Πώς το Μαξίμου παραποιεί το εθνόσημο στα βίντεο της... «Λόλας»

«Ελληνική Κυβέρνηση» γράφει στο τέλος κάθε βίντεο και όχι


«Ελληνική Δημοκρατία» κάτω από τον εθνικό θυρεό - Το «Λόλα, να ένα γεύμα!» είναι το τρίτο διαφημιστικό σποτ που παραποιεί το εθνόσημο μετά τα «Κουλούρια Θεσσαλονίκης» και την «Ωδή στο κοινωνικό μέρισμα»




Η παραποίηση του εθνοσήμου είναι ένα από τα κοινά στοιχεία που εμφανίζονται στα, μέχρι στιγμής, τρία βίντεο διαφήμισης του κυβερνητικού έργου, με τελευταίο από αυτά το «Λόλα, να ένα γεύμα!».


Καθένα από αυτά τα σύντομα φιλμ κλείνει με το ίδιο γραφικό: Κάτω από τον εθνικό θυρεό, αντί των λέξεων «Ελληνική Δημοκρατία» αναγράφεται το «Ελληνική Κυβέρνηση». Η καινοτομία αυτή δεν είναι προϊόν λάθους ή άγνοιας, ούτε γίνεται τυχαία. Αντιθέτως, όπως φαίνεται από την τριπλή επανάληψη, συνιστά μέρος μιας συγκεκριμένης επικοινωνιακής στρατηγικής εκ μέρους των υπευθύνων επικοινωνίας του Μεγάρου Μαξίμου. Η στρατηγική αυτή προφανώς στοχεύει στην παράλλαξη του καθιερωμένου, αρχέτυπου εθνικού συμβόλου ώστε το επίκεντρο της προσοχής να μετατοπιστεί στην Κυβέρνηση. Ακόμη και εις βάρος της Δημοκρατίας.

Το επικίνδυνο αυτό παιχνίδι με το εθνόσημο, εκτός του ότι είναι νομικά και ποινικά επιλήψιμο, καταχωρίζεται στις αποδείξεις για το μέγεθο του σεβασμού που τρέφει (ή δεν τρέφει) η νυν κυβέρνηση προς τους θεσμούς και τη σημειολογία τους. Και, πιθανότατα, η προσπάθεια συμβολικής απαξίωσης της Δημοκρατίας προς χάριν της Κυβέρνησης θα συνεχιστεί με κλιμακούμενη ένταση με βίντεο αλα «Λόλα» που λειτουργούν σαν πρόγευση της προεκλογικής προπαγάνδας.


Πέρα από την παραχάραξη του εθνοσήμου, τα τρία βίντεο (το πρώτο για τη συμπλήρωση ενός έτους από την ίδρυση του πρωθυπουργικού γραφείου στη Θεσσαλονίκη, το δεύτερο για το Κοινωνικό Μέρισμα, το τρίτο για τα σχολικά γεύματα) παρουσιάζουν και άλλα κοινά χαρακτηριστικά: Παιδαριώδη σκηνοθεσία και μηνύματα «αλεσμένα» ώστε να γίνουν αντιληπτά ακόμη και από άτομα μειωμένης αντίληψης. Παρουσίαση μιας Ελλάδας εξωραϊσμένης που πανηγυρίζει για τις επιτυχίες της κυβέρνησης. Γυρίσματα στη Βουλή των Ελλήνων. Ίδια μουσική, γραμματοσειρά στους τίτλους, ίδιο φινάλε, με τη φωνή του Αλέξη Τσίπρα να διαλαλεί το σύνθημα «ήταν δίκαιο, έγινε πράξη». Θα έλεγε κανείς ότι για τους ιστορικούς του μέλλοντος τα σποτάκια αποτελούν συμπύκνωση του άκρατου, κατά ΣΥΡΙΖΑ, λαϊκισμού.


Η διαφορά ανάμεσα στα δύο πρώτα βίντεο και τη «Λόλα» έχει να κάνει με την ποσότητα και την ένταση της προσωπολατρίας: Ενώ στα «Κουλούρια Θεσσαλονίκης» και κατόπιν στο φιλμάκι για το «Κοινωνικό Μέρισμα» απόλυτος πρωταγωνιστής ήταν ο Αλέξης Τσίπρας ως πολυχρονεμένος και γενναιόδωρος ηγέτης, στη «Λόλα» δεν εμφανίζεται ούτε το πρόσωπό του, ούτε κάποιο από τα αξεσουάρ της καθημερινότητάς του, όπως πχ οι υγραντήρες πούρων ή η πένα με την οποίαν βάζει την υπογραφή του στις μεγαλόψυχες αποφάσεις για μποναμάδες κ.λπ.


Το επίμαχο βίντεο για τα σχολικά γεύματα

Η μπερδεμένη «Λόλα»

Τον τίτλο «Λόλα, να ένα γεύμα!» επέλεξαν για το νέο βίντεο αυτοπροβολής του κυβερνητικού έργου οι υπεύθυνοι επικοινωνίας του Μαξίμου. Πιθανώς έχοντας ενθαρρυνθεί από το σουξέ των δύο προηγούμενων διαφημιστικών σποτ οι δημιουργικοί νόες του διαφημιστικού τμήματος της κυβέρνησης προχώρησαν στο επόμενο, πάντα κοινωνικού περιεχομένου, έργο. Ίσως έχει σχεδιαστεί μια ολόκληρη σειρά παρόμοιων βίντεο, για ποικίλες κυβερνητικές δράσεις, αυτό όμως δεν είναι επί του παρόντος επιβεβαιωμένο. Αναμφίβολα, ωστόσο, τα τρία βίντεο είναι μια, τρόπον τινά, πρόγευση για την προεκλογική εκστρατεία του κυβερνώντος κόμματος, όταν με το καλό προκηρυχθούν οι εκλογές.


Ας αφήσουμε ασχολίαστες τις σκηνοθετικές γκάφες, όπως πχ το κουδούνι που δεν είναι σχολικού τύπου αλλά εστιατορίου, αυτό που χρησιμοποιεί η κουζίνα για να ειδοποιήσει τον σερβιτόρο ότι η παραγγελία του είναι έτοιμη. Η ουσία είναι ότι το «Λόλα, να ένα γεύμα!» αφορά στην σπουδαία και πολύπλευρη ωφέλεια που έχουν οι μαθητές των δημόσιων σχολείων από το κυβερνητικό ευεργέτημα της δωρεάν τροφής. Μόνο που σε αυτό το σύντομο βίντεο, τα μηνύματα θα έκαναν, ακόμη και μια λιμασμένη «Λόλα» να μπουχτίσει. Όχι από τη σαλάτα λάχανο-καρότο και τις πένες που τοποθετούνται στα πλαστικά δοχεία όπως πιστοποιεί το βίντεο.


Η «Λόλα» θα μπούχτιζε από υπερβολική δόση πνευματικής τροφής. Διότι, στα 72 δευτερόλεπτα της διάρκειας αυτού του πρόχειρα γυρισμένου φιλμακίου στριμώχνονται πολλά και διάφορα νοήματα, είτε μέσω της κινούμενης εικόνας, είτε με τον προφορικό λόγο, είτε με τις γραπτές φράσεις που εμφανίζονται σαν τίτλοι ή συνθήματα στην οθόνη. Το τελευταίο κυβερνητικό βίντεο περιέχει αναφορές στην κοινωνική ανισότητα, την οικονομική δυσπραγία πολλών ελληνικών οικογενειών, κάτι που συμβολίζεται όσο πιο παραστατικά γίνεται με το άδειο πλαστικό φαγητοδοχείο μιας μαθήτριας. Το πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, θα μπορούσε ίσως να παρατηρήσει κάποιος, επιβιώνει και στην εποχή του YouTube.


Εκτός από τις προηγούμενες έννοιες, το ολόφρεσκο «Λόλα, να ένα γεύμα!» κάνει νύξεις για την υγιεινή διατροφή, την μεσογειακή κουζίνα, την παιδική παχυσαρκία (στην λογική όμως του «άλλο ένα πρόβλημα που έλυσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ»), η ανεργία, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας κ.λπ. Όταν, δε, εμφανίζεται η ώριμη κυρία, με κόμμωση αλα γκαρσόν και εναλλακτικό στιλ, φορώντας κόκκινο παλτό με φόντο το Κοινοβούλιο να απευθύνεται στον θεατή χαμογελαστή και με την αυτοπεποίθηση της γνώσης και σοφίας, μαθαίνουμε επίσης ότι «η αλληλεγγύη είναι νόστιμη». Ορίστε;


Πάμε πάλι, ακούγοντας ολοκληρωμένη τη φράση της κυρίας: «Διεθνώς τα σχολικά γεύματα είναι πρότυπο διατροφής και είναι νόστιμα. Όπως η λέξη αλληλεγγύη». Ας πούμε, απλώς, ότι στα επόμενα βραβεία διαφήμισης, το συγκεκριμένο σλόγκαν δεν θα είναι υποψήφιο. Όποιος συνέλαβε τη σύνδεση της αλληλεγγύης με την ευχαρίστηση της γεύσης, μάλλον θα πεινούσε πολύ στο γραφείο του.


Προκειμένου ο θεατής να μην παρασυρθεί και ξεχαστεί από την γλυκιά εικόνα του μικρού κοριτσιού που τρέχει ανέμελο (γιατί άραγε;) στον κεκλιμένο διάδρομο της Βουλής και όχι στο προαύλιο του σχολείου του ή οπουδήποτε αλλού, λες και η Βουλή είναι παιδική χαρά, στο τέλος του βίντεο ακούγεται η φωνή του πρωθυπουργού: «Ήταν δίκαιο, έγινε πράξη», οπότε θα πρέπει κανείς να υποθέσει ότι, εφόσον το κοριτσάκι έχει δυνάμεις να τρέχει, θα πρέπει να είναι χορτάτο. Άρα, το συσσίτιο πιάνει τόπο. Άσε η τροφή ακολουθεί τις αρχές του μεσογειακού διαιτολογίου -αν και σε εκδοχή με τηγανιτές πατάτες και αγνώστου σύνθεσης σος, όπως βλέπουμε. Κάθε γεύμα, πάντως, είναι παρασκευασμένο με χαρά που μόνο σε φιλμάκι σοβιετικής προπαγάνδας θα μπορούσε κανείς να συναντήσει, από τους εργαζόμενους «στον κλάδο της σίτισης», οι οποίοι φυσικά πολλαπλασιάζονται χάρη στην εργασιακή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ.


Η καταληκτική εικόνα του διαφημιστικού σποτ είναι ένα γνώριμο έμβλημα. Ο θυρεός της Ελληνικής Δημοκρατίας. Κάτω από το σήμα όμως γράφει «Ελληνική Κυβέρνηση». Όχι «Ελληνική Δημοκρατία». Ένα καινοφανές σύμβολο. Ή, για τους τυπολάτρες, ένα σιωπηρά παραχαραγμένο σύμβολο. Συνεπώς, η δια βίντεο αγωγή του πολίτη, διδάσκει πλέον στη «Λόλα» ότι για το φαγητό που της χορηγείται στο σχολείο θα πρέπει να ευγνωμονεί την Ελληνική Κυβέρνηση. Η Ελληνική Δημοκρατία περισσεύει.

Το βίντεο για το κοινωνικό μέρισμα

Το βίντεο για το πρωθυπουργικό γραφείο της Θεσσαλονίκης

Βασίλης Τσακίρογλου

protothema.gr