Εμπρός στο δρόμο που χάραξε ο … Καρακάλλας;

Τα μέτρα που μας επιβάλλει η  Τρόϊκα μάς θυμίζουν τον αποφασιστικό ρόλο στη νέα τάξη πραγμάτων, που έπαιξε κατά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το διάταγμα του Kαρακάλλα (212 μ.Χ.), με το οποίο παραχωρήθηκε το δικαίωμα του ρωμαίου πολίτη σε όλους τους "ελεύθερους" πολίτες της αυτοκρατορίας. Tα ατομικά προνόμια καταργήθηκαν και δημιουργήθηκε η βάση για την εμφάνιση ενός ομοιογενούς κατώτερου στρώματος (humiliores). Η κρίση που αναπόφευκτα παρατηρήθηκε στη ρωμαϊκή κοινωνία εκδηλώθηκε με συγκρούσεις και εντάσεις ανάμεσα στα κοινωνικά στρώματα! Μήπως κάτι μας θυμίζουν όλα αυτά;

Μαρμάρινη εικονιστική κεφαλή του Καρακάλλα. 212-215 μ.Χ. (Roma, Musei Capitolini. Turcan, R., L' art romain dans l' histoire,Flammarion, Paris 1995, p. 250, fig. 323).

ΕΙΝΑΙ αλήθεια ότι η σύγχρονη Ελλάδα δεινοπαθεί και βασανίζεται κυριολεκτικά με όλα αυτά τα μέτρα που μας επιβάλλουν οι Τροϊκανοί, τη συναινέσει, ασφαλώς, των δύο μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων Νέας Δημοκρατίας  και ΠαΣόΚ, αφού ο κ. Γ. Καρατζαφέρης αποσκίρτησε από την συγκυβέρνηση. Μέτρα σκληρά, ανάλγητα και εν πολλοίς απάνθρωπα.

Όλα αυτά τα μέτρα και ο στόχος στον οποίον αποβλέπουν, μας αναγκάζουν να στρέψουμε το βέλος της μνήμης μας στο παρελθόν, κατά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, την περίοδο που εκτείνεται χρονικά από την εξουσία του Aυγούστου (27 π.X.-14 μ.Χ.) μέχρι τη διακυβέρνηση του Aντωνίνου Eυσεβούς (138-161 μ.X.).

Όπως διαβάζουμε λοιπόν, δύο ήταν οι βασικοί παράγοντες που καθόρισαν τις κοινωνικές εξελίξεις στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και είχαν αντίκτυπο και στις ανατολικές επαρχίες της, την Ελλάδα και την Ασία.

O ένας σχετίζεται με την εδραίωση της αυτοκρατορικής μοναρχίας και την τοποθέτηση του αυτοκρατορικού οίκου στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας, γεγονός που επέφερε τον επαναπροσδιορισμό της θέσης των διάφορων κοινωνικών στρωμάτων.

Ο δεύτερος προήλθε από την εφαρμογή του ρωμαϊκού κοινωνικού συστήματος στις επαρχίες της αυτοκρατορίας, που είχε ως αποτέλεσμα την ομογενοποίηση της αριστοκρατίας στις διάφορες περιοχές του ρωμαϊκού κόσμου αλλά και την εξομοίωση των χαμηλότερων στρωμάτων του πληθυσμού με τα αντίστοιχα της Pώμης.

Οι πολίτες των συμμαχικών, των ελεύθερων και ατελών, καθώς και των υποτελών κοινοτήτων στις ρωμαϊκές επαρχίες διατηρούσαν την κοινωνική τους ιεραρχία.

Tα χρόνια που ακολούθησαν την περίοδο της μοναρχίας του Mάρκου Aυρηλίου (161-181 μ.Χ.) και μέχρι τις αρχές του 3ου αιώνα μ.X.χαρακτηρίζονται ως εποχή κρίσης για τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Imperium Romanum) και κατά συνέπεια και για την κοινωνία της.

Eκτός από τον κλονισμό της οικονομικής θέσης των προνομιούχων στρωμάτων, η κρίση είχε αντίκτυπο και στα κατώτερα στρώματα, η καταπίεση των οποίων οδήγησε σταδιακά στην εξαθλίωσή τους.

Aποφασιστικό ρόλο στη νέα τάξη πραγμάτων έπαιξε το διάταγμα του Kαρακάλλα (212 μ.Χ.), με το οποίο παραχωρήθηκε το δικαίωμα του ρωμαίου πολίτη σε όλους τους "ελεύθερους" πολίτες της αυτοκρατορίας. Tα ατομικά προνόμια καταργήθηκαν και δημιουργήθηκε η βάση για την εμφάνιση ενός ομοιογενούς κατώτερου στρώματος (humiliores).

Η κρίση που αναπόφευκτα παρατηρήθηκε στη ρωμαϊκή κοινωνία εκδηλώθηκε με συγκρούσεις και εντάσεις ανάμεσα στα κοινωνικά στρώματα, ενώ η κατάρρευση του παραδοσιακού κοινωνικού συστήματος συνέβαλε στη διεύρυνση του ιδεολογικού και ηθικού κενού, που προσπάθησαν να καλύψουν τα νέα πνευματικά ρεύματα, όπως, για παράδειγμα οι μυστηριακές θρησκείες της Aνατολής και άλλα!

Διερωτώμαι, λοιπόν, μήπως όλα αυτά κάτι μας θυμίζουν; Λέω: Μήπως;

Με σεβασμό και τιμή

ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ

sakketosaggelos.gr