Δυσθυμία: Ποια είναι τα συμπτώματα της "ελαφριάς" κατάθλιψης;

Δυσθυμία ή κατάθλιψη; Η κατάθλιψη είναι συχνή εδώ και χιλιάδες χρόνια με τις διάφορες μορφές της. Πρόκειται για μία ψυχολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αλλαγές σε βιολογικό επίπεδο καθότι αλλάζει η φυσιολογία του εγκεφάλου μας. Επιπλέον, παρατηρούνται αλλαγές σε συναισθηματικό, γνωστικό, συμπεριφορικό επίπεδο, αλλαγές στον ύπνο, στην όρεξη για φαγητό και στην ερωτική διάθεση. Μία από τις μορφές της κατάθλιψης αποτελεί η δυσθυμία.
Πολλές φορές στην κοινή γνώμη, τείνει να συγχέεται ο όρος της δυσθυμίας με αυτόν της κατάθλιψης.   Πώς μπορούμε να διακρίνουμε για τι πρόκειται;   Η δυσθυμία αφορά σε μακροχρόνια καταθλιπτική διάθεση που ξεπερνά τα δύο χρόνια σε διάρκεια ή τον ένα χρόνο εάν πρόκειται για παιδιά και εφήβους. Τα συνήθη συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάζει ένα άτομο είναι όπως και στην κατάθλιψη: κακή διάθεση, μειωμένη ή αυξημένη όρεξη για φαγητό, αϋπνία ή υπερπνία, κόπωση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων, αίσθημα απελπισίας. Οι κοινωνικές σχέσεις ενδέχεται να επηρεαστούν καθότι το άτομο φαίνεται πως για μεγάλα διαστήματα δεν έχει διάθεση για κοινωνικές επαφές ή είναι ευερέθιστο και λέει συχνά “όχι”.   Στην κατάθλιψη και πιο συγκεκριμένα στη μείζονα κατάθλιψη ισχύουν τα παραπάνω συμπτώματα, ενώ περιλαμβάνονται και οι σκέψεις θανάτου και αυτοκτονικός ιδεασμός. Το χρονικό διάστημα που θα πρέπει να εμφανίζεται η παραπάνω συμπτωματολογία για να τεθεί η διάγνωση είναι τουλάχιστον 2 εβδομάδες. Η δυσθυμία ξεκινά συνήθως στην παιδική, εφηβική ή πρώιμη ενήλικη ζωή.     Στους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της διαταραχής παίζει ρόλο η  δυσκολία του ατόμου να ανταπεξέρχεται σε καταστάσεις, οι αγχώδεις διαταραχές, οι διαταραχές συμπεριφοράς αλλά και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Το περιβάλλον παίζει και αυτό τον ρόλο του, όπου η απώλεια ή ο αποχωρισμός από τον γονέα στην παιδική ηλικία φαίνεται να επηρεάζουν την εμφάνιση της διαταραχής. Επιπλέον, παίζει ρόλο η απώλεια προσφιλούς προσώπου, το διαζύγιο, οι μεγάλες και αναπάντεχες αλλαγές στη ζωή ενός ατόμου. Λόγω του μακροχρόνιου χαρακτήρα της διαταραχής, το άτομο συνήθως δεν μπορεί να τη διαχωρίσει από τον εαυτό του, θεωρεί πως πάντα έτσι λειτουργούσε και λειτουργεί.   Τι μπορεί να κάνει κανείς για να βελτιωθεί η διάθεσή του;   Προγραγραμματισμός δραστηριοτήτων: είναι πολύ πιθανό το άτομο να μην έχει διάθεση να κάνει κάποιες δραστηριότητες αλλά να θέλει να παραμένει ξαπλωμένο ή αδρανές. Είναι σημαντικό να ξεκινήσει μία δραστηριότητα προκειμένου να αρχίσει να βελτιώνεται η διάθεση. Επειδή όμως μπορεί να μοιάζει αρκετά δύσκολο να μπει στη διαδικασία αυτή, έχει σημασία να διαχωρίσει την όποια δραστηριότητα σε επιμέρους βήματα, ώστε να ολοκληρωθεί σταδιακά. Είναι αρκετά σημαντικό το άτομο να αρχίσει να αφιερώνει χρόνο σε θετικές δραστηριότητες και όχι μόνο σε υποχρεωτικές. Με αυτόν τον τρόπο θα λάβει ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Η σωματική άσκηση έχει φανεί αρκετά αποτελεσματική στη βελτίωση της διάθεσης καθώς κατά τη διάρκεια της άσκησης εκκρίνονται κάποιες χημικές ουσίες, οι ‘ενδορφίνες’ που συμβάλλουν στο συναίσθημα της ευφορίας. Επιπλέον, η σωματική άσκηση παίζει ρόλο και στη διαχείριση του ύπνου. Καθότι η δυσθυμία και η κατάθλιψη κάνουν το άτομο να υιοθετεί καταθλιπτικούς τρόπους σκέψης, καθοριστικό θα είναι το άτομο να αρχίσει να παρατηρεί τις σκέψεις του (τι είδους σκέψεις κάνει), να τις καταγράφει και έπειτα να αξιολογεί κατά πόσο ταιριάζουν με την πραγματικότητα.   Θεραπεία:   Η συνήθης θεραπεία της  δυσθυμίας περιλαμβάνει:   Φαρμακοθεραπεία: σε περιπτώσεις έντονης καταθλιπτικής διάθεσης και αυτοκτονικού ιδεασμού. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δρουν αποτελεσματικά σε συνδυασμό με τη ψυχοθεραπεία.   Ψυχοθεραπεία: το γνωσιακό-συμπεριφοριστικό μοντέλο έχει αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικό στη διαχείριση της κατάθλιψης και της δυσθυμίας. Εστιάζει στον εντοπισμό και στην τροποποίηση των δυσλειτουργικών σκέψεων, στη βελτίωση της διάθεσης, σε αλλαγές σε επίπεδο συμπεριφοράς, οριοθέτησης του κοινωνικού περίγυρου και βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων και σχέσεων. 

defencenet.gr