Η μοναδική ιστορία της Παναγίας Σουμελά (φωτό)

Έργο του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά είναι σύμφωνα με την παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που σήμερα βρίσκεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό στο Βέρμιο. Το όνομα Σουμελά ετυμολογείται από το όρος Mελά και το ποντιακό ιδίωμα «σού», που σημαίνει «εις το», και έγινε Σουμελά «εις του Μελά».


Το 386 μ.Χ, οι Αθηναίοι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος ίδρυσαν το μοναστήρι στο όρος Mελά στον Πόντο, ύστερα από αποκάλυψη της Παναγίας. Εκεί, σύμφωνα με την παράδοση, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η Ιερή Εικόνα της Παναγίας της Aθηνιώτισσας, την οποία είχε εικονογραφήσει ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Κατά καιρούς έκαναν επιδρομές στη Μονή κλέφτες και αλλόθρησκοι λόγω του πλούτου και της φήμης της. Υπάρχουν σχετικές αναφορές για θαυματουργικές επεμβάσεις της Παναγίας για τη σωτηρία του μοναστηριού.
Το 1922, εποχή που οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου διώχτηκαν από τα εδάφη των προγόνων τους, οι μοναχοί έκρυψαν την εικόνα της Mεγαλόχαρης, τον σταυρό του αυτοκράτορα Mανουήλ Γ΄ Kομνηνού και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου, στο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας. Τότε, η Ιερή Εικόνα θάφτηκε για τριάντα περίπου χρόνια στα αγιασμένα χώματα της. Ο Πολύκαρπος Ψωμιάδης, και ο Λεωνίδας Ιασονιδης, Μητροπολίτης Ξάνθης και υπουργός αντίστοιχα επί πρωθυπουργίας Ελευθερίου Βενιζέλου, ζήτησαν τη μεσολάβηση του πρωθυπουργού για την απελευθέρωση της εικόνας.
Το αίτημα εγκρίθηκε από τον τότε Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού. Ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος, από τους τελευταίους μοναχούς της μονής, ταξίδεψε στον Πόντο και έπειτα από πολλές προσπάθειες βρήκε την εικόνα, τον πολύτιμο Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο , το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστόφορου που είχαν ενταφιαστεί μαζί με την εικόνα. Αμέσως τα μετέφερε στην Αθήνα ,όπου εναποτέθηκαν στο βυζαντινό μουσείο Αθηνών, έως το 1951 όπου ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το σωματείο Παναγία Σουμελά από τον γιατρό Φίλωνα Κτενίδη.

Τον Αύγουστο του 1952, η εικόνα της Παναγίας ενθρονίστηκε επίσημα στον Ιερό Ναό που χτίστηκε προς τιμήν Της στο όρος Βέρμιο. Περίπου σαράντα χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 1993 παραδόθηκαν από το βυζαντινό μουσείο Αθηνών ο Σταύρος και το Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστόφορου. Η Εικόνα της Παναγίας Σουμελά, αποτελεί το σύμβολο των Ελλήνων του Πόντου οι οποίοι καταφεύγουν σε Αυτή για να τους απαλλάξει από τα προβλήματα και τις συμφορές.

Στην Μονή της Παναγίας στο Όρος Μελά του Πόντου, τον Δεκαπενταύγουστο του 2010, ακούστηκαν για πρώτη φορά ύμνοι και ικεσίες ύστερα από 88 χρόνια. Της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος με ενέργειες του οποίου κατέστη δυνατή αυτή η μοναδική για τον Ελληνισμό δυνατότητα. Δυστυχώς εφέτος δε θα λειτουργήσει η Παναγία Σουμελά.

pronews.gr