Έρευνα: Το Ίδρυμα Rockefeller ο κύριος χρηματοδότης της προπαγάνδας και του ψυχολογικού πολέμου {Μέρος ‘B}

Στο Α’ Μέρος της έρευνας που σας παρουσιάζει το pentapostagma.gr παρατέθηκαν στοιχεία που δείχνουν την στενή διασύνδεση του Nelson Rockefeller με πρωτεργάτεςστο πεδίο της προπαγάνδας και της ψυχολογικής διαχείρισης των μαζών όπως ο Hadley Cantril, κατά την χρονική περίοδο μεταξύ των τελών της δεκαετίας του 1930 έως και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το βιβλίο The Psychology of Radio που συνέγραψε ο Cantril μαζί με τον επιβλέποντα και μέντορα του Gordon Allport το 1935, κέντρισε το ενδιαφέρον του διευθυντή του Τμήματος Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ιδρύματος Rockfeller John Marshall, ο οποίος έλαβε το «ελεύθερο» από το πανίσχυρο Ίδρυμα να εστιάσει ολοένα και περισσότερο στον εκπαιδευτικό προγραμματισμό και στην χρηματοδότηση ερευνητικών υποτροφιών στα ραδιοφωνικά δίκτυα CBS και NBC.

Ο Marshall ενθάρρυνε τον «φιλόδοξο» Cantril να υποβάλλει αίτηση οικονομικής ενίσχυσης προς το Ίδρυμα Rockefeller. Η αίτηση του Cantril εγκρίθηκε και ως αποτέλεσμα του χορηγήθηκε υποτροφία ύψους 67.000 δολαρίων για τη συμμετοχή στο διετές τμήμα του ερευνητικού προγράμματος «Princeton RadioProject» (PRP) του Πανεπιστημίου Princeton. Από εκείνη την στιγμή o Cantril ξεκίνησε να αναπτύσσει μελέτες αξιολόγησης της επίδρασης του ραδιοφώνου στο κοινό. Το 1938 ο Cantril έγινε ο εκδότης και ιδρυτής του εντύπου Public Opinion Quarterly που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Rockefeller, έντυπο που συνδέεται στενά με τις επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου της κυβέρνησης των Η.Π.Α. στην περίοδο έπειτα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Παράλληλα με την έναρξη των προγραμμάτων στο Πανεπιστήμιο Princeton ακόμη ένας άρτια εκπαιδευμένος ψυχολόγος με στενή διασύνδεση με τους Rockfellers, o Διευθυντής Ερευνών του CBS Frank Stanton, έλαβε τη θέση του κύριου ερευνητή στο πεδίο των ερευνών μαζικής επικοινωνίας αν και δεν έλαβε τη θέση του Διευθυντή εξαιτίας της θέσης που ήδη κατείχε στο δίκτυο CBS. Κατά την ίδια χρονική περίοδο ο Αυστριακός κοινωνικός επιστήμονας Paul Lazarsfeld προσελήφθη για να ενισχύσει το έργο του Cantril. Συνδυάζοντας τα ανωτέρω στοιχεία, συμπεραίνουμε ότι ο Cantril, ο Stanton και ο Lazarsfeld ανέπτυξαν στενούς «δεσμούς» συνεργαζόμενοι για το ξεκίνημα μίας μεγάλης μελέτης αναφορικά με τις μεθόδους πειθούς της κοινής γνώμης.

Η ευκαιρία για μία εκ βαθέων ανάλυση της κοινής γνώμης παρουσιάστηκε όταν στο ραδιοφωνικό δίκτυο CBS παρουσιάστηκε η απόδοση του έργου του H.G. Wells’ War of the Worlds [Ο Πόλεμος των Κόσμων] στις 30 Οκτωβρίου του 1938. Ο Lazarsfeld εξέλαβε ως ιδιαιτέρως ενδιαφέρον το γεγονός και ζήτησε αμέσως από τον Stanton χορηγία από το CBS ώστε να μελετηθούν οι αντιδράσεις σε ότι αποτελούσε μέχρι εκείνη τη στιγμή τη μεγαλύτερη και μαζικότερη δράση και πράξη μαζικού επηρεασμού και πειθούς της κοινής γνώμης στην ανθρώπινη ιστορία. Στους μήνες που ακολούθησαν συλλέχθηκαν συνεντεύξεις από τους ακροατές του Πολέμου των Κόσμων, οι οποίες παραδόθηκαν στα «χέρια» του Stanton και του δικτύου CBS, όπου εν συνεχεία αναλύθηκαν στην μελέτη του Cantril με τίτλο The Invasion From Mars: AStudy in the Psychology of Panic – H Εισβολή από τον Άρη: Μία Μελέτη για την Ψυχολογία του Πανικού (1940).

Σημειώνοντας και αναγνωρίζοντας τον πλούτο των θεμελιωδών πληροφοριών για την ίδρυση και τη λειτουργία της κοινής γνώμης το Ίδρυμα Rockefeller εστίασε ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον του στην κατανόηση της κοινής γνώμης κατά την πολεμική περίοδο. «Ο πόλεμος στην Ευρώπη», σύμφωνα με την Έκθεση του Ιδρύματος το 1939, «έδωσε σε αυτήν την χώρα μία μη-συνηθισμένη ευκαιρία να μελετηθούν η ανάπτυξη και η θεμελίωση της κοινής γνώμης, οι αλλαγές στις οποίες αυτή υπόκειται ανάλογα με τις περιστάσεις και τις αιτίες της αλλαγής αυτής» {συνεχίζεται στο Γ’ Μέρος}

pentapostagma.gr