Τρίτη 28 Απριλίου 2015

Άστεγοι απαθανατίζουν άστεγους. Τα 80 καρέ που θα σε αφυπνίσουν

Η Αθήνα της κρίσης και της ανέχειας, μέσα από τα μάτια των πρώτων θυμάτων. Των ίδιων των αστέγων. Πώς είναι να αποτυπώνεις τις σκέψεις σου, αλλά μέσα από το διάφραγμα ενός φακού; Πωλητές της "Σχεδίας" μιλούν στο NEWS 247 για την πρωτοποριακή έκθεση φωτογραφίας (Pics)
Η 56χρονη Ματίνα Πασχάλη αυτοπροσδιορίζεται από το παρόν της. Και δεν την φοβίζει πια. Το παρελθόν δεν το αναζητεί. Και σπάνια αναφέρει τι δουλειά έκανε πριν περίπου δύο χρόνια, πριν δηλαδή η ζωή της φτάσει στο σημείο μηδέν και εξωθηθεί βιαίως στα όρια του δρόμου, της ανέχειας και του προσωπικού αδιεξόδου. «Η αστεγία σημαίνει διαμελισμός. Είναι μια κόλαση πολυεπίπεδη και συχνά άλλος ορίζει την τύχη σου. Σε πάνε, δεν πας πουθενά μόνος. Όλοι μας πλέον είμαστε εν δυνάμει άστεγοι. Δεν έχει σημασία το πριν. Σημασία έχει να σπας τα φράγματά σου, να μιλάς και να κοιτάς τον άλλο στα μάτια και να αποβάλλεις ταμπέλες που διαμορφώνει η προγενέστερη εργασιακή κατάσταση», αναφέρει στο NEWS 247.
Τον Οκτώβριο του 2013 και έχοντας ήδη μία θέση – πόστο σε ένα από τα δεκάδες σημεία πώλησης του περιοδικού των Αστέγων «Σχεδία» άρχισε να φωτογραφίζει. Τι; Άστεγους. «Με τον τρόπο αυτό άρχισα να μαζεύω κομμάτια. Από τα σκουπίδια, από το δρόμο. Οι άστεγοι είχαν κομμάτια από τον εαυτό μου, οι συνοικίες που έγιναν ράκη, κάποτε φάνταζαν στα μάτια μου σαν χρυσάφι. Πάντα φοβόμουν τις φωτογραφίες, καθώς θα έδειχναν αυτό που δεν ήθελα να δουν οι άλλοι για μένα. Αλλά νίκησα τον φόβο. Ξεκίνησα κι εγώ να φωτογραφίζω άστεγους που δεν είχαν δει τον εαυτό τους χρόνια. Όταν τον έβλεπαν, εκπλήσσονταν. Με άλλους συνομιλούσα. Με άλλους όχι».
 
 
Και δεν είναι η μόνη. Οκτώ πρώην και νυν άστεγοι, αλλά και πωλητές της «Σχεδίας» πήραν πριν από περίπου δύο χρόνια από μια φωτογραφική μηχανή στα χέρια τους. Οι περισσότεροι από αυτούς για πρώτη φορά. Αποστολή τους, να αποτυπώσουν τη ζωή στην πόλη από τη δική τους μοναδική οπτική. Να καταγράψουν χωρίς περιορισμούς και αναστολές αυτά που τους γοητεύουν, τους θλίβουν, τους κάνουν να χαμογελούν, να θυμώνουν και να ελπίζουν. Αρωγός της προσπάθειάς τους ο Νίκος Πηλός. Ένας από τους πιο γνωστούς Έλληνες φωτογράφους - συχνά ανταποκριτής σε εμπόλεμες ζώνες – που ανέλαβε να τους φέρει πιο κοντά στην τέχνη της φωτογραφίας, τους βοήθησε να δουν πέρα από το διάφραγμα και τους μεταλαμπάδευσε το «μαμούνι» του να αποτυπώσουν συμβολικά τον καθρέφτη της δικής τους ψυχής μέσα από πολυθεματικά ενσταντανέ.
 
Το αποτέλεσμα; Δεκαοκτώ μήνες, άπειρα χιλιόμετρα περπάτημα, πάνω από 25.000 φωτογραφίες. Αυτό είναι και το συνολικό υλικό που συνέθεσε την πρωτόγνωρη κοινωνική καταγραφή και το «στίγμα» του διαφορετικού, την Ελλάδα της κρίσης και την Αθήνα παραδομένη σε εκείνους που δοκιμάζονται σκληρά, που δεν το βάζουν κάτω, ονειρεύονται, αγωνίζονται και ξαναστέκονται στα πόδια τους, ακόμη και χωρίς το πρότερο status quo.
Ωστόσο, «μόνο 80 από αυτές τις εικόνες της Αθήνας κατάφεραν να πάρουν το δρόμο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και να φιλοξενηθούν στην πρωτότυπη έκθεση που ανοίγει τις πόρτες της σήμερα 28/4 και διαρκεί μέχρι τις 10 Μαΐου», αναφέρει ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τη σύλληψη της καινοτόμας ιδέας, αλλά και ο διευθυντής του περιοδικού, Χρήστος Αλεφάντης. «Για την ακρίβεια, η αρχική ομάδα αποτελούνταν από δέκα πωλητές. Οι δύο στην πορεία, εγκατέλειψαν την προσπάθεια. Έμειναν οκτώ και αυτοί είναι που σήμερα βρίσκονται ανάμεσά μας και βλέπουν τις φωτογραφίες τους να αποκτούν την αξία ενός έργου τέχνης», συμπληρώνει, ενώ δεν παραλείπει να αναφέρει ότι στο μέλλον θα δούμε και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες να παίρνουν σάρκα και οστά.
 
Ποια είναι όμως η θαυματουργή ομάδα των «8»; Ο Λευτέρης Ελευθεράκης, η Μπέσσυ Ζαχάρη, ο Γιάννης Κώτσος, ο Χρήστος Μπακογιάννης, ο Αλέξανδρος Νάνου, η Ματίνα Πασχάλη, η Ιουλία Συμεωνίδου και ο Γιάννης Φωκάς. «Δεν περιμέναμε ποτέ να δούμε τις φωτογραφίες μας σε έκθεση. Είμαστε πραγματικά ευγνώμονες για την επιμέλεια του Νίκου Πηλού και για όσους βοήθησαν», αναφέρει η Ιουλία στο NEWS 247.
«Με μία σύντομη περιήγηση ανάμεσα στις 80 φωτογραφίες, θα διαπιστώσετε ότι το μήνυμα έχει πολλούς αποδέκτες. Και δεν είναι ανάγκη να διαβάσετε τα ψιλά γράμματα της απαισιόδοξης πλευράς. Αλλά να εντοπίσετε αποκλειστικά και μόνο τα αισιόδοξα», αναφέρει η υπεύθυνη του γραφείου Επικοινωνίας της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, Βάσω Βασιλάκου.
Χωρίς λεζάντες και χωρίς περιγραφή για το ποιος, που και πότε συνελήφθη το κάθε καρέ, η «Σχεδία» αποδεικνύει το μεγαλείο της συλλογικής δουλειάς και του ομαδικού πνεύματος. «Είναι καλύτερα να μην ξέρεις ποιος τράβηξε τη φωτογραφία. Δημιουργεί μυστήριο και αφήνει στο θεατή τη δυνατότητα να ταξιδέψει με τη δική του φαντασία σε δρόμους σκοτεινούς, υπόγειους, αλλά και ελπιδοφόρους. Τι σημασία έχει να σου πω ότι η δική μου φωτογραφία τραβήχτηκε στην Εθνική Οδό, στο ύψος της Λένορμαν; Καμία», παρατηρεί ένας ακόμη εκ τους συμμετέχοντες στο project, ο 34χρονος Αλέξανδρος Νάνου που αναμοχλεύει το παρελθόν του στο NEWS 247. «Σπούδασα Πληροφορική, είχα μία δουλειά, δεν πήγε καλά. Άρχισα να μοιράζω φυλλάδια και μετά περιοδικά στη Σχεδία. Δύσκολα χρόνια. Αλλά δεν το έβαλα κάτω. Σήμερα σπουδάζω πάλι.  Αυτή τη φορά, μουσική. Παίζω τρία όργανα, εργάζομαι σε τυροπιτάδικο και συνεχίζω να ελπίζω».
 
Στα ίδια μήκη κύματος και ο Χρήστος Μπακογιάννης. Πρώην χρήστης ναρκωτικών ουσιών. «Πάντα μου άρεσε η φωτογραφία. Ίσως είμαι και από τους ελάχιστους που είχαν επαφή με το αντικείμενο. Ωστόσο, πάντα έμπλεκα, έπεφτα στα βαθιά και εγκατέλειπα τα χόμπι μου. Στις δικές μου φωτογραφίες θα παρατηρήσετε μία εμμονή με τον ουρανό, τα χρώματα και τα πουλιά. Ίσως γιατί ποτέ όταν προχωράμε στο δρόμο, δεν κοιτάμε ψηλά. Και το δικό μου βλέμμα, ήταν για χρόνια μόνο χαμηλά».
 
Η συνεργασία Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση και της «Σχεδίας» δεν ξεκινά, ούτε ολοκληρώνεται με αυτή την έκθεση. Πρόκειται για μία σχέση ουσίας, που χτίζεται πάνω στην κοινή πεποίθηση ότι η ενεργοποίηση του ανθρώπου που βιώνει τον κοινωνικό αποκλεισμό, η ανάπτυξη νέων ερεθισμάτων και η δημιουργία, είναι τα εργαλεία που οδηγούν στην κοινωνική ένταξη.
Να σημειωθεί ότι τα φωτογραφικά έργα διατίθενται προς πώληση και τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την ενίσχυση των ίδιων των δημιουργών.
ΠΟΥ: ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ Λ. Συγγρού 107-109, 210 9005800
ΠΟΤΕ: Από 28/04 έως 10/05
INFO: Δευτ.- Κυρ.: 12 το μεσημέρι-9 μ.μ.
ΕΙΣΟΔΟΣ: Ελεύθερη
ΚΥΡΙΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ: Ιδιωτικό Θεραπευτήριο «Υγεία»
ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ: Εκτύπωση metal print (glossy): 230€ το μονό (80x60 εκ.), 280€ το δίπτυχο (140x53 εκ.). Εκτύπωση lambda (φωτογραφικό χαρτί ματ): 40€ το μονό (80x60 εκ.), 60€ το δίπτυχο (140x53 εκ.). Καρτ ποστάλ (ματ): 3€ (28x13 εκ.)
Για περισσότερες πληροφορίες για το Περιοδικό Δρόμου "Σχεδία"
Φαβιέρου 24-26, 104 38 Αθήνα
Φράγκων 24, 546 25 Θεσσαλονίκη
Τ: 213 - 0231220, 2313 - 013605,
e - mail: info@shedia.gr
tw: _shedia

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι απόψεις των αναρτήσεων δεν ταυτίζονται υποχρεωτικά με τις δικές μας.

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.