ΑΠΟΣΧΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΕΣ/ΚΡΑΤΗ – ΤΙ ‘ΠΑΙΖΕΙ’;

21/11/16

Γράφει ο Απόστολος Βρανάς
M.Ed. Καθηγητής/Μεταφραστής Αγγλικής


Πριν δύο χρόνια, παρακολουθήσαμε με αγωνία το Δημοψήφισμα Ανεξαρτησίας (ή Μη) της Σκωτίας (δια αποσχίσεως από το Ηνωμένο Βασίλειο) με αποτέλεσμα την απόρριψή του. Οι Καταλανοί ζηλεύουν τη φιλελεύθερη πολιτική των Βρετανών καθώς το δικό τους Δημοψήφισμα Ανεξαρτησίας λίγες βδομάδες αργότερα υπερψηφίστηκε μεν, αλλά θεωρήθηκε άκυρο από την κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας, από την οποία διεκδικούν την απόσχισή τους ...


Στη Βαλκανική γειτονιά μας, το Κόσσοβο αποσχίστηκε από τη Σερβία το 2008 (αναγνωρίστηκε διεθνώς το 2010), αν και κάποιοι ίσως θα αμφισβητούσαν το εάν οι Κοσσοβάροι γείτονές μας προσβλέπουν πραγματικά σε ανεξαρτησία ή σε ένταξη στην Αλβανία στα πλαίσια του μεγαλοϊδεατισμού της γείτονος χώρας. Δύο χρόνια νωρίτερα, το Μαυροβούνιο είχε κι αυτό αποσχισθεί από τη Σερβία. Λίγο πιο ανατολικά, οι Κούρδοι – διαμελισμένοι μεταξύ Τουρκίας, Συρίας και Ιράκ – ονειρεύονται τη δική τους ανεξαρτησία με το Δημοψήφισμα Ανεξαρτησίας του Ιρακινού Κουρδιστάν (ως πρώτο βήμα) να είναι προγραμματισμένο για μετά την απελευθέρωση της Μοσούλης από τους φανατικούς μεσαιωνιστές του DAESH.

Πρόσφατα, η εκλογή του εκκεντρικού επιχειρηματία Ντ. Τραμπ στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ (και, μερικώς, του πλανήτη ...) αναζωπύρωσε τις ιδέες των Καλιφορνέζων για Απόσχιση από τις ΗΠΑ ... Καὶ λίγους μήνες νωρίτερα ο Βρετανικός λαός επέλεξε δια Δημοψηφίσματος να αποσυρθεί από την Ε.Ε., μία υπερεθνική οντότητα, για οικονομικούς και πολιτικούς λόγους.

Λογική της Όποιας Κίνησης

Κάποιες από τις αποσχίσεις, είτε πραγματοποιούνται είτε παραμένουν όνειρα προς το παρόν, έχουν τη βάση τους στην πληθυσμιακή (γλωσσική ή/και θρησκευτική) διαφοροποίηση του τμήματος που επιθυμεί την απόσχιση· για παράδειγμα, οι Κοσσοβάροι είναι πλειονοτικά αλβανόφωνοι και μουσουλμάνοι ενώ αντίθετα οι Σέρβοι σερβόφωνοι και ορθόδοξοι και οι Κούρδοι είναι μεν πλειονοτικά μουσουλμάνοι, όπως και οι Τούρκοι, οι Σύροι και οι Ιρακινοί, είναι όμως αλλόγλωσσοι καθώς η γλώσσα τους δεν προσομοιάζει ούτε στην Τουρκική, ούτε στην Αραβική αλλά είναι μία ΙνδοΕυρωπαϊκή γλώσσα, συγγενής της Φαρσί.

Κάποιες άλλες αποσχίσεις, είναι καθαρά πολιτικά και οικονομικά υποκινούμενες καθώς δεν υφίστανται ξεκάθαρες εθνικές, γλωσσικές ή θρησκευτικές διαφοροποιήσεις· γιὰ παράδειγμα, τόσο οι Μαυροβούνιοι όσο και οι Σέρβοι είναι πλειονοτικά σερβόφωνοι και ορθόδοξοι ενώ οι δύο λαοί δεν είχαν στο παρελθόν έντονες προστριβές (όπως είχαν οι Σκωτσέζοι με τους Άγγλους) και οι κάτοικοι της Καλιφόρνιας δε διαφέρουν μεν εθνοτικά σε τίποτα από τους κατοίκους των γειτονικών Όρεγκον, Νεβάδα και Αριζόνα προσβλέπουν όμως στο να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο κράτος το οποίο θα αποτελεί την έκτη οικονομία παγκοσμίως σε μέγεθος και δε θα συνεισφέρει προς όφελος άλλων πιο αδύναμων πολιτειών (την ίδια λογική καλλιεργούν, όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο μας, όσοι ανεγκέφαλα υποστηρίζουν την απόσχιση της Κρήτης από τη Μητέρα Ελλάδα).

Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις (όπως του Μαυροβουνίου, του Κοσσόβου και της Κρήτης) θα μπορούσε εὐκολα ο υποψιασμένος θεατής να συνομωσιολογήσει ότι είναι κίνηση κάποιας/ων μεγάλης/ων δύναμης/δυνάμεων, καθώς κατακερματισμένα και αποδυναμωμένα κρατίδια ελέγχονται και κατευθύνονται ευκολότερα παρά μεγάλα και ισχυρότερα. Εδώ το αντίθετο παράδειγμα της Γερμανίας – του μόνου κράτους στην Ευρώπη που, αντί να διαμελισθεί μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού κόσμου, ενοποιήθηκε περαιτέρω ισχυροποιούμενη – μας δίνει μία εύκολη απόδειξη.

‘Άμυνες’ των Κεντρικών Κρατών

Το κάθε κράτος διαχειρίζεται τα αυτονομιστικά του κινήματα διαφορετικά. Η Ιστορία μας δίδαξε ότι, βάσει οικονομικών συμφερόντων, τον Απρίλιο του 1861 δέκα πολιτείες των ΗΠΑ αποσχίστηκαν δημιουργώντας ένα νέο κράτος, τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής, με αποτέλεσμα τον αιματηρό τετραετή Εμφύλιο Πόλεμο και, ομοίως, οι Ρώσοι με ασύγκριτη υπεροπλία τσάκισαν τούς Τσετσένους αυτονομιστές (γλωσσικά καὶ θρησκευτικά διακριτούς ως λαό) με πόλεμο. Στον αντίποδα, οι Βρετανοί – όπως προαναφέρθηκε – αποδέχονται την επανειλημμένη διεξαγωγή Δημοψηφίσματος Ανεξαρτησίας στη Σκωτία ενώ οι Ισπανοί το κρίνουν εκ των προτέρων άκυρο στὴν Καταλωνία ή στη Χώρα των Βάσκων.

Φυσικά, και η οικονομία μετράει ... Οι Βρετανοί προειδοποίησαν τη Σκωτία προ του δημοψηφίσματος ότι, σε περίπτωση απόσχισης, θα απέσυραν το μεγάλο ναύσταθμο του Σκάπα Φλόου και όλα τα ταμειακά αποθέματα από τα υποκαταστήματα των τραπεζών τους στη χώρα και θα επέβαλαν δασμούς και απαιτήσεις βίζας στα νέα σύνορα· έτσι απειλούσαν ουσιαστικά τους αυτονομιστές Σκωτσέζους με αύξηση της ανεργίας, άμεση ανάγκη για κόψιμο εθνικού νομίσματος και μη αγαστή συνεργασία στις μεταξύ τους μετακινήσεις και οικονομικές σχέσεις ... Περίπου τα ίδια θέματα είχαν τεθεί ‘παρασκηνιακά’ στους Κεμπεκουά πριν από τα Δημοψηφίσματα του 1980 και του 1995 για την ανεξαρτητοποίηση του Κεμπέκ από τον Καναδά· μία κίνηση που αν είχε στεφθεί με επιτυχία (το 1995 συγκέντρωσε 49.42% φτάνοντας πολύ κοντά) θα είχε διαιρέσει γεωγραφικά τον υπόλοιπο Καναδά στα δύο καθώς οι Παραθαλάσσιες Επαρχίες Νιού Φάουντλαντ, Νόβα Σκόσια, Πρινς Έντουαρντ Άιλαντ και Νιου Μπράουνσβικ θα αποκόπτοταν στην ξηρά από την πλησιέστερη πλέον Επαρχία του Οντάριο.


Συμπέρασμα

Είναι εύκολο να μιλήσουμε για απόσχιση από ένα κράτος ή ομοσπονδία ή μία υπερεθνική οντότητα (η φωτογραφία του άρθρου προτείνει χιουμοριστικά έξι τρόπους για το ‘διαμελισμό’ του ευρωπαϊκού χάρτη). Η συζήτηση περί ανεξαρτητοποίησης ή απόσχισης γίνεται εύκολα όταν ο πατριωτισμός και η θρησκευτική ιδιαιτερότητα υποδαυλίζουν τη φλόγα της και, συχνά, τυφλώνοντας προς σκοτεινά αλλότρια συμφέροντα. Πρέπει όμως να καταστεί σαφές ότι τα κεντρικά κράτη, είτε ομοσπονδιακά είτε συγκεντρωτικά, θα μετέλθουν κάθε μέσου για να την αποτρέψουν (καθιστώντας το μέλλον του νέου κράτους κατά το δυνατόν επαχθές και αμφίβολο) ή και θα το συντρίψουν σε περίπτωση μη άλλης εναλλακτικής.

-------------------------------------------------------------------------------------


Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2016.


geopolitics.com.gr
thesecretrealtruth