τέτοιων δαπανών, ώστε να μην εμφανίζονται καθαρά εισοδήματα ή να εμφανίζονται αυτά μειωμένα. Για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης, ως απόκρυψη εισοδημάτων θεωρείται η μη υποβολή δήλωσης ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης που έχει ως αποτέλεσμα τη μη καταβολή ποσού φόρου τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, ανά φορολογικό έτος, εφόσον πρόκειται για φυσικά πρόσωπα ή υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων και τουλάχιστον εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ ανά φορολογικό έτος εφόσον πρόκειται για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.
β) η μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση φόρου προστιθέμενης αξίας και παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, καθώς και η μη υποβολή δήλωσης ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης με σκοπό τη μη πληρωμή των παραπάνω φόρων τελών ή εισφορών, εφόσον προβλέπεται από τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας που αφορά φόρους που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα. Για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης, ως μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση θεωρείται η μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση, για κάθε φορολογικό έτος ή διαχειριστική περίοδο και για καθεμία φορολογία, τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, εφόσον πρόκειται για φυσικά πρόσωπα ή υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων και τουλάχιστον εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, εφόσον πρόκειται για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.
γ) η είσπραξη επιστροφής των παραπάνω φόρων από τη Φορολογική Διοίκηση μετά από παραπλάνηση της Φορολογικής Διοίκησης με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων,
δ) η έκδοση πλαστών φορολογικών στοιχείων, καθώς και η νόθευση φορολογικών στοιχείων. Θεωρείται ως πλαστό και το φορολογικό στοιχείο που έχει διατρηθεί ή σφραγιστεί με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς να έχει καταχωριστεί στα οικεία βιβλία της Φορολογικής Διοίκησης σχετική πράξη θεώρησής του και εφόσον η μη καταχώριση τελεί σε γνώση του υπόχρεου για τη θεώρηση του φορολογικού στοιχείου. Θεωρείται ως πλαστό και το φορολογικό στοιχείο και όταν οι αξίες που αναγράφονται στο πρωτότυπο και στο αντίτυπο αυτού, το οποίο χρησιμοποιείται για φορολογικούς σκοπούς είναι διαφορετικές,
ε) η έκδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων και η αποδοχή αυτών. Εικονικό είναι το στοιχείο που εκδίδεται για συναλλαγή ανύπαρκτη στο σύνολό της ή για μέρος αυτής ή για συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε από πρόσωπα διαφορετικά από αυτά που αναγράφονται στο στοιχείο ή το ένα από αυτά είναι άγνωστο φορολογικώς πρόσωπο, με την έννοια ότι δεν έχει δηλώσει την έναρξη του επιτηδεύματός του ούτε έχει θεωρήσει στοιχεία στην Φορολογική Διοίκηση. Εικονικό είναι επίσης το στοιχείο που φέρεται ότι εκδόθηκε ή έχει ληφθεί από εικονική εταιρία, κοινοπραξία, κοινωνία ή άλλη οποιασδήποτε μορφής επιχείρηση ή από φυσικό πρόσωπο για το οποίο αποδεικνύεται, ότι είναι παντελώς αμέτοχο με τη συγκεκριμένη συναλλαγή, οπότε στην τελευταία αυτή περίπτωση η σχετική διοικητική κύρωση επιβάλλεται, καθώς και η ποινική δίωξη ασκείται κατά του πραγματικού υπευθύνου που υποκρύπτεται. Τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία συναλλαγής κατώτερη της πραγματικής θεωρούνται πάντοτε για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ως ανακριβή, ενώ τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία μεγαλύτερη της πραγματικής θεωρούνται ως εικονικά κατά το μέρος της μεγαλύτερης αυτής αξίας.
στ) η μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση παραστατικών στοιχείων, εφόσον η συνολική αποκρυβείσα αξία ανέρχεται τουλάχιστον σε πέντε χιλιάδες (5.000,00) ευρώ,
ζ) η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων. Για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης, ως απόκρυψη θεωρείται η μη απόδοση για κάθε φορολογικό έτος ποσού φόρου τουλάχιστον πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ,
η) η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ειδικού φόρου ακινήτων (ν.3091/2002) με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή του ειδικού φόρου ακινήτων,
θ) η απόκρυψη οποιασδήποτε φορολογητέας ύλης με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή οποιουδήποτε άλλου φόρου εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα. Για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης, ως απόκρυψη θεωρείται η μη απόδοση για κάθε φορολογικό έτος ή κάθε φορολογική υπόθεση ποσού φόρου τουλάχιστον πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ.

Αυτό το «μπούσουλα» θα χρησιμοποιήσει και η γενική γραμματέας –εφόσον ψηφιστεί η διάταξη- για να προσδιορίσει σε ποιες περιπτώσεις θα κλειδώνει ο ΑΦΜ; Και αν είναι έτσι; Τότε ποιος είναι ο λόγος να υπάρχουν πρόστιμα; Τα οποία μάλιστα ψηφίστηκαν με νόμο από την ελληνική Βουλή.

Εγείρεται ένα ζήτημα πολύ σοβαρό στο σημείο αυτό: Είναι δυνατόν με νόμο να καθορίζεται ακόμη και το πρόστιμο της εκπρόθεσμης υποβολής μιας δήλωσης, και η απόφαση «κλειδώματος» του ΑΦΜ να αφήνεται στα χέρια ενός φυσικού προσώπου; Οι επιχειρήσεις που έχουν εκδώσει εικονικά τιμολόγια, τα καταστήματα που έχουν συλληφθεί να μην εκδίδουν αποδείξεις είναι χιλιάδες. Όπως χιλιάδες είναι και οι περιπτώσεις προστίμων που έχουν επιβληθεί και έχουν καταπέσει στα διοικητικά δικαστήρια. Τι θα γίνεται εν τω μεταξύ; Δεν θα μπορεί η επιχείρηση να κάνει συναλλαγές; Θα κλείνει;
fpress