Η σκοτεινή ύλη υπεύθυνη για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων;

Όταν διαβάζουμε για τα ουράνια αντικείμενα και τα γεγονότα, είναι μερικές φορές δύσκολο να συσχετίσουμε αυτά που οι επιστήμονες λένε ό, τι συμβαίνουν«εκεί έξω» στο διάστημα, με τη ζωή "εδώ κάτω" στη Γη. Εξωτικές οντότητες, όπως η σκοτεινή ύλη δεν φαίνεται να έχει καμία άμεση επίπτωση στις επίγειες υποθέσεις. 

Αλλά στο νέο της βιβλίο, “Η Σκοτεινή Ύλη και οι Δεινόσαυροι: Η Εκπληκτική Διασύνδεση του Σύμπαντος” (Ecco, 2015) ("Dark Matter and the Dinosaurs: The Astounding Interconnectedness of the Universe"), η φυσικός σωματιδίων Lisa Randall από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ,  προτείνει μια σύνδεση μεταξύ αυτής της σκοτεινής ύλης, το μυστηριώδες υλικό που πιστεύεται ότι αποτελεί περίπου το 27 τοις εκατό του σύμπαντος μας, και τον αντίκτυπο που είχε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια πριν.

Αν και οι επιστήμονες έχουν αποδεχθεί ότι η σκοτεινή ύλη αλληλεπιδρά με την υπόλοιπη ύλη μόνο μέσω της βαρυτικής δύναμης και κατοικεί στη σφαιρική "'άλω" γύρω από τους γαλαξίες, η Randall πιστεύει ότι ένα κλάσμα της σκοτεινής ύλης όχι μόνο αλληλεπιδρά βαρυτικά αλλά αντιμετωπίζει επίσης μια δύναμη ανάλογη με τον ηλεκτρομαγνητισμό, την οποία αποκαλεί «σκοτεινό φως." Μέσα από τις αλληλεπιδράσεις του με το "σκοτεινό φως" αυτό το παράξενο υποσύνολο της σκοτεινής ύλης θα μπορούσε να αποτελέσει ένα αόρατο δίσκο που συμπίπτει με το ορατό δίσκο του σπειροειδούς βραχίονα του Γαλαξία μας. Αυτός ο δίσκος σκοτεινής ύλης μπορεί να έχει διακόψει την τροχιά ενός κομήτη στις εξωτερικές παρυφές του ηλιακού συστήματος, στέλνοντας τον σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη.
 

Για να εξερευνήσει την αληθοφάνεια του σεναρίου αυτού, το βιβλίο της Randall διασχίζει ένα φάσμα επιστημονικών πεδίων, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής των σωματιδίων, την πλανητική επιστήμη και την κοσμολογία. Καθοδηγούμενη από τη θεωρία της για την "καταστροφή των δεινοσαύρων", η Randall διερευνά τις υποτιμημένες συνδέσεις μεταξύ των μικροσκοπικών σωματιδίων, με τις τεράστιες δομές που διέπουν το σύμπαν.

Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ποια είναι η φύση της σκοτεινής ύλης, τελικά μήπως αυτό το μυστηριώδες υλικό έχει επίσης παίξει ρόλο στη βιοποικιλότητα της Γης, και είναι η αιτία που κατάφερε τελικά να αυξηθεί ο πληθυσμός των μικρών χερσαίων θηλαστικών;

Μήπως η σκοτεινή ύλη βρίσκεται πίσω από μία από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές στον πλανήτη. Αυτή η καταστροφή, δηλαδή η πρόσκρουση ενός τεράστιου κομήτη, είχε σαν αποτέλεσμα να αφανισθούν οι δεινόσαυροι και επομένως να ανοίξει ο δρόμος για την ευημερία των θηλαστικών.

Ενδείξεις για την ισχύ του παραπάνω σεναρίου, σύμφωνα με τη Ράνταλ, είναι δεδομένα σχετικά με τον ηλικίας 66 εκατομμυρίων ετών κρατήρα στην πολιτεία Γιουκατάν του Μεξικού. Επίσης, η επιστήμονας επιστρατεύει στοιχεία για τη δράση της σκοτεινής ύλης στο Νέφος του Όορτ, μια περιοχή του εξωτερικού ηλιακού συστήματος που πιστεύεται πως είναι η πηγή όλων των κομητών που εισέρχονται στο Ηλιακό σύστημα.

Βέβαια, η Ράνταλ παραδέχεται πως  ο συγκεκριμένος δίσκος σκοτεινής ύλης δεν έχει βρεθεί. Ωστόσο, προσθέτει, τα διαθέσιμα δεδομένα δεν αποκλείουν την ύπαρξή του, ενώ σύντομα οι επιστήμονες θα έχουν στη διάθεσή τους αστρονομικά όργανα για να απαντήσουν τελεσίδικα.

Σύμφωνα με τη φυσικό, η εξαφάνιση των δεινοσαύρων αποτελεί ένα δραματικό παράδειγμα διασύνδεσης. Οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούν πως η αιτία της εξαφάνισης είναι η σφοδρή πρόσκρουση ενός ουράνιου σώματος, αν και είναι διχασμένοι σχετικά με το κατά πόσο το σώμα αυτό προερχόταν από κάποια εσωτερική περιοχή του ηλιακού συστήματος ή από τις “παρυφές” του, όπως το Νέφος του Όορτ.

Αν όμως ο “δολοφόνος” των δεινοσαύρων ήταν όντως ένας κομήτης, το επόμενο ερώτημα είναι τι τον “έσπρωξε” προς τη Γη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη πρόσκρουση δεν είναι η μοναδική στην “ιστορία” της Γης. Οι επιστήμονες διαθέτουν ενδείξεις πως τέτοια ουράνια σώματα “επισκέπτονται” τον πλανήτη μας, ανά 30-35 εκατομμύρια χρόνια.

Η απόσταση του Νέφους είναι τόσο μεγάλη, όπως και η χρονική συχνότητα των “επισκέψεων”, που οι επιστήμονες αναζητούν την προέλευση των κομητών έξω από το ηλιακό μας σύστημα, υποθέτοντας πως πρόκειται για σώματα που συναντά το ηλιακό μας σύστημα καθώς περιφέρεται αργά γύρω από τον Γαλαξία. Ωστόσο, η συχνότητα των συγκρούσεων που προκύπτει με αυτό τον τρόπο δεν αντιστοιχεί στην εκτιμώμενη .

Κι εδώ είναι που αναλαμβάνει “δράση” η σκοτεινή ενέργεια και πιο συγκεκριμένα η βαρυτική της επίδραση στον ορατή ύλη. Ο λόγος είναι πως, σε αντίθεση με την ορατή ύλη, η σκοτεινή ύλη δεν είναι συγκεντρωμένη στο επίπεδο του γαλαξιακού δίσκου, αλλά επεκτείνεται πάνω και κάτω από αυτό.

Η Ράνταλ αναρωτιέται τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε ένα είδος σκοτεινής ύλης, όπως άλλωστε συμβαίνει και με την ορατή. Σε αυτή την περίπτωση, η επιστήμονας υποθέτει πως θα μπορούσε να υπάρχει ένα είδος σκοτεινού σωματιδίου που να εκπέμπει ενέργεια, και επομένως να συμπυκνώνεται.

Τότε, συμπυκνωμένες ποσότητες του υλικού θα έχουν σχηματίσει έναν περιστρεφόμενο δίσκο γύρω από το κέντρο του Γαλαξία. Ο δίσκος αυτός, συνεχίζει η φυσικός, θα ήταν 100 φορές λεπτότερος και 200 φορές πυκνότερος από αυτόν της ορατής ύλης, με συνέπεια να έχει αρκετά μικρή πυκνότητα ώστε να μπορεί όντως να είναι η αιτία των συγκρούσεων.

Η Randall, της  οποίας  η τελευταία εργασία ασχολήθηκε με έννοιες όπως η υπερσυμμετρία και οι επιπλέον διαστάσεις, είπε ότι εκτός από την έρευνα, η ενημέρωση του κοινού για την επιστήμη αποτελεί υψηλή προτεραιότητα. Τρία προηγούμενα βιβλία της είχαν ως στόχο το ευρύ κοινό, και έχει δουλέψει και πάνω στη μουσική, καθώς, έγραψε το κείμενο για μια όπερα που βασίζεται σε μελέτη της για τις πρόσθετες διαστάσεις.

Για την Randall, η ιστορία της καταστροφής των δεινοσαύρων-μια από τις πέντε γνωστές μαζικές καταστροφές -αντηχεί σήμερα ανησυχητικά.

«Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε την ιστορία», δήλωσε η Randall. «Υπάρχει  και η έκτη εξαφάνιση που συμβαίνει τώρα. Χάνουμε τόσα πολλά είδη σε αυτόν τον πλανήτη."

Αυτή η έκτη εξαφάνιση είναι ένα προϊόν της ανθρώπινης δραστηριότητας. 

Οι αναγνώστες της "Σκοτεινής Ύλης και των Δεινοσαύρων" η Randall είπε, ότι ελπίζει να κερδίσουν την κατανόηση του πόσο αλληλένδετα στοιχεία του σύμπαντος μπορεί να είναι, και πόσο έντονα οι άνθρωποι  συνδέονται με την μη ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη. (πληρ. phys.org και scientificamerican).