ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης

Το Πάσχα του καλοκαριού της Ελληνικής Ορθοδοξίας είναι αφιερωμένο στην Παναγία, στην Κοίμηση της και στα άπειρα θαύματα της. Η Παναγία ελαμψε επί αιώνες στην άγια γης της Μικράς Ασίας. Πρόσφατα, τον Φεβρουαριο του 2015, έδωσε για άλλη μια φορά σημεία της παρουσίας της με το αγιασμα της Παναγιας Γαλακτοτροφούσας στην περιοχή της Σμύρνης.

Σε ένα ακόμα θαύμα αποκάλυψης ελληνορθόδοξων ιερών τόπων της Μικράς Ασίας έγιναν μάρτυρες οι Τούρκοι, καθώς, όπως αναφέρει σε αποκλειστικό της δημοσίευμα η τουρκική εφημερίδα, Vatan, στα υπόγεια τούνελ που ερευνώνται στην παλιά αγορά της Σμύρνης ανακαλύφθηκε η μυθική, όπως χαρακτηρίστηκε, «πηγή άγιασμα» της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας.

Όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα, ανάμεσα στην παλιά αγορά της Σμύρνης και στο κάστρο του Kadifekale, υπήρχε εδώ και αιώνες ένα σύστημα υπογείων τούνελ που συνδέανε τα δυο αυτά μέρη. Σε ένα από αυτά τα τούνελ και κάτω από ένα σπίτι, βρέθηκε μια πηγή από ένα κανάλι που όπως αναφέρεται πρέπει να είναι η μυθική πηγή της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας. Η πηγή αυτή σύμφωνα με κάποια παράδοση ανέβλυσε το γάλα της Παναγίας και στα μετέπειτα χρόνια δεν άφησε να διψάσουν οι κάτοικοι καθώς πάντα τους προσέφερε το αγιασμένο νερό της. Οι Τούρκοι αρχαιολόγοι που διενεργούν τις ανασκαφές στο σημείο αυτό έχουν μείνει, όπως αναφέρεται, έκπληκτοι από αυτό το υπόγειο σύστημα των τούνελ που βρίσκεται κάτω από την παλιά αγορά της Σμύρνης αλλά και από την διαπίστωση ότι βρεθήκαν μπροστά στην μυθική αυτή πηγή.

Ο δήμαρχος του Konak της Σμύρνης, Hakan Tartan, που επισκέφτηκε το μέρος αναφέρει ότι κάτω από ένα gecekondu, δηλαδή μια αυθαίρετη οικία, υπάρχει μια πηγή που σύμφωνα με την παράδοση πρέπει να είναι η μυθική πηγή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας, ένα μέρος με μεγάλη θρησκευτική αξία. Ο δήμαρχος του Konak υποσχέθηκε ότι θα δοθεί μεγάλη μερίμνα στο να μην καταστραφεί το μέρος αυτό της πηγής, ενώ όλη η περιοχή που έχει και αρχαιολογική αξία, θα δοθεί μετά από τις απαραίτητες εργασίες ανακαινίσης για επίσκεψη στο κοινό και στους τουρίστες που θα θελήσουν να επισκεφτούν το μέρος αυτό. Προφανώς η νέα ανακάλυψη αυτή των Τούρκων με ελληνορθόδοξο χαρακτήρα, αναφέρεται σε κάποια πολύ παλιά πηγή-αγίασμα της Παναγίας, με την επωνυμία της Γαλακτοτροφούσας, που ήταν θαμμένη ανά τους αιώνες σε κάποιο υπόγειο τούνελ της παλιάς αγοράς της Σμύρνης στην περιοχή του Basmane.

Να σημειωθεί ότι ο εικονιστικός τύπος της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας συναντάται μόνο στην ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και είναι πολύ γνωστός και πολύ αγαπητός στους Ορθοδόξους. Ο αγιογράφος που πρώτος τον αγιογράφησε, όπως αναφέρεται, εμπνεύστηκε από την ευαγγελική διήγηση της Γέννησης του Χριστού, (Ματθ. β΄ 1-15, Λουκ. β΄ 1-20) και από το ευαγγελικό εδάφιο: «Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε και μαστοί ους εθήλασας, (Λουκ. ια΄ 27). Οι εικόνες της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας παρουσιάζουν την Θεοτόκο να κρατάει στην αγκαλιά της τον νεογέννητο Χριστό και να Τον τρέφει με το γάλα της, (να Τον θηλάζει). Από το παρελθόν οι εικόνες αυτές είναι πολύ αγαπητές στις νέες μητέρες και ιδιαίτερα στις λεχώνες που έχουν λίγο γάλα.

Η σημαντικότερη από τις υπάρχουσες εικόνες της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας βρίσκεται στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους. Η εικόνα αυτή αγιογραφήθηκε στην Παλαιστίνη και ανήκε αρχικώς στη Λαύρα του οσίου Σάββα του Ηγιασμένου. Επάνω της είναι γραμμένο το ομοθεματικό της τροπάριο: «Χρυσοπλοκώτατε πύργε και δωδεκάτειχε πόλις, ηλιοστάλακτε θρόνε καθέδρα του βασιλέως, ακατανόητον θαύμα πώς γαλουχείς τον Δεσπότη;». Το ιστορικό αναφέρει ότι πριν πεθάνει ο όσιος Σάββας είπε στους συνασκητές του που ήταν γύρω από το κρεβάτι του, ότι κάποτε θα επισκεφθεί τη Λαύρα κάποιος πρίγκιπας που θα έχει το ίδιο όνομα με αυτόν, δηλαδή θα λέγεται και αυτός Σάββας. Σε αυτόν, έδωσε την εντολή, να του δοθεί λοιπόν η εικόνα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης σαν ευλογία.

Το Γεγονός αυτό σύμφωνα με την παράδοση, δηλαδή η επίσκεψη του πρίγκιπα στην Λαύρα έγινε τον 13ο αιώνα, όταν τη Λαύρα επισκέφθηκε ο άγιος Σάββας ο Σέρβος, (Αρχιεπίσκοπος Σερβίας), κτήτορας της Ιεράς Μονής Χιλιανδαρίου του Αγίου Όρους. Αυτός μετέφερε την αγία αυτή εικόνα στο Άγιο Όρος, και συγκεκριμένα στη μονή την οποία ο ίδιος ίδρυσε. Εικόνες της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας υπάρχουν και σε άλλα μέρη στην κυρίως Ελλάδα όπως στα Τρίκαλα, στην αγία Κυριακή της Θεσσαλονίκης, στο εκκλησάκι των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, στο χωριό Καψαλιανά στην Κρήτη, στην Λεμεσό της Κύπρου και αλλού.

ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
nikosxeiladakis.gr

hellasforce.com