Το FBI κατάφερε να λύσει το μυστήριο για την ταυτότητα ενός κεφαλιού μούμιας ηλικίας 4.000 ετών

Το FBI κατάφερε να λύσει ένα μυστήριο σχεδόν 100 ετών για την ταυτότητα ενός κεφαλιού μούμιαςηλικίας 4.000 ετών, έπειτα από τη συλλογή DNA από το δόντι της.

Το 1915, όταν και ανακαλύφθηκε το κεφάλι της μούμιας στη γωνία ενός λεηλατημένου τάφου στην αρχαία πόλη της Αιγύπτου Ντέιρ ελ Μπερσά, οι αρχαιολόγοι ήταν προβληματισμένοι για την ταυτότητα της. Παρ’ ότι αποκάλυψαν πως ο τάφος άνηκε σε έναν κυβερνήτη ονόματι Djehutynakht και της συζύγου του, το κεφάλι αυτό δεν είχε ταυτοποιηθεί. «Δεν γνωρίζαμε αν ήταν ο κ. Djehutynakht ή η σύζυγός του», αναφέρει η Ρίτα Φριντ, επιμελήτρια του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστόνης (MFA), όπου βρίσκονται όλα τα ευρήματα του τάφου αυτού.

Πέρασαν σχεδόν 100 χρόνια και χάρις την έρευνα του FBI,που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα στο περιοδικό Genes, οι ερευνητές μπορούν να πουν με βεβαιότητα ότι το κεφάλι της μούμιας είναι ανδρικό και ανήκει στον ίδιο τον κυβερνήτη.

Για την Ρίτα Φριν, αυτό δεν σηματοδοτεί μόνο την αποκρυπτογράφηση του αινίγματος αυτού αλλά είναι και μία απόδειξη πως έχει γίνει τεράστια τεχνολογική πρόοδος. «Τώρα γνωρίζουμε ότι το FBI έχει αναπτύξει μια τεχνική που επιτρέπει να ‘διαβάσουν’ αρχαίο DNA. Αν μπορούν να το κάνουν με μια μούμια 4.000 ετών, μπορούν να το κάνουν με οτιδήποτε», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Λόγω της ηλικίας του κεφαλιού της μούμιας αλλά και του περιβάλλοντος που βρισκόταν επί τόσα χρόνια, η συλλογή του γενετικού υλικού ήταν μια δύσκολη υπόθεση. Όπως εξηγεί ο Οντίλ Λορέιλ, εγκληματολόγος του FBI, το DNA καταστρέφεται πιο γρήγορα σε περιβάλλον που έχει ζέστη. Για αυτό το λόγο για τόσα χρόνια, όλοι θεωρούσαν πως είναι σχεδόν αδύνατον να βρεθεί DNA στις μούμιες της Αιγύπτου.  

Μάλιστα, η ζημιά που υπέστη το μουμιοποιημένο κεφάλι, καθιστούσε πιο δύσκολη την ανάλυση του γενετικού υλικού: Σύμφωνα με το CNNi, βρέθηκε στον πυθμένα ενός κοιλώματος περίπου 30 τετραγωνικών μέτρων, σε έναν τάφο που είχε λεηλατηθεί. Είχαν κλέψει ότι πολύτιμο υπήρχε και τα πτώματα είχαν μετακινηθεί. Το συγκεκριμένο κεφάλι βρέθηκε πάνω από το φέρετρο του κυβερνήτη.

Μάλιστα, οι αρχαιολόγοι, παλαιότερα, στις προσπάθειές τους να βρουν γενετικό υλικό, είχαν φθείρει το εύρημα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, στο πλαίσιο προετοιμασίας για μια έκθεση σχετικά με τον τάφο και το περιεχόμενό του, τo MFA ανέλαβε την υπόθεση να λύσει το μυστήριο της ταυτότητας, ωστόσο έρευνες που έγιναν δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν το φύλο της μούμιας, καθώς μετά θάνατον, είχαν αφαιρεθεί χειρουργικά ορισμένα οστά και τμήματα της κάτω γνάθου. Ήταν μια αρχαία αιγυπτιακή τελετή, που ονομάζεται «άνοιγμα του στόματος» και η οποία γινόταν στα πτώματα για να επιτρέπουν στους νεκρούς να τρώνε και να πίνουν «στην άλλη ζωή». 

«X-Files»

Τότε ήρθε το FBI – «ένας ασυνήθιστος συνεργάτης», όπως παραδέχεται η Φριντ. Δεν ήταν τόσο η ιστορική σημασία της μούμιας που έκανε το FBI να ενδιαφερθεί, όσο η επιστημονική πρόκληση, λέει ο CNNi, ο Άντονι Ονοράτο, επικεφαλής του τμήματος του ομοσπονδιακού γραφείου ερευνών που ασχολήθηκε με την υπόθεση.

«Δεν είναι πως το FBI έχει κάποια μονάδα, όπως στο X-Files, απλά ασχολείται και με ιστορικές υποθέσεις», αναφέρει ο ίδιος.

Έτσι, το 2016, το κεφάλι της μούμιας παραδόθηκε στο FBI, και οι ερευνητές του κατάφεραν να συλλέξουν με επιτυχία γενετικό υλικό από το δόντι της, αφού το τρύπησαν, συγκέντρωσαν σκόνη από το εσωτερικό του, το διέλυσαν μέσα σε μια χημική ένωση και το πέρασαν μέσα από μια μηχανή αντιγραφής DNA. Έτσι, κατάφεραν να προσδιόρισαν το φύλο και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως πρόκειται για ένα αρσενικό κρανίο που ανήκει στον Djehutynakht. 

Δεν είναι η πρώτη φορά που το FBI ασχολείται με παλιές υποθέσεις. Παλαιότερα, είχε αναλύσει το DNA ενός παιδιού 13 μηνών που πνίγηκε στον Τιτανικό καθώς και μια αρκούδα σπηλαίου 130.000 ετών.

Με πληροφορίες από: FBI cracks the case of the 4,000-year-old mummy's head
By Nell Lewis, for CNN

cnn.gr