Η καταστροφική συμφωνία της 21ης Ιουλίου

Πως η κυβέρνηση ετοιμάζεται να παραδώσει το μεγαλύτερο διαπραγματευτικό χαρτί της Ελλάδας

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Μετά τα καταστροφικά αποτελέσματα του Μνημονίου, που παρουσιάστηκε πριν ένα χρόνο ως η “σωτηρία” της χώρας από την κυβέρνησή της, τώρα έχουμε δύο ακόμα προγράμματα “σωτηρίας”, που, αν εφαρμοσθούν, δεν θα υπάρχει τίποτα για να σωθεί!
Πρόκειται αφενός για το μεσοπρόθεσμο, αφετέρου για τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου. Η τελευταία παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση ως η λύση στο ελληνικό πρόβλημα, δυστυχώς όμως τα στοιχεία που σταδιακά έρχονται στο φως αποκαλύπτουν ότι πρόκειται μάλλον για το τέλος της Ελλάδας!

Υπερβολές, θα πείτε ίσως. Εδώ και δύο χρόνια όμως, όσοι γράφουμε αυτές τις “υπερβολές”, ελπίζοντας ενδόμυχα να έχουμε άδικο και να διαψευσθούμε, όχι μόνο δεν διαψευδόμαστε, αλλά, δυστυχώς, δικαιωνόμαστε πανηγυρικά. ‘Αναυδοι και συγχυσμένοι όλοι οι ‘Ελληνες παρακολουθούν σήμερα την επιταχυνόμενη καταστροφή της πατρίδας τους, ενώ όλοι οι σοβαροί οικονομολόγοι διεθνώς και όλα τα μεγάλα έντυπα, του διεθνούς κατεστημένου όχι τίποτα επαναστατικά, από τον Εκόνομιστ ως την Χάντελσμπλαντ και από τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς έως τους Νιου Γιορκ Τάιμς, θεωρούν ως κατεξοχήν παράδειγμα εξ ορισμού αποτυχημένης πολιτικής το μείγμα άγριας λιτότητας και απορρύθμισης που επιβλήθηκε στην Ελλάδα με το Μνημόνιο ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ και Γιώργου Παπανδρέου και που κλιμακώνεται τώρα με τον ακρωτηριασμό του κράτους, τις μαζικές απολύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις. Δεν είναι η μία ή η άλλη λεπτομέρεια, αλλά η ίδια η ουσία του προγράμματος που πάσχει, είναι οι βασικές του παραδοχές που έχουν εγκλωβίσει αναπότρεπτα την ελληνική κυβέρνηση, την Ελλάδα και την ΕΕ, σε μια αυτοκαταστροφική, “χαοτική” σε μαθηματικούς όρους, τροχιά αποσύνθεσης.

Mια συμφωνία από τις τράπεζες για τις τράπεζες

Το ίδιο μοντέλο ακολουθήθηκε δυστυχώς και με τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου, η οποία κινδυνεύει όχι μόνο να έχει άμεσες καταστρεπτικές συνέπειες, αλλά είναι επιπλέον έτσι φτιαγμένη, ώστε να εξασθενεί ριζικά τα διαπραγματευτικά χαρτιά της χώρας και, υπό αυτή την έννοια, να καθιστά περισσότερο ανεπίστρεπτη την κάθοδό της στα Τάρταρα. Πολύ φυσικό άλλωστε, αφού, όπως και όλα τα υπόλοιπα κείμενα (Μνημόνιο, Μεσοπρόθεσμο), δεν συνιστά αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης και ελληνικών προτάσεων, αλλά εισαγωγής λύσεων που άλλοι επεξεργάζονται προς δικό τους και όχι προς το συμφέρον της Ελλάδας και εφαρμόζουν στη συνέχεια με την ενθουσιώδη συνενοχή της ελληνικής κυβέρνησης. Εν προκειμένω, ο αρχιτέκτων της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου είναι το International Institute of Finance, κύριο συμβουλευτικό σώμα των μεγάλων παγκόσμιων τραπεζών, που, πολύ φυσικά, κύτταξε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά τους και όχι τα συμφέροντα της Ελλάδας, η οποία έχει κυριολεκτικά αφεθεί, από τους κυβερνήτες της, στην διάθεση των διεθνών τοκογλύφων.

Είναι γεγονός ότι η συμφωνία της 21ης Ιουλίου περιέχει ορισμένους όρους ελάφρυνσης των επιτοκίων και των περιόδων αποπληρωμής. Σε αντάλλαγμα όμως, και μακροπρόθεσμα, επιδεινώνονται σοβαρά οι όροι δανεισμού της Ελλάδας και καθίσταται η χώρα πολύ περισσότερο όμηρος των πιστωτών της από όσο είναι σήμερα. ‘Όπως σημειώνουν σχετικά οι Νιου Γιορκ Τάιμς, η συμφωνία ανταλλαγής ομολόγων είναι “πολύ καλύτερη για τις τράπεζες, απόσο για τους ‘Ελληνες που υποτίθεται ότι βοηθά. Οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων θα πάρουν πολύ καλύτερες τιμές από όσες θα μπορούσαν να αποσπάσουν στην αγορά, ενώ η Ελλάδα θα εξακολουθούσε να χρωστάει πολλά λεφτά. Και, επιπλέον, η Ελλάδα θα παρέδιδε μεγάλο τμήμα της διαπραγματευτικής της ισχύος, στην περίπτωση που θα αναγκαζόταν, στο μέλλον, να ξαναπάει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης διάσωσης». Η συμφωνία μοιάζει μια αρκετά φτωχή λύση για την Ελλάδα και μια καλύτερη λύση για τους ιδιώτες πιστωτές της, είναι το συμπέρασμα των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς.

Η συμφωνία προβλέπει ένα κούρεμα 21%. Αυτό φαίνεται ως απώλεια για τους κατόχους ελληνικών ομολόγων, στην πραγματικότητα όμως μόνο απώλεια δεν είναι. Τα ομόλογα αυτά συχνά δεν πιάνουν σήμερα στην αγορά παρά το 50% της αξίας τους. Και προφανώς, αν παρουσιαζόντουσαν όλα προς πώληση, δεν θα έπιαναν ούτε αυτό το ποσό. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, η πραγματική αξία τους είναι στο 20-35% της ονομαστικής τους τιμής. Οι τράπεζες, τα διάφορα funds και τα ασφαλιστικά ιδρύματα που έχουν σήμερα αυτά τα ομόλογα θα έπαιρναν σε αντάλλαγμα τίτλους με αξιολόγηση ΑΑΑ. Ποιος τραπεζίτης δεν θα έτρεχε να λάβει μέρος σε μια τέτοια συναλλαγή;

Αφοπλίζουν την Ελλάδα

Δεν είναι όμως μόνο αυτό το στοιχείο που κάνει λεόντεια, υπέρ των τραπεζών, τη συμφωνία. Η Ελλάδα, όπως υπογραμμίζουν οι Νιου Γιορκ Τάιμς, έχει σήμερα ένα τεράστιο διαπραγματευτικό χαρτί, που δεν διέθεταν χώρες όπως η Αργεντινή, η Ουρουγουάη ή η Ρωσία. Το χρέος αυτών των χωρών ήταν υπό το καθεστώς του αμερικανικού ή βρετανικού δικαίου. Αντίθετα, άνω του 90% του ελληνικού χρέους υπόκειται στην ελληνική νομοθεσία. Αυτό, υποστηρίζουν διεθνείς νομικοί εμπειρογνώμονες, μπορεί να δώσει στην Ελλάδα τη δυνατότητα, αν το αποφασίσει, να μεταβάλλει τους όρους των δανειακών συμβάσεων, επιβάλλοντας στους ξένους πιστωτές ευνοϊκότερους όρους αναδιάρθρωσης. Για παράδειγμα, το ελληνικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να ψηφίσει μια διάταξη που να επιβάλλει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα μιας αναδιάρθρωσης, αν συμφωνήσει το 51% των πιστωτών. ‘Η, ακόμα πιο δραστικά, η Αθήνα θα μπορούσε να αρνηθεί παντελώς να πληρώσει, στέλνοντας τους πιστωτές στα ελληνικά δικαστήρια να βρουν το δίκηο τους. Η κατάσταση αυτή δίνει μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία διαπραγματευτικό χαρτί στην Ελλάδα, σημειώνουν διεθνείς ειδικοί στο ζήτημα του χρέους που επικαλούνται, επαναλαμβάνουμε, όχι ο … Ριζοσπάστης ή η Κόκκινη Σημαία, αλλά οι Νιού Γιορκ Τάιμς!

Συνοψίζοντας, η συμφωνία της 21ης Ιουλίου είναι όχι μόνο μια εξαιρετικά επικερδής συμφωνία για τους πιστωτές της χώρας, αλλά και, επιπλέον, “κλειδώνει” τη χώρα σε μια κατάσταση αποικίας από την οποία πολύ πιο δύσκολα θα μπορέσει να ξεφύγει και στο μέλλον, «κλειδώνει», κατ’ ελάχιστον, τη μετάπτωσή της από χώρα του πρώτου σε χώρα του τρίτου κόσμου, ολοκληρώνει την αφαίρεση εθνικής κυριαρχίας που ξεκίνησε με το Μνημόνιο. Η επιδίωξη των διεθνών τραπεζιτών που συνέταξαν τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου είναι να απασφαλίσουν το τελευταίο όπλο που διαθέτει η Ελλάδα, δηλαδή το όπλο της στάσης πληρωμών. Και βεβαίως, να χρησιμοποιήσουν άλλη μια φορά την κυβέρνηση Παπανδρέου και την Ελλάδα για να δημιουργήσουν προηγούμενο για το χρέος όλης της ευρωζώνης.

Aπό την προδοσία στην καταστροφή

Ασφαλώς, το όπλο της στάσης πληρωμών είναι το οικονομικό αντίστοιχο ενός ατομικού όπλου. Είναι καλύτερα να μην το χρησιμοποιείς ποτέ, είναι όμως πολύ αποτελεσματικό ως απειλή. Και στην κατάσταση που έχει βρεθεί η χώρα δεν μπορεί να αφήσει να της το πάρουν, γιατί είναι η τελευταία οικονομική γραμμή άμυνας που διαθέτει. Η χώρα έχει βρεθεί σήμερα στην κατάσταση ασθενούς που τον έχουν βάλει στην εντατική και του βγάζουν ένα ένα τα όργανα. Δεν είναι πολύ καλή λύση να πετάξει τα σωληνάκια και να τρέξει να σωθεί, η εναλλακτική όμως που διαθέτει είναι ο θάνατος, ίσως αργός, αλλά σίγουρος, μέσα στην εντατική.

Ο ελληνικός λαός τελεί ακόμη σε μεγάλη σύγχυση, υπό το κράτος ισχυρότατου σοκ που έχει υποστεί. Τα κόμματα της αριστερής και δεξιάς αντιπολίτευσης, παρά τις κριτικές που ασκούν, μοιάζουν έμφοβα από την προοπτική να αναλάβουν ευθύνες. Αλλά δεν υπάρχει άλλη λύση από τη διακοπή της σημερινής πορείας υποταγής και την αναζήτηση εναλλακτικών με κάθε τίμημα και ρίσκο και ασφαλώς, με τη δέουσα φρόνηση και προετοιμασία, για τις οποίες όμως καθημερινά εξαντλούνται τα περιθώρια. Θα έρθει ασφαλώς το πλήρωμα του χρόνου για να ελεγχθούν οι πράξεις της σημερινής κυβέρνησης και, ιδίως, να ερευνηθεί η ύπαρξη ή μη συνωμοσίας για την ένταξη της Ελλάδας στο καθεστώς μνημονίου, πράξη που συνιστά, αν αποδειχθεί, πράξη εσχάτης προδοσίας - και τέτοια αναμφισβήτητα θα θεωρηθεί, σε περιβάλλον βιούμενης εθνικής καταστροφής. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι τόσο η εκ των υστέρων κάθαρση, όσο να αποτραπεί, έστω και την υστάτη, η ολοκλήρωση της εθνικής καταστροφής. Ευθύνη για αυτό δεν έχουν μόνο η ηγεσία της κυβέρνησης, αλλά όλα τα στελέχη και οι βουλευτές του κυβερνώντος ΠΑΣΟΚ, η αντιπολίτευση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η δικαιοσύνη και οι ‘Ελληνες πολίτες, στον πατριωτισμό των οποίων αναθέτει σε τελική ανάλυση τη φύλαξη του Συντάγματος ο συντακτικός νομοθέτης.

Επίκαιρα, 22.9.2011

πηγή