Το παιχνίδι της Τουρκίας με αφορμή την Συρία

Η Τουρκία δεν έχει κερδίσει τη φήμη της από την ιστορία της αυτοκρατορίας της, παρά τις θεωρίες του υπουργού Εξωτερικών Ahmet Davutoğlu, και παρά τις προσπάθειες ανανέωσης του Οθωμανισμού, και την επιστροφή της χώρας στις ρίζες  της, μετά τη ψευδαίσθηση της εξόρισής της στην Ευρώπη.

Ούτε έχει κερδίσει τη φήμη της από την ιστορία του στρατού της, που την κυβέρνησε και διατήρησε την «κοσμική της δημοκρατία», μέχρι που ανέλαβε την εξουσία το κόμμα ΑΚΡ, ούτε από την καταπίεση των Κούρδων και την απαγόρευση χρήσης της γλώσσας τους.

Η Τουρκία κερδίζει τη φήμη της, και την ισχύ της, από το γεγονός ότι αποτελεί τη δεύτερη ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στο ΝΑΤΟ. Με άλλα λόγια, αποτελεί τον βραχίονα των Ευρωπαίων και των Αμερικανών στη Μέση Ανατολή. Είναι δηλαδή ο χωροφύλακας προστάτης των δυτικών συμφερόντων, χωρίς όμως να του επιτραπεί η συμμετοχή στην ΕΕ εξαιτίας τόσο της αρχαίας όσο και της σύγχρονης ισλαμικής της ιστορίας. Είναι γνωστό άλλωστε, ότι οι ΗΠΑ συνεχώς πιέζουν την ΕΕ υπέρ της Τουρκίας, ενώ η Γαλλία και η Γερμανία είναι αυτές που αντιτίθενται σθεναρότερα απ όλους.

Ο χωροφύλακας αυτός δεν ήταν  αποδεκτός ούτε στην ευρύτερη περιοχή του, όταν ελέγχονταν πολιτικά  από τον στρατό, και όταν είχε υιοθετήσει έναν δρόμο αντίθετο με τους αραβικούς στόχους, που ήταν επικεντρωμένοι κυρίως στο παλαιστινιακό ζήτημα. Μάλιστα, οι Τούρκοι στρατιωτικοί έφτασαν στο σημείο να φτιάξουν στρατηγική συμμαχία με το κράτος του Ισραήλ.

Αυτή η πρόσφατη ιστορία δεν μπορεί να σβηστεί από το κυβερνών κόμμα του Recep Tayyip Erdoğan. Η στάση του στο φόρουμ του Νταβός, όπως και οι θέσεις του απέναντι στον πόλεμο της Γάζας, είναι απλά κάποιες απόπειρες ώστε να ξεχωρίσει από τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, για να αποδείξει ότι έχει κάποιο ρόλο να παίξει στη περιοχή, χωρίς όμως να διαχωρίζει τις θέσεις του από τα κοινά και αμοιβαία συμφέροντα που έχει με τους Δυτικούς σε ζητήματα που επηρεάζουν την εσωτερική πολιτική της χώρας του, όπως είναι η στάση του απέναντι στον πόλεμο του Ιράκ.

Κρατώντας αυτή τη στάση, ο Erdoğan από την αρχή των εξελίξεων της Συρίας έδειξε πως θεωρεί τα όσα συμβαίνουν εκεί ως εσωτερικό ζήτημα της Τουρκίας. Πάνω σε αυτή τη βάση στήριξε τις πολιτικές του. Φιλοξένησε συνέδρια της συριακής αντιπολίτευσης, υιοθετώντας τα συνθήματά της. Παράλληλα, βοήθησε στο να διαμορφωθεί η αραβική και η παγκόσμια κοινή γνώμη εναντίον του συριακού καθεστώτος, εκμεταλλευόμενος τους πρόσφυγες που κατέφυγαν στα τουρκικά εδάφη.

Ο Erdoğan ήταν σε συνεχή συνεννόηση με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, πιστεύοντας πως το καθεστώς της Συρίας είναι καταδικασμένο, και ποντάροντας σε ένα διάδοχο καθεστώς για το οποίο ο ίδιος θα αποτελούσε το δημοκρατικό μοντέλο, αποδεκτό στη Δύση. Με την εξέλιξη των γεγονότων, χρησιμοποιήθηκε συστηματικά από την Ουάσιγκτον προκειμένου να μεταφέρει μηνύματα στον Assad, του στυλ: «Κάνε μεταρρυθμίσεις τώρα, ή φύγε».

Ο Erdoğan γνωρίζει πολύ καλά πως αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Η βία δεν πρόκειται να τερματιστεί, ειδικά τώρα, και στο σημείο που έχει φτάσει. Οι μεταρρυθμίσεις είναι αδιανόητες για τη Συρία. Εξάλλου, οι υποσχέσεις του Assad, και οι νόμοι που σχεδιάζει, δεν είναι αποδεκτές από τη Δύση, αφού όπως είπε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Alain Juppé, θεωρούνται «πρόκληση».

Οι προειδοποιήσεις που απηύθυνε ο Davutoğlu στον Assad δεν ήταν αποκλειστικά τουρκικές, αλλά αντηχούσαν τη θέληση της Δύσης και των  Αράβων. Οι ΗΠΑ προτιμούν να πετύχουν τη συναίνεση της διεθνούς κοινότητας, και κυρίως των Αράβων, για πολλούς λόγους, με βασικότερο το ότι δεν θέλουν να αποφασίζουν μονομερώς. Οι ΗΠΑ έχουν διδαχτεί από την εμπειρία τους στο Ιράκ. Ήδη πολεμούν στη Λιβύη εναντίον του Καντάφι, μαζί με το ΝΑΤΟ, και έχοντας τη στήριξη κάποιων αραβικών χωρών, χωρίς να κατηγορούνται για τους θανάτους των αμάχων, ή για την αδυναμία ανατροπής του λιβυκού καθεστώτος.

Τώρα, η Τουρκία προετοιμάζεται να ηγηθεί των αλλαγών στη Συρία και στη Μ. Ανατολή, πιστεύοντας πως έχει τα εχέγγυα για κάτι τέτοιο. Και πραγματικά, η Τουρκία είναι σήμερα αποδεκτή τόσο στη Δύση όσο και στον μουσουλμανικό κόσμο, ενώ οι σχέσεις της με το Ισραήλ δεν αποτελούν πια εμπόδιο, και μάλιστα αφού η χώρα θεωρείται ιδανική για να αντιμετωπιστεί το Ιράν και η επιρροή του.

Η Τουρκία επιστρέφει δυναμικά στη περιοχή, μέσω της συριακής πύλης, και έχει βαλθεί να επιβεβαιώσει τον ηγετικό της ρόλο, αλλάζοντας ένα καθεστώς που δεν συμφωνεί με τον «δημοκρατικό ισλαμισμό» της, ούτε με τον Νατοϊκό της ρόλο.

Όσον αφορά στα δίκαια αιτήματα των Σύριων, ούτε ο Erdoğan, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Ευρώπη, μπορούν να τα ικανοποιήσουν.

antinews