Άγρια ζώα 7 εκατ. ετών στην Κρυοπηγή Χαλκιδικής

Το δεινοθηρίο, οι Κύκλωπες και οι Γίγαντες

Ιππάρια (μικρόσωμα ζώα με τρία δάχτυλα στα πόδια), καμηλοπαρδάλεις, αιλουροειδείς μαχαιρόδοντες μεγέθους σημερινού λιονταριού, γιγάντιες χερσαίες χελώνες, αλλά και ένας πεντελικός μεσοπίθηκος, που βρήκε το θάνατο από δάγκωμα ύαινας, αποτελούσαν την πανίδα στο σκηνικό... σαβάνας, που θύμιζε πριν από επτά εκατομμύρια χρόνια η περιοχή της Κρυοπηγής Χαλκιδικής.

Αυτό προκύπτει από τα περισσότερα από 1.000 απολιθώματα που...
 έφερε στο φως η σκαπάνη κατά τη διάρκεια των φετινών καλοκαιρινών ερευνών, που ενισχύουν την ανάγκη για τη δημιουργία μουσείου, ώστε να στεγαστούν τα ευρήματα.


Η αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπεύθυνη των παλαιοντολογικών ερευνών, Ευαγγελία Τσουκαλά, μιλώντας στον «ΑτΚ» για τις φετινές εργασίες στην περιοχή επισήμανε: «Και φέτος πραγματοποιήθηκαν εργασίες με τη συμβολή και 18 φοιτητών από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Συγκεντρώθηκε μεγάλο πλήθος απολιθωμάτων, που αφορούσε μαστόδοντες, καμηλοπαρδάλεις, ιππάρια (πρόκειται για ζώα με τρία δάχτυλα στα πόδια, που δεν ξεπερνούσαν το ένα μέτρο, εντοπίζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και έχουν περισσότερη συνάφεια με τις ζέβρες παρά με τα μικρόσωμα άλογα), αλλά και πολύ ενδιαφέροντα σαρκοφάγα, ύαινες, αιλουροειδείς μαχαιρόδοντες σε μέγεθος λιονταριού, με πριονωτούς κυνόδοντες. Πολύ σημαντικό είναι ότι βρήκαμε απολιθώματα από τον πεντελικό μεσοπήθικο -το κρανίο του είχε εντοπιστεί το 2005 και είχε πεθάνει από δάγκωμα ύαινας- τα οποία θα μας επιτρέψουν να προσδιορίσουμε το μέγεθος και το ύψος. Επίσης, στα νέα ευρήματα συγκαταλέγονται απολιθώματα από μια γιγάντια χερσαία χελώνα με καύκαλο διαμέτρου 1,80 εκ.- 2 μέτρα (ανάλογες έχουν βρεθεί στο Πικέρμι και στη Σάμο, στην Επανομή, στην Καλλικράτεια και στη Νικήτη). Πρόκειται για μια θέση πολύ σημαντική, που διαθέτει ακόμα πολύ πλούσιο υλικό, που αφήνουμε για μελλοντική ανασκαφή. Σκεφτείτε ότι η περιοχή τότε ήταν ένα είδος σαβάνας. Το πιο περίεργο, πάντως, είναι ότι δεν έχει εντοπιστεί απολίθωμα από κανένα είδος ρινόκερου στα 10.000 απολιθώματα που έχουμε βρει όλα τα χρόνια της ανασκαφής, ενώ έχουν βρεθεί σ' άλλες θέσεις, π.χ. στα Πετράλωνα και στη Μηλιά».


Το δεινοθηρίο, οι Κύκλωπες και οι Γίγαντες

Η κ. Τσουκαλά -έχοντας και την εμπειρία των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας στη Μηλιά Γρεβενών, στην Πέλλα, στην Αριδαία, στη Θερμοπηγή Σιδηροκάστρου στις Σέρρες, στο Καλαμωτό του δήμου Λαγκαδά, στο Κιλκίς και στη Σιάτιστα- τόνισε, σχετικά με την αξιοποίηση των ευρημάτων και την ανάγκη στέγασής τους σ' ένα μουσείο, που θα λειτουργούσε ως πόλος έλξης στην περιοχή: «Πραγματοποιήσαμε ημερίδα, όπου παρουσιάσαμε στο κοινό και τις αρχές της περιοχής τα αποτελέσματα των ερευνών και τη σημασία τους για την αξιοποίηση και ανάδειξη του πλούτου της φυσικής ιστορίας και της πανίδας άγριων ζώων, που έζησε πριν από 7 εκατ. χρόνια και αντιστοιχίζεται με τη γνωστή πανίδα που έχει προσδιοριστεί στην περιοχή του Πικερμίου. Μίλησε η διευθύντρια του Ινστιτούτου Παλαιοντολογίας του Πανεπσιτημίου Βιέννης, Ντόρις Νάγκελ, και υπογράμμισε το μεγάλο ενδιαφέρον για την απόκτηση εμπειρίας Αυστριακών φοιτητών Παλαιοντολογίας στην ανασκαφή. Ο Ολλανδός ειδικός Ντικ Μολ συνέκρινε καταστάσεις στην Ελλάδα και την Ολλανδία και δήλωσε πρόθυμος να συνεργαστεί στο στήσιμο του μουσείου και ο μεταπτυχιακός φοιτητής Ευάγγελος Βλάχος αναφέρθηκε σε γεωτουριστικές διαδρομές στην Κασσάνδρα, για το ταξίδι στο παρελθόν και την εμπειρία από μια διαφορετική κατάσταση από τη σημερινή».

Όπως είπε η κ. Τσουκαλά, η δημιουργία μουσείου στην Κρυοπηγή και το στήσιμο έκθεσης παλαιοντολογικών ευρημάτων της Κασσάνδρας θα δώσει την ευκαιρία να συγκεντρωθούν τα ευρήματα (μεταξύ των οποίων και τρία δόντια από ένα δεινοθηρίο οκτώ εκατ. χρόνων, που εντοπίστηκε στην Αγ. Παρασκευή) και να υπάρξει αναπαράσταση του περιβάλλοντος και των ζώων της εποχής. «Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να τονώσει το τουριστικό ενδιαφέρον, πέρα από τα προφανή ατού της θάλασσας και του βουνού. Το μουσείο είναι κάτι για το οποίο προσπαθώ να πείσω τους υπεύθυνους εδώ και 14 χρόνια που πραγματοποιούνται οι εργασίες στην περιοχή, ενώ υπάρχει και ενδιαφέρον από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι το 2010 το BBC είχε γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ όπου συνέδεε τους μύθους των Κυκλώπων και των Γιγάντων με τα ευρήματα από μοστάδοντα της περιοχής. Βλέπετε οι αρχαίοι, μη γνώριζοντας για την ύπαρξη τόσο μεγάλων ζώων, τα απέδιδαν στους μυθικούς Γίγαντες και Κύκλωπες, τους οποίους ξένοι λαογράφοι συνδέουν με την περιοχή της αρχαίας Παλλήνης και Φλέγρας», κατέληξε.



Γ. Σωτηροπούλου  
krasodad.blogspot.gr